Đầu tháng 5.2007, Chính phủ đã ra nghị quyết cải tạo, nâng cấp các chung cư (CC) cũ, xuống cấp tại các đô thị, hoàn thành trước năm 2015. Tại TP.HCM, theo thống kê của Sở Xây dựng TP.HCM, hiện có 138 CC hư hỏng, xuống cấp cần phải tháo dỡ. Tổng số hộ dân bị ảnh hưởng tại số CC này là 14.570 hộ và diện tích đất phải giải tỏa để xây dựng mới các CC là 232.372m2.
Nóng ruột chờ di dời

Cơn mưa chiều 12.5 làm không khí bên trong chung cư (CC) 727 Trần Hưng Đạo (Q.5) càng thêm ẩm thấp. CC này nguyên là một khách sạn được xây dựng từ trước năm 1975, hiện đã xuống cấp trầm trọng. Những hành lang bên trong CC ngập đầy nước và rác, một số lan can bằng sắt đã gỉ sét, mục gãy, lung lay rất nguy hiểm.

Chung cư 727 Trần Hưng Đạo (Q.5) xuống cấp trầm trọng. Theo báo cáo tổng hợp của UBND Q.5 gửi Sở Xây dựng TP.HCM, hiện có 534 hộ dân đang sống trong CC này. Theo đó, CC đang trong tình trạng "kết cấu đà, cột một số chỗ bong lớp bê tông bảo vệ, lòi cốt thép bị gỉ sét. Sàn một số chỗ bị võng, tường bị nứt. Hệ thống điện đã cũ lâu năm không an toàn". Khoảng 2 năm trước Công ty quản lý và phát triển nhà Q.5 đã cho lắp mới 2 cầu thang sắt thoát hiểm nhưng hiện nay 1 trong 2 cầu thang đó cũng đã bị mục khiến nhiều người không dám sử dụng.

Những hộ dân sống trong CC này đều rất mong muốn được chuyển đi nơi khác. Bà Đặng Ngọc Trinh, Tổ trưởng tổ dân cư 41 sống tại phòng 311 nói: "Đã quá nhiều lần chính quyền các cấp hứa sẽ di dời, giải tỏa CC này nhưng đến nay vẫn chỉ là lời hứa. Tường bên trong các căn hộ bị nứt, thấm, dột từ các căn hộ bên trên xuống. Chúng tôi phải tự sửa chữa chắp vá để cải thiện tình hình. Lầu 1 xuống cấp nặng nhất, bà con rất cực khổ". Thỉnh thoảng, vài mảng bê tông trên trần lại bong ra rơi xuống rất nguy hiểm, may mắn là cho đến nay chưa ai bị thương.

Cây mọc bên ngoài CC đã đâm rễ vào một số nhà làm cho tường bị vỡ, thấm nước vào nhà. Ông Nguyễn Hữu Chinh - Trưởng ban quản trị CC cho biết: "Đã có kế hoạch di dời dân ở CC này về số 402 Hàm Tử (Q.5) nhưng cho đến giờ ở đó vẫn còn là mảnh đất trống, chưa thấy động thổ. Có lẽ phải 5-7 năm nữa dân ở CC 727 mới được di dời. CC này đã quá xuống cấp nhưng từ trước đến nay mới được sửa chữa 2 lần vào năm 1996 và 2001, mà chủ yếu sửa chữa theo kiểu chắp vá. Chúng tôi đề nghị nếu chưa có phương án giải tỏa thì phải tổ chức sửa chữa lại ngay để đảm bảo an toàn cho bà con sống ở đây".

