Bộ mặt Quốc lộ 1A, tuyến giao thông huyết mạch, đang thay đổi từng ngày; kỳ vọng sẽ kéo giảm số vụ tai nạn giao thông, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước

Quốc lộ (QL) 1A đi qua 31 tỉnh và TP, bắt đầu từ cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) đến huyện Năm Căn  - Cà Mau với tổng chiều dài 2.300 km. Đây là tuyến giao thông huyết mạch của cả nước, dự kiến sẽ được nâng cấp, mở rộng thành 4 làn xe vào năm 2016.

Khởi công đồng loạt nhiều dự án

Đến nay, QL 1A đã được nâng cấp theo tiêu chuẩn đường cấp III, quy mô 2 làn xe. Một số đoạn tuyến đã được mở rộng lên 4 làn xe (dài khoảng 476 km) và xây dựng 18 tuyến đường tránh qua các đô thị trên tuyến (146 km). Trong đó, đoạn Hà Nội - Cần Thơ dài 1.887 km đã mở rộng và xây dựng tuyến tránh 554 km, đang mở rộng 73 km, chưa mở rộng khoảng 1.260 km.
Việc nâng cấp, mở rộng QL 1A từ 2 lên 4 làn xe trở thành yêu cầu cấp thiết từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, do nguồn vốn ngân sách gặp khó khăn nên Chính phủ đã đồng ý, cho phép Bộ GTVT kêu gọi đầu tư, mà hình thức chủ yếu là BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao). Bộ GTVT, UBND các tỉnh và nhà đầu tư đã tiến hành khởi công xây dựng nhiều đoạn tuyến quan trọng trong thời gian qua.
Vào ngày 24-4, Bộ GTVT và Công ty CP Tasco đã chính thức khởi công dự án mở rộng QL 1A đoạn qua địa phận tỉnh Quảng Bình, dài hơn 29 km với tổng mức đầu tư khoảng 2.004 tỉ đồng. Công trình dự kiến hoàn thành trong năm 2015.

Ngày 18-4, Bộ GTVT cùng Tổng Công ty 319 (Bộ Quốc phòng) đã khởi công dự án cải tạo nền, mặt đường QL 1A đoạn Km 1720+ 800 huyện Hàm Thuận Nam - Bình Thuận đến Km 1851+714 huyện Trảng Bom - Đồng Nai. Toàn tuyến có chiều dài 125,4 km, dự kiến hoàn thành vào tháng 12-2014. Thời gian khai thác, hoàn vốn dự kiến trong 22 năm 8 tháng. Ngoài ra, gần 41 km tuyến QL 1A (đoạn từ Km 1212+400 đến Km 1265) thuộc địa phận Bình Định, Phú Yên cũng đã khởi công nâng cấp hôm 31-3 để đạt vận tốc đi lại 80 km/giờ; tổng vốn đầu tư của dự án là 2.045 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành vào tháng 12-2015.

Trước đó, ngày 26-3, tại Nghệ An, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ấn nút khởi công dự án BOT mở rộng QL 1A đoạn Nghi Sơn (Thanh Hóa) - Cầu Giát (Nghệ An). Dự án có tổng chiều dài 33,93 km, tổng mức đầu tư khoảng 3.627 tỉ đồng. Dự kiến đến hết năm 2015, công trình sẽ hoàn thành và đi vào sử dụng. Theo ông Nguyễn Văn Hùng, Chánh Văn phòng Tổng Công ty Xây dựng Công trình giao thông 4, dự án đang được chủ đầu tư khẩn trương triển khai phần đền bù giải phóng mặt bằng để  bảo đảm công trình hoàn thành đúng tiến độ.

