Trong khi loại hình căn hộ, dịch vụ khách sạn (condotel) đang khó khăn về tính pháp lý khi sở hữu nó, một loại hình mới tự phát ra đời, đó là căn hộ ở lâu dài, được