CC Nguyễn Kim, Q.10 cũng là một trong các CC rất cũ của thành phố. Các hộ dân ở đây cho biết, hệ thống thoát nước của CC này đã xuống cấp trầm trọng làm nước thấm chảy dọc theo bờ tường xuống dưới, mục những kết cấu bên trong. Đó là chưa nói đến nước từ tầng trên thấm xuống tầng dưới gây khó khăn trong sinh hoạt. Hiện có khoảng 600 hộ dân đang sống trong CC này.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Vân, sống tại phòng 216 lô O cho biết: "Hệ thống thoát nước đã xuống cấp, chúng tôi phải tự sửa chữa. Hầu hết các phòng vệ sinh của những căn hộ trong CC cũng đã xuống cấp rất nặng". Ông Nguyễn Chí Thành - Trưởng ban quản trị CC nói: "Trong 5 lô của CC Nguyễn Kim thì hai lô O và K là xuống cấp nặng nhất, tường xi măng ở hai lô này thường xuyên bị vữa ra, bong tróc. Nước thấm làm cho các kết cấu bên trong hư hại rất nhiều. Bà con phải tự bảo dưỡng, sửa chữa những hư hỏng. Với tình hình này khi gặp mưa to gió lớn hay động đất thì sẽ rất nguy hiểm. Chúng tôi đã nghe lời hứa di dời gần 10 năm nay nhưng chưa thấy động thái gì từ chính quyền. Bà con đều rất nóng ruột".

Xây chung cư càng chậm, Nhà nước càng tốn kém

Quận 10 có nhiều CC bị xuống cấp nhất với 37 CC nằm rải rác tại các phường 2, 3, 7, 9 với 4.720 hộ dân. Kết quả kiểm định 16 lô nhà của CC Ngô Gia Tự, phường 2 cho thấy chất lượng chỉ còn khoảng 52-56,9%. 6 lô khác của CC Ngô Gia Tự nằm trên địa bàn phường 3 có chất lượng còn lại khoảng 45 - 57%. Theo báo cáo của Công ty dịch vụ đô thị và quản lý nhà quận 10, qua kiểm định 6 lô CC Nguyễn Kim thuộc phường 7, đơn vị tư vấn cho biết tỷ lệ chất lượng còn lại của các lô CC này rất thấp, có nguy cơ sụp đổ cao. Vì thế, Công ty dịch vụ đô thị và quản lý nhà quận 10 đã kiến nghị UBND quận 10 xin ý kiến UBND TP.HCM về chủ trương di dời tháo dỡ 3 lô CC gồm P, O và K.

Vào giữa tháng 4.2007, UBND Q.10 đã có báo cáo nhanh về việc thực hiện chương trình nhà ở trong giai đoạn 2007 - 2010, trong đó trọng điểm là tháo dỡ và xây dựng mới, tái định cư cho các hộ dân sống tại các CC xuống cấp. Ông Huỳnh Khắc Cần - Chủ tịch UBND quận 10 cho biết: "Việc giải tỏa, xây dựng mới các CC là nhiệm vụ cấp thiết của quận. Chính vì vậy, chúng tôi đã có kiến nghị UBND TP.HCM về nguồn vốn cho chương trình này từ năm 2007 đến năm 2010 là 1.432 tỉ đồng, trong đó số vốn quận có thể tự cân đối bằng các hình thức như thu giá trị quyền sử dụng đất, bán các căn hộ mới, khai thác mặt bằng các tầng hầm, tầng trệt được 1.189,4 tỉ đồng. Số vốn còn lại khoảng 242,7 tỉ đồng sẽ báo cáo TP hỗ trợ".

Có thể nói quận 10 cũng là địa phương có chủ trương di dời, xây dựng mới và tái bố trí các hộ dân ở các CC sớm nhất. Đến nay, đã có 7 lô CC được tháo dỡ, xây dựng mới hoặc đang trong quá trình xây dựng. Đó là các lô C, D, E của CC Ngô Gia Tự, phường 3 và các lô R, S, Q, P của CC Nguyễn Kim thuộc phường 7. Trong số đó, lô D của CC Ngô Gia Tự sẽ được xây dựng mới 15 tầng với quy mô là 336 căn hộ, dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2008; lô S của CC Nguyễn Kim được xây dựng mới 12 tầng với quy mô là 187 căn hộ.