Theo báo cáo của Bộ GTVT về dự án mở rộng QL 1A lên 4 làn xe, sẽ có gần 20 dự án thành phần được thực hiện theo hình thức BOT (trong đó có 2 dự án theo hình thức BT kết hợp BOT là hầm Đèo Cả và đoạn từ đầu tỉnh Phú Yên đến Sông Cầu - Phú Yên), còn 17 đoạn đầu tư theo hình thức BOT. Ông Trương Tấn Viên, Thứ trưởng Bộ GTVT, cho biết sẽ khởi công đồng loạt các dự án BOT mở rộng QL 1A ngay trong tháng 5-2013 đồng thời xin cơ chế đặc biệt khi tiến hành các dự án này.


Động lực phát triển kinh tế vùng

Hiện Phú Yên là tỉnh có số vụ và số người chết do tai nạn giao thông nằm trong nhóm cao của cả nước với trung bình gần 300 vụ tai nạn làm hơn 100 người tử vong mỗi năm. Riêng trong quý I/2013, toàn tỉnh có 42 người tử vong vì tai nạn giao thông. “Đèo Cù Mông nằm trên tuyến QL 1A  thường xảy ra tai nạn do mặt đường hẹp, có nhiều khúc cua gấp. Việc mở rộng tuyến QL 1A sẽ giảm thiểu được tình hình tai nạn ở đây”- ông Nguyễn Thành Trí, Giám đốc Sở GTVT Phú Yên, nói.

Trong khi đó, ông Lê Hữu Lộc, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, cho biết QL 1A là tuyến giao thông vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu qua cụm cảng Quy Nhơn với Tây Nguyên, Nam Lào và Đông Bắc Campuchia. Tuy nhiên, đoạn đường này đang bị quá tải, xuống cấp, không đáp ứng được nhu cầu lưu thông và vận tải ngày càng tăng cao. Chính vì vậy, việc nâng cấp, mở rộng  tuyến QL 1A đoạn đi qua tỉnh Bình Định, Phú Yên sẽ tạo bước đột phá, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho 2 tỉnh.

Dự án cải tạo QL 1A đoạn từ Bình Thuận đến Đồng Nai với tổng vốn 2.085 tỉ đồng hứa hẹn sẽ là động lực phát triển kinh tế cho các tỉnh vùng Đông Nam Bộ. Ông Nguyễn Văn Điệp, Giám đốc Sở GTVT tỉnh Đồng Nai, cho hay dự án cải tạo QL 1A đoạn Bình Thuận - Đồng Nai thực hiện xong sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng và giảm ùn tắc, tai nạn giao thông trên địa bàn.

“Địa phương có nhiệm vụ hỗ trợ giám sát, đẩy nhanh tốc độ giải phóng mặt bằng thực hiện dự án. Khi hoàn thành, QL 1A đoạn qua địa bàn sẽ rộng rãi, khang trang, giảm bớt áp lực xe cộ qua lại; đồng thời, lượng phương tiện cũng được chia sẻ bớt theo tuyến tránh TP Biên Hòa, theo đường cao tốc Dầu Giây - Long Thành - TPHCM, sẽ đem lại nhiều thuận lợi trong việc phát triển kinh tế - xã hội” - ông Điệp chia sẻ.

Xóa điểm đen tai nạn

Trong buổi làm việc mới đây tại tỉnh Phú Yên, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho biết ngoài 41 km tuyến QL 1A đi qua 2 tỉnh Phú Yên - Bình Định, tỉnh này còn hơn 90 km QL 1 sẽ được nâng cấp mở rộng từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ. Riêng đèo Cả, một trong những cung đường thường xảy ra tai nạn nhất cả nước, đang được nhà đầu tư tích cực thực hiện công tác đền bù, tái định cư, xây dựng đường công vụ để triển khai dự án hầm đường bộ qua đèo Cả. Hầm đường bộ qua đèo Cả với tổng chiều dài toàn tuyến 13,4 km, tổng mức đầu tư trên 15.600 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành cuối năm 2016. “Trong dịp 19-5 tới sẽ bắt tay vào thi công hầm Cổ Mã dài 500 m, một trong những hạng mục quan trọng của dự án này” - Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định.