Theo các chuyên gia, thị trường bất động sản sẽ tăng trưởng trở lại với sự bùng nổ về phương thức đầu tư mới, nhất là sự ra đời và đi vào hoạt động của mô hình quỹ đầu tư bất động sản từ ngày 1/7 tới.

Mới tháo gỡ được một nửa khó khăn

Nói về tình cảnh thị trường bất động sản nước ta hiện nay, GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, nó rất phù hợp với câu thành ngữ “Cùng tắc biến, biến tắc thông”. Theo ông Võ, thị trường bất động sản hiện nay có 2 việc cần giải quyết là giải bài toán tồn kho để giải phóng nợ xấu và tăng cung cho khu vực nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ để giải quyết nhà ở cho người lao động có nhu cầu về chỗ ở. Tuy nhiên, hiện chỉ một vấn đề được giải quyết là tăng cung cho khu vực nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ, trong khi bài toán hàng tồn vẫn chưa có lời giải. Việc chuyển đổi dự án cũng chủ yếu tập trung vào các dự án còn trên giấy hoặc mới bắt đầu. Các tổ chức, thể chế mua bán nợ xấu vẫn chưa được thảo luận và càng chưa có chương trình cụ thể.

Đồng tình với đánh giá trên, GS. Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam (VAFIE) cũng kiến nghị một loạt giải pháp nhằm giúp thị trường bất động sản vượt qua giai đoạn khó khăn. Cụ thể, không chỉ là xử lý nợ xấu trong bất động sản, mà quan trọng hơn là cấu trúc hệ thống ngân hàng thương mại theo hướng khắc phục khe hở về thể chế, tạo nên mối liên kết nội bộ giữa ngân hàng với doanh nghiệp bất động sản, làm minh bạch hóa các khoản tín dụng bất động sản. Ngoài ra, phải đa dạng hóa chủ trương “xã hội hóa” việc huy động các nguồn lực cho thị trường bất động sản, kể cả việc thành lập “Hợp tác xã xây dựng nhà ở” với sự đóng góp tự nguyện của những người có thu nhập thấp như một số nước đã thực hiện.

Hy vọng sự bùng nổ làn sóng đầu tư từ các quỹ

Theo nhận định của nhiều chuyên gia, từ đầu năm 2013 đến nay, làn sóng công ty, quỹ đầu tư của Việt Nam và nước ngoài mua lại một phần hoặc toàn bộ dự án bất động sản đang gia tăng mạnh mẽ.

Ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC nhận định, thị trường bất động sản sẽ tăng trưởng trở lại với sự xuất hiện những phương thức đầu tư mới. Theo ông Quyết, với sự ra đời và đi vào hoạt động của quỹ đầu tư bất động sản từ ngày 1/7/2013 theo Thông tư số 228/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính, thị trường bất động sản Việt Nam giai đoạn tới nhiều khả năng sẽ chứng kiến sự bùng nổ làn sóng đầu tư từ các quỹ đầu tư bất động sản. Các chứng chỉ quỹ đầu tư bất động sản sẽ là tâm điểm chú ý cho các nhà đầu tư cả cá nhân, tổ chức tham gia thị trường bất động sản, bởi tính hấp dẫn của mô hình này.

Theo Thông tư số 228, việc huy động vốn, thành lập, quản lý và giám sát hoạt động đầu tư của quỹ đầu tư bất động sản, được tổ chức và hoạt động dưới hình thức quỹ đầu tư chứng khoán đại chúng (quỹ đầu tư bất động sản) hoặc công ty đầu tư chứng khoán đại chúng (gọi là công ty đầu tư chứng khoán bất động sản). Quỹ đầu tư bất động sản được chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng để huy động vốn lập quỹ và phát hành thêm để tăng vốn.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, vẫn có nhiều vướng mắc có thể khiến quỹ khó hoạt động như quy định về điều kiện bất động sản mà quỹ được phép đầu tư sẽ khiến các quỹ đầu tư vào bất động sản sẽ bị giới hạn, do đó, nguồn vốn mới từ quỹ đầu tư bất động sản đưa vào các dự án, các công ty bất động sản sẽ bị thu hẹp lại.

Hay như quy định, trường hợp bất động sản đang trong quá trình xây dựng, Quỹ chỉ được đầu tư khi đã có hợp đồng giao dịch với các khách hàng tiềm năng, bảo đảm bất động sản có thể bán được hoặc có thể sử dụng, cho thuê ngay sau khi hoàn tất. Điều này rất khó thực hiện, bởi vì không thể đảm bảo 100% là có thể bán, cho thuê bất động sản ngay sau khi hoàn tất dự án.

Bên cạnh đó, những chính sách ưu đãi về thuế của Quỹ cũng chưa được công bố, cùng hệ thống pháp luật về đất đai, quyền sở hữu và kinh doanh bất động sản chưa đồng bộ, khả năng cạnh tranh với các quỹ đầu tư bất động sản nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam cũng là những rào cản cho sự ra đời quỹ đầu tư bất động sản mới.

Theo ông Quyết, nếu những vướng mắc kể trên sớm được khắc phục thì cùng với quá trình tái cấu trúc của toàn bộ nền kinh tế, chắc chắn thị trường bất động sản Việt Nam sẽ là điểm đến hấp dẫn của các quỹ đầu tư trên thế giới trong thời gian tới.

Sự ra đời của Quỹ đầu tư Bất động sản, giúp thị trường có thêm kênh huy động vốn mới