Nhà ở xã hội (NƠXH) đang đi đúng hướng: bước đầu giải quyết nhu cầu an cư bức xúc của xã hội, là phao cứu sinh cho thị trường địa ốc! Thực tế, một số doanh nghiệp bất động sản đã “hồi sinh” nhờ chuyển hướng kịp thời sang lĩnh vực NƠXH.

Sinh khí mới

“Nghe tin dự án của tôi được chuyển sang NƠXH, hàng loạt công ty xây dựng lâu nay ngưng hoạt động lập tức tìm đến tôi để đàm phán xây dựng, các công ty vật liệu xây dựng cũng vậy, gọi điện hỏi han liên tục. Như một luồng sinh khí mới đang thổi vào thị trường!”, bà Lê Thị Giàu, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Tấn Hưng, hồ hởi nói.

Dự án của Công ty cổ phần Đầu tư Tấn Hưng nằm tại phường 16, quận 8 là một trong 3 dự án vừa được UBNDTP ký quyết định chuyển từ nhà ở thương mại sang NƠXH. Trước đây, theo quy hoạch căn hộ của dự án có diện tích từ 150 - 250m², nay chuyển sang NƠXH diện tích nhỏ lại từ 45 - 69m², với tổng số 3.916 căn hộ. Bà Lê Thị Giàu cho biết, vì dự án đã xong phần móng nên trong năm 2014 sẽ xây dựng trước 2.000 căn hộ, giá bán 10 triệu đồng/m². Mọi việc sẽ thuận lợi hơn, đặc biệt là được vay 300 tỷ đồng trong gói 30.000 tỷ đồng.

“Lỡ” ra đời trong thời khốn khó nên đang xây dựng phải ngưng lại là chung cư trên đường Trịnh Đình Trọng, quận Tân Phú, do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và Khai thác công trình giao thông 584 làm chủ đầu tư, cũng được chuyển sang NƠXH trong đợt này. Chủ đầu tư đã bị hủy niêm yết trên sàn chứng khoán vì 2 năm thua lỗ liên tiếp. Tuy nhiên, với “tên mới” của dự án, chủ đầu tư đang kỳ vọng sẽ kiếm được lợi nhuận 7,8 tỷ đồng trong năm nay - báo cáo gửi Sở Giao dịch chứng khoán vào tháng 5 do ông Lê Ngọc Hưng, Tổng giám đốc công ty giải trình.

Dự án còn lại là HQC Plaza có vị trí khá đẹp, mặt tiền đường Nguyễn Văn Linh, khu Nam thành phố do Công ty cổ phần Tư vấn thương mại dịch vụ địa ốc Hoàng Quân làm chủ đầu tư với 1.735 căn hộ. Theo tài liệu mới nhất công ty này công bố, 50% căn hộ sẽ được bán cho cán bộ, đoàn viên Bộ Công an và số lượng còn lại sẽ cung cấp cho các đối tượng chính sách NƠXH tại TPHCM. Chủ đầu tư đã khởi công dự án này vào ngày 17-11, hoàn tất sau 2 năm xây dựng. Trong cuộc họp với cổ đông hồi tháng 4, lãnh đạo công ty trả lời với cổ đông, đây là một trong những dự án nằm trong kế hoạch “doanh thu ngàn tỷ và lợi nhuận trăm tỷ”!

Cần cơ chế thoáng

Những động thái tươi vui này khá khiêm tốn bởi xét trên toàn cục, từ đầu năm đến nay “dòng chảy” của NƠXH khá yếu, người được vay mua nhà rất ít… Theo nhận định của các chuyên gia bất động sản, muốn NƠXH xây dựng nhiều thì phải định hướng phát triển thành thị trường hẳn hoi, sự cạnh tranh sẽ thúc đẩy thị trường phát triển lành mạnh, chất lượng tốt, kéo giá cả thấp xuống.

Giá rẻ nhưng chất lượng phải tốt là yêu cầu chung đối với NƠXH, tránh tình trạng nhanh xuống cấp của các chung cư tái định cư trước đây. Ông Phạm Ngọc Lâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đức Khải, cho rằng cần phải có cơ chế thoáng mới nâng được chất lượng NƠXH. Lấy ví dụ từ dự án chung cư Phú Mỹ, thành phố giao một khu đất và yêu cầu chủ đầu tư trả lại số lượng căn nhà tương ứng. Từ bài toán này, chủ đầu tư tính toán nếu có lợi thì làm, khi làm phải có uy tín.

Xuất phát từ suy nghĩ đó, Đức Khải đã nhận khu đất do thành phố giao, khi trả lại cho thành phố 470 căn hộ với giá thành 8,9 triệu đồng/m². Ông Phạm Ngọc Lâm khẳng định đó là tiền vật liệu xây dựng, tiền công chứ không gánh một chi phí nào khác. Do đó, khi so sánh về chất lượng, thẩm mỹ của khu NƠXH và khu nhà ở thương mại không có một khác biệt nào. Rõ ràng đây là cách làm mới cần phát huy để đảm bảo chất lượng tốt cho NƠXH.

Nhu cầu NƠXH rất lớn nhưng trên thực tế nguồn cung quá nhỏ giọt. Chẳng hạn, đầu năm đến nay thành phố chỉ mới bán ra một đợt với 108 căn từ dự án NƠXH đường Tô Hiến Thành, quận 10. Ông Đặng Hồng Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn Thương Tín, cho biết, cho đến thời điểm này, việc mua NƠXH vẫn giống như cơ chế xin - cho, tức là tập trung đầu mối cấp thành phố để xét duyệt, kết quả rất chậm. Trong khi đó nếu để doanh nghiệp tự tìm đầu ra của dự án, lúc đó việc xây dựng cũng như tiêu thụ sẽ nhanh và đơn giản hơn rất nhiều.

Mới đây tại buổi làm việc của Ban chỉ đạo trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản, UBND TPHCM kiến nghị miễn 100% thuế VAT và thuế thu nhập doanh nghiệp cho hoạt động đầu tư xây dựng NƠXH, chuyển nhà ở thương mại thành NƠXH; giảm thuế VAT đối với người mua nhà lần đầu… Rõ ràng, vướng mắc của NƠXH hiện nay nằm chính ở cơ chế, khi nút thắc được tháo gỡ chắc chắn gánh nặng thiếu chốn an cư sẽ được nhẹ đi rất nhiều.