Theo thống kê của Bộ Xây dựng, từ nay đến năm 2020, bình quân mỗi năm cả nước sẽ cần khoảng 166.000 dự án nhà ở xã hội. Trong khi đó, tính đến hết năm 2014, cả nước chỉ mới hoàn thành đầu tư xây dựng 102 dự án nhà ở xã hội, trong đó có 38 dự án nhà ở cho người thu nhập thấp. Với nhu cầu bức thiết về chỗ ở như hiện nay, con số trên chắc chắn phải tăng mạnh trong thời gian tới.

Năm 2015 tăng nguồn cung nhà ở xã hội

Năm 2015, việc tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để phát triển nhà ở xã hội là một trong những nhiệm vụ kiên quyết lâu dài của ngành xây dựng. Theo đó, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục rà soát, phân loại, điều chỉnh cơ cấu hàng hóa các dự án bất động sản; đẩy mạnh tăng nguồn cung nhà ở xã hội, nhà ở thương mại có diện tích trung bình và nhỏ, giá bán thấp; tích cực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân được tiếp cận gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng. Để làm được điều này đòi hỏi các cấp chính quyền cần giải được bài toán về quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt là các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ…

Theo ông Bùi Tiến Thắng - Phó TGĐ Cty Cổ phần Địa ốc Sài Gòn Thương Tín (Sacomrea) cho biết: “Hầu hết người lao động có thu nhập trung bình đều tập trung tại các thành phố lớn, vì vậy quỹ đất tại các thành phố này cần được giải quyết sát sao để các doanh nghiệp có cơ hội đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở quy mô nhỏ giá thấp, góp phần giải quyết nhu cầu an cư cho người dân thuộc phân khúc trung bình”.

Thực tế, quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội còn rất hạn chế, bởi lợi nhuận của loại hình nhà ở này không hấp dẫn nhà đầu tư. Bên cạnh đó, những vị trí được xem là “đất vàng” lại được dùng để xây nhà thương mại. Trong khi đó, đối tượng cần mua nhà ở đều thuộc phân khúc trung bình, khả năng tài chính eo hẹp nên không thể tiếp cận được phân khúc nhà ở cao cấp. Tình trạng các “đại gia” địa ốc chiếm lĩnh hầu hết các vị trí đất quan trọng, nhất là tại các thành phố lớn đang đặt quỹ đất nhà ở xã hội vào tình trạng hạn hẹp. Chính vì vậy, các chuyên gia địa ốc cho rằng muốn đầu tư nhà ở xã hội phải có quỹ đất đủ và phù hợp, có như vậy mới đủ cơ sở để đầu tư.

Gỡ vướng mắc về lợi nhuận

Chủ trương phát triển nhà ở xã hội đã mở ra cơ hội sở hữu nhà cho nhiều người dân có thu nhập trung bình, đặc biệt là ở thành thị. Tuy nhiên, vấn đề băn khoăn là nguồn cung nhà ở xã hội hiện vẫn đang không thấm tháp gì so với nhu cầu của người dân. Lợi nhuận thấp chính là nguyên nhân cơ bản khiến nhiều chủ đầu tư không “mặn mà” với việc đầu tư vào phân khúc này. Trên thực tế, lợi nhuận thu được từ việc đầu tư nhà ở xã hội chỉ vào khoảng 6%, thấp hơn so với nhà ở thương mại (từ 20 % - 30%).

Tuy nhiên, nếu đặt nặng lợi nhuận lên hàng đầu khi làm nhà ở theo loại hình này thì cung sẽ mãi tỉ lệ nghịch với cầu. Vì vậy, để đáp ứng được nguồn cung nhà ở xã hội đang ngày càng tăng, doanh nghiệp cần có sự nhìn nhận khác về lợi nhuận khi đầu tư vào phân khúc nhà ở xã hội, nhà cho người thu nhập thấp. Mặc dù lợi nhuận mang lại không cao như nhà ở thương mại, nhưng thay vào đó, doanh nghiệp lại được hưởng ưu đãi từ Chính phủ thông qua chủ trương chính sách như miễn giảm thuế đất, hỗ trợ tín dụng thông qua gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng… Bên cạnh đó, nhu cầu nhà ở xã hội là nhu cầu thực nên số lượng giao dịch tăng khi nguồn cung được đảm bảo là chắc chắn.

Thực tế, khi làm nhà ở xã hội, nhiều doanh nghiệp không ngần ngại đầu tư cơ sở hạ tầng, tiện ích để đảm bảo chất lượng tốt nhất cho cư dân sinh sống như các dự án Jamona Apartment của Sacomreal, HQC Plaza của Hoàng Quân, Đặng Xá của Vigracera… Ông Bùi Tiến Thắng cho biết: Dự án Jamona Apartment không chỉ tọa lạc tại trung tâm Q.7, TP.HCM (ngay chân cầu Phú Mỹ - giúp cư dân dễ dàng di chuyển vào trung tâm thành phố) mà còn được trang bị đầy đủ tiện ích như trung tâm thương mại, siêu thị, khu vui chơi - thể thao, nhà trẻ…

Khi bài toán về quỹ đất và những vướng mắc về lợi nhuận được giải quyết, nguồn cung nhà ở xã hội sẽ tăng trưởng mạnh trong thời gian sắp tới. Có vậy, Chiến lược phát triển nhà ở Quốc gia mới được hiện thực hoá. Quan trọng hơn, nhu cầu cấp bách về chỗ ở của đại đa số người dân, nhất là những người có thu nhập trung bình, mới được đáp ứng thoả đáng.