Ngoài ra, các khu CC Thành Thái với quy mô 18 tầng với 416 căn hộ, CC Tô Hiến Thành 15 tầng với 183 căn hộ, khu CC Kỳ Hòa, lô B CC Ngô Gia Tự... cũng sẽ được đưa vào kế hoạch xây dựng trong 2 năm 2009 - 2010. Cũng theo ông Huỳnh Khắc Cần, một trong những vấn đề gay cấn và kéo dài thời gian đầu tư xây dựng là các thủ tục về quy hoạch, xây dựng, nguồn vốn. "Theo tính toán của chúng tôi, nếu các thủ tục thực hiện chậm trễ thì tiền của Nhà nước chi tạm cư cho các hộ dân trên địa bàn quận 10 phải tốn thêm 8,4 tỉ đồng mỗi năm" - ông Huỳnh Khắc Cần nói.

"Giải pháp tình thế" trong mùa mưa

Trao đổi với Thanh Niên ngày 8.5, bà Huỳnh Thị Thảo - Phó chủ tịch UBND quận 5 cho biết lãnh đạo quận sẽ họp ngay với 15 phường và chỉ đạo các phường phối hợp với các phòng chức năng của quận và Công ty quản lý nhà quận 5 rà soát, kiểm tra việc chống dột, chống sập tại các khu CC cũ. Bà Thảo cũng cho biết, trên địa bàn quận hiện có 13 CC hư hỏng, xuống cấp cần tháo dỡ với khoảng 1.100 hộ đang cư ngụ. Trong đó, trọng điểm là khu CC 727 Trần Hưng Đạo hiện có 534 hộ cư ngụ đang có kế hoạch di dời, tháo dỡ.

Hiện quận 5 đang liên hệ với Trung tâm thẩm định giá để định giá đền bù cho các hộ dân tại CC này. "Khi đã có chứng thư thẩm định giá của Trung tâm thẩm định giá, chúng tôi sẽ tính giá đền bù và di dời các hộ dân ở CC 727 Trần Hưng Đạo với phương án sắp xếp tái định cư vào các CC 402 Hàm Tử và 109 Nguyễn Biểu" - bà Thảo cho biết. Số lượng CC cũ tại quận 5 hiện rấët lớn, ngoài 13 CC hư hỏng nặng quận đã có kế hoạch tháo dỡ vẫn còn 162 khu CC cũ khác hoặc khu nhà tập thể được xây dựng lâu năm phải liên tục được cải tạo, sửa chữa.

Bà Huỳnh Thị Thảo nói: "Khó khăn lớn nhất của chúng tôi là tuyên truyền, vận động các hộ dân di dời trong khi quỹ nhà tái định cư vẫn còn rất hạn hẹp". Ngoài ra, nhiều CC hư hỏng có diện tích đất nhỏ, không đủ để xây dựng mới một khu CC theo tiêu chuẩn quy hoạch về tầng cao, khoảng lùi nên rất khó quy hoạch, đầu tư xây dựng mới. Đây là một khó khăn khi xây dựng mới đối với nhiều khu CC cũ được xây dựng trước năm 1975, không chỉ với riêng địa bàn quận 5 mà khá phổ biến ở nhiều địa bàn khác tại TP.HCM.

Trần Thanh Bình - Trung Bảo

(Theo Thanh Niên)

Các chung cư hư hỏng tại TP.HCM

Quận 1: 5 CC với 1.145 hộ dân, trong đó 2 CC đã có kế hoạch tháo dỡ (KHTD); Quận 10: 35 CC, 4.742 hộ, có KHTD 35 CC; Quận 11: 3 CC, 264 hộ, cần kiểm định 3 CC; Quận 3: 14 CC, 1.829 hộ, cần kiểm định 14 CC; Quận 4: 15 CC, 785 hộ, cần kiểm định 14 CC, có KHTD 1 CC; Quận 5: 15 CC, 1.085 hộ, đã kiểm định 15 CC, có KHTD 5 CC; Quận 6: 8 CC, 263 hộ; Quận 8: 5 CC, 628 hộ, cần kiểm định 5 CC; Quận Bình Thạnh: 23 CC, 3.360 hộ, đã kiểm định 4 CC, cần kiểm định 5 CC; Quận Phú Nhuận: 9 CC, 72 hộ; Quận Tân Bình: 4 CC, 277 hộ, đã kiểm định 1 CC; Quận Tân Phú: 2 CC, 120 hộ, cần kiểm định 1 CC.

(Nguồn: Sở Xây dựng TP.HCM)