Điều chỉnh quy hoạch chi tiết ở nhiều địa phương còn xảy ra tình trạng không đúng thẩm quyền, theo Kiểm toán Nhà nước.

Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo về việc quản lý, sử dụng đất dự án khu đô thị 2013-2016 tại 7 địa phương gồm Hà Nội, TP HCM, Bình Dương, thị xã Cam Ranh (Khánh Hòa), Sầm Sơn (Thanh Hóa), Đồng Nai, Lào Cai.

Kiểm toán Nhà nước nhận định công tác này còn rất nhiều bất cập. Việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết còn trường hợp không đúng thẩm quyền, một số địa phương điều chỉnh cục bộ chi tiết không phù hợp chi tiết. Đặc biệt, có tình trạng điều chỉnh quy hoạch của một số dự án tại thành phố lớn không căn cứ vào định hướng quy hoạch chung, đa số tăng, vượt quá số tầng và chiều cao, tăng diện tích sàn chia nhỏ căn hộ hoặc bổ sung chức năng nhà ở vào lô đất thương mại, văn phòng, giảm diện tích căn hộ công cộng, cây xanh khiến làm tăng mật độ, dân số.

"Đây là yếu tố cơ bản gây áp lực lớn tới hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đặc biệt là giao thông đô thị, y tế, giáo dục, làm ảnh hưởng chất lượng cuộc sống dân cư", Kiểm toán Nhà nước đánh giá.

Việc giao đất thực hiện dự án chủ yếu theo hình thức chỉ định nhà đầu tư, không qua đấu giá nên không xác định được giá thị trường. Giá đất xác định theo phương pháp do các địa phương lựa chọn thường thấp hơn thị trường, dẫn đến thất thoát ngân sách. Qua kiểm toán, cơ quan này kiến nghị xử lý tài chính hơn 8.300 tỷ đồng, trong đó tăng thu ngân sách của các dự án được kiểm toán gần 4.000 tỷ đồng. Số tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất tại Hà Nội và Bình Dương theo kiểm toán cũng lên tới gần 1.100 tỷ đồng.

36 trong tổng số 63 dự án được kiểm toán có tình trạng phê duyệt giá đất chậm, kéo dài 12 đến 87 tháng nhưng không đủ thông tin để xác định tiền chậm nộp do địa phương chưa ban hành quy định cụ thể (như tại TP HCM). Nhiều dự án được giao đất, chuyển mục đích sử dụng từ năm 2013-2015 nhưng đến khi kiểm toán vẫn chưa phê duyệt được đơn giá đất.

Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Bộ Tài nguyên & Môi trường nghiên cứu để áp dụng một phương pháp xác định giá đất tối ưu nhằm tránh mỗi địa phương, đơn vị áp dụng tùy tiện một cách khác nhau. Đặc biệt, cơ quan này cần xây dựng quy định, hướng dẫn, sử dụng đối với đất ở hình thành đơn vị ở (condotel, officetel...) mà hiện nay chưa có quy định, hướng dẫn.

Cơ quan kiểm toán cũng có nhiều kiến nghị đối với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp... theo hướng có thêm những hướng dẫn, quy định cụ thể hơn trong thời gian tới.