Việc dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) dành một chương riêng với những nội dung quy định khá cụ thể đối tượng, điều kiện được hưởng chính sách về nhà ở xã hội đã tạo cơ hội cho người thu nhập thấp, người khó khăn về nhà ở được tiếp cận nhà ở.

Thảo luận tại hội trường ngày 18/6, các ĐBQH nhất trí việc sửa đổi hai dự án luật: Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) là cần thiết để làm lành mạnh thị trường bất động sản (BĐS) hiện nay, cũng như ngăn chặn tình trạng phát triển nhà ở tràn lan, không có kế hoạch, không theo quy hoạch làm mất cân đối nhu cầu về nhà ở.

Nhà nước phải kiểm soát được BĐS

Tán thành quan điểm cho rằng mở rộng phạm vi hoạt động kinh doanh BĐS cho các tổ chức, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, nhằm thu hút nguồn lực đầu tư, góp phần thúc đẩy thị trường BĐS phát triển lành mạnh có tính cạnh tranh cao, song theo ĐB Phùng Đức Tiến (Hà Nam), việc mở rộng này phải đảm bảo được sự kiểm soát của Nhà nước, không xâm phạm tới chủ quyền lãnh thổ và an ninh quốc gia...

“Dự thảo luật cần làm rõ hai vấn đề: Mở rộng phạm vi hoạt động kinh doanh BĐS nhưng phải tăng cường điều kiện ràng buộc đảm bảo sự kiểm soát của Nhà nước”, ông Tiến nói, thời gian qua có nhiều dự án cấp phép cho người nước ngoài không đủ năng lực dẫn đến bị thu hồi.

ĐB Ngô Thị Minh (Quảng Ninh) cho rằng, đề nghị bổ sung thêm một điều mới quy rõ trách nhiệm cá nhân tập thể trong việc cấp phép kinh doanh bất động sản.

ĐB Phan Văn Tấn (Nghệ An) cho rằng, việc quy định các giao dịch BĐS không phải qua sàn là đúng để hạn chế thủ tục. Đồng thời, cho phép cho thuê nhà hình thành trong tương lai vì đây là nhu cầu thực tế và phù hợp khả năng của nhiều người. Nhưng cần quy định chặt chẽ để tiền của khách hàng được đảm bảo và có cơ chế thích hợp, thủ tục chuyển nhượng dự án BĐS nhanh gọn, tránh rườm rà.

ĐB Nguyễn Minh Quang (Hà Nội) bày tỏ băn khoăn khi các loại BĐS được đưa vào kinh doanh, trong đó có đất đai. Nhưng vì đất đai theo Luật Đất đai là sở hữu toàn dân nên không thể đưa vào kinh doanh được.

Liên quan đến một số vấn đề được ĐBQH tập trung thảo luận, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, vấn đề là rà soát để luật hóa những vướng mắc hiện nay, đảm bảo tính thống nhất với các văn bản pháp luật khác, chẳng hạn xem lại vấn đề đất đai quy định trong luật vì Hiến pháp quy định đất đai là sở hữu toàn dân. Cần phân loại để có chính sách phát triển loại nào khuyến khích, loại nào hạn chế, đồng thời ràng buộc chủ dự án thực hiện đúng tiến độ.

Mặc dù tán thành mở rộng phạm vi đối tượng kinh doanh BĐS, nhưng các ý kiến cũng cho thấy cần làm rõ bảo đảm nguyên tắc có quy định, cơ chế đối với nhà đầu tư nước ngoài, không tạo thành đặc khu người nước ngoài, cũng như vùng quốc phòng an ninh.

Tạo thuận lợi để người có nhu cầu có nhà ở

Thảo luận về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), ĐB Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc) cho rằng, việc dự thảo luật dành một chương riêng với những nội dung quy định khá cụ thể đối tượng, điều kiện được hưởng chính sách về nhà ở xã hội, đã tạo cơ hội cho người thu nhập thấp, người khó khăn về nhà ở như đối tượng cán bộ, công chức, viên chức, sinh viên mới ra trường, người ngoại tỉnh, vợ chồng trẻ và nhất là công nhân ở các khu công nghiệp được tiếp cận nhà ở.

“Thực tế hiện nay giá nhà ở xã hội còn cao so với thu nhập của đại đa số người dân, vì doanh nghiệp hoạt động đều phải tính đến lợi nhuận. Việc phát triển nhà ở xã hội là cần thiết nhưng tránh bao cấp tràn lan, lợi dụng chính sách để trục lợi, ngược lại cũng không làm khó các đối tượng thực sự có nhu cầu về nhà ở mà khó khăn về tài chính”, ĐB tỉnh Vĩnh Phúc nêu quan điểm.

Cùng quan điểm cho rằng mục tiêu phát triển nhà ở xã hội tại dự án Luật Nhà ở lần này cho thấy chính sách đúng đắn của Nhà nước trong việc quan tâm đến nhóm người yếu thế trong xã hội, mở ra cơ hội cho người thu nhập thấp, người có hoàn cảnh khó khăn có chỗ ở, tuy nhiên, ĐB Đinh Thị Mai Lan (Cao Bằng) vẫn băn khoăn bởi nhiều vấn đề nếu quy định như dự thảo Luật sẽ rất khó áp dụng vào thực tế.

“Bằng cách nào đảm bảo được mục tiêu phát triển nhà ở bằng ngân sách Nhà nước trong khi nguồn ngân sách và quỹ đất quá hạn hẹp so với số đối tượng có nhu cầu? Làm sao thu hút được các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trong khi lợi nhuận không cao mà vẫn đảm bảo chất lượng công trình? Làm thế nào tổ chức hỗ trợ cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn ở nông thôn, miền núi, hải đảo khi chưa xác định đối tượng và mức hỗ trợ rõ ràng?”. Sau khi đưa ra một loạt câu hỏi, bà Lan đề nghị luật cần quy định rõ hơn trách nhiệm, vai trò của Nhà nước cũng như trách nhiệm của các nhà đầu tư thương mại trong đầu tư nhà ở xã hội.

Liên quan đến vấn đề quản lý, sử dụng nhà công vụ còn nhiều bất cập, không đúng đối tượng, sai mục đích, ĐB Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) cho rằng, nhà công vụ hiện nay thực chất là bao cấp cho một số ít đối tượng với giá rẻ. Trong khi số đông cán bộ, công chức, nhất là cán bộ, công chức trẻ ở vùng sâu, vùng xa, vùng kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn có nhu cầu thực sự lại không được đáp ứng.

“Trong trường hợp ngân sách chưa đáp ứng được, chỉ nên quy định đối tượng được hưởng chế độ nhà công vụ là lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước được bố trí nhà ở công vụ theo yêu cầu an ninh và lực lượng vũ trang được điều động, luân chuyển theo yêu cầu quốc phòng, an ninh. Đồng thời không phải duy trì một cơ quan quản lý về nhà ở công vụ, vừa tiết kiệm chi phí, vừa chấm dứt tình trạng biến tướng nhà công vụ chuyển thành nhà cá nhân...”, ông Vinh đề xuất.

Thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi) và Luật Đầu tư công

Trong ngày làm việc 18/6, với 397/432 ĐB tham gia biểu quyết tán thành (79,72%), QH đã thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi) gồm 10 chương, 168 điều, được xây dựng trên cơ sở đánh giá tổng kết thực tiễn thi hành Luật Xây dựng hiện hành và những yêu cầu thực tiễn đặt ra trong quản lý hoạt động xây dựng; khắc phục được những hạn chế, tồn tại của luật hiện hành, từ đó sửa đổi, bổ sung cho phù hợp và đáp ứng yêu cầu phát triển.

Trước đó, Luật Đầu tư công gồm 6 chương, 108 điều cũng được QH thông qua sáng cùng ngày, với 440/447 ĐBQH có mặt đồng ý (chiếm 88,35%). Luật này quy định việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư công; quản lý Nhà nước về đầu tư công; quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động đầu tư công. Luật được áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động đầu tư công, quản lý và sử dụng vốn đầu tư công. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2015.