Sau khi "cơn sốt" xây nhà trái phép tại KCN Sông Hậu vừa tạm lắng với trên 260 trường hợp vi phạm buộc tháo dỡ, từ giữa năm 2007 đến nay tại cụm công nghiệp tập trung Phú Hữu A (xã Phú Hữu A, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang) lại rộ lên tình trạng xây nhà trái phép sau khi có công bố qui hoạch.

Vào khu qui hoạch cụm công nghiệp, chúng tôi bắt gặp hàng chục ngôi nhà lợp tôn màu xanh lá cây nằm sát mép sông và một số nhà bêtông mới xây chưa kịp làm vách. Một số căn khác (cũng lợp bằng tôn màu xanh lá cây) nằm lọt thỏm bên trong những bụi cây xanh um tùm.

Một đêm cất xong bốn căn nhà

Vào bên trong một số nhà sàn mới cất, chúng tôi không dám bước mạnh vì nền quá yếu. Hầu hết nền nhà được lắp ráp sơ sài bằng các loại gỗ tạp rẻ tiền. Cột, đòn tay làm bằng những thân cây tạm bợ; nhiều cây đã bị mối mọt xuyên thủng nhưng vẫn được tận dụng làm cột.

Dân địa phương cho biết để có cột làm móng và cũng để tăng giá trị ngôi nhà, họ mua loại cột bêtông đúc sẵn (loại cột dùng để làm hàng rào bán đầy tại các cửa hàng vật liệu xây dựng) về làm cột. "Những cây cột này chỉ cần đập nhẹ xuống đất đã bể" - một người dân nói.

Đến ấp Phú Thạnh, chúng tôi rất ngạc nhiên khi biết hộ ông Nguyễn Văn Chính, gia đình chỉ có bốn nhân khẩu nhưng ông hiện sở hữu 11 căn nhà theo kiểu vượt lũ nằm san sát nhau trong khu qui hoạch. Ông Chính lý giải: "Thấy con cháu nghèo quá nên sẵn có đất cất cho chúng ở gần cho vui, chứ tui không cất để đối phó”. Tuy nhiên, ông Trần Thành Lập, phó chủ tịch tỉnh Hậu Giang, nói: "Khi kiểm tra tôi mới biết trong vòng một đêm ông này cất xong... bốn căn nhà”.

Nối tiếp "thành tích" cất nhiều nhà như hộ ông Chính còn có các hộ Đỗ Thị Hến (chín căn), Lê Thị Lệ (bảy căn), Đoàn Văn Chính (sáu căn), Trần Văn Rớt (năm căn)...

Ngoài cất nhà trái phép một số hộ dân còn xây cất chuồng trại, hàng rào, mái che,... tạm bợ để đợi bồi hoàn. Qua kiểm tra ngành chức năng còn phát hiện có ít nhất hai cán bộ đảng viên tại xã cũng tích cực tham gia cất nhà trái phép, trong đó có một người nằm trong ban vận động dân tự tháo dỡ nhà sai qui định.

Sẽ giải quyết dứt điểm trong tháng ba

Tại buổi kiểm tra tình hình xây dựng nhà không phép tại cụm công nghiệp Phú Hữu A ngày 12-3, ông Võ Trọng Hữu - chủ tịch UBND huyện Châu Thành - cho biết: "Đa số hộ dân cất nhà trái phép vào ban đêm và đối phó rất tinh vi với lực lượng kiểm tra. Họ sử dụng vật liệu xây cất màu cây xanh để không bị phát hiện. Những trường hợp này buộc phải kiên quyết tháo dỡ trả lại hiện trạng ban đầu".

Về phương án bồi hoàn giải tỏa, tái định cư tại cụm công nghiệp Phú Hữu A (giai đoạn 1), ông Trần Thành Lập cho biết tỉnh đã giải quyết hợp tình hợp lý trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của dân thông qua gặp gỡ, đối thoại trực tiếp với dân.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp dân còn xây cất để đối phó và thời gian qua do một số hộ dân từ nơi khác đến địa phương làm thuê đã hợp tác với chủ đất cất nhà, thậm chí được chủ đất cho đứng tên trong căn hộ xây trái phép nên tình hình càng thêm phức tạp. Ông Lập cũng cho hay con số gần 100 căn nhà xây trái phép hiện nay sẽ còn gia tăng nếu không ngăn chặn kịp thời và kiên quyết.

"Chúng tôi vừa yêu cầu các ngành chức năng rà soát ngay những hồ sơ thủ tục có liên quan đến từng hộ dân như: giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép cất nhà, số hộ, số khẩu... để có cách giải quyết, xử lý các trường hợp sai phạm. Đến 25-3 sẽ giải quyết dứt điểm, buộc tháo dỡ tất cả những nhà xây cất trái phép" - ông Lập khẳng định.

Tuy nhiên ông Lập cho hay: "Trước khi cưỡng chế, chúng tôi sẽ đi vận động từng hộ dân chủ động tháo dỡ để tài sản của họ không bị thiệt hại". Riêng những cán bộ đảng viên sai phạm, ông Lập cho biết sẽ kiểm điểm từng cá nhân và loại khỏi bộ máy chính quyền địa phương. Không thể chấp nhận người làm công tác tuyên truyền, vận động người dân nhưng lại vi phạm pháp luật.

Hai phương án giải quyết

Sáng 14-3, ông Trần Thành Lập - phó chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang - cho biết tỉnh vừa vận động người dân tự tháo dỡ hoàn toàn 51 căn nhà xây cất trái phép tại cụm công nghiệp tập trung Phú Hữu A. Đồng thời vừa tiến hành cưỡng chế 13 hộ dân cố tình vi phạm, không chịu tháo dỡ.

Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng khu, cụm công nghiệp tỉnh Hậu Giang vừa đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện theo hai phương án đối với những trường hợp xây dựng nhà ở và công trình không phép sau ngày công bố qui hoạch tại cụm công nghiệp Phú Hữu A: hộ xây dựng không có nhu cầu sử dụng đất (cất để chờ bồi thường hưởng lợi) thì kiên quyết không bồi thường và không hỗ trợ, hộ xây dựng nhà ở và công trình có nhu cầu thật sự được đề nghị xem xét hỗ trợ nhưng mức hỗ trợ cao nhất không quá 50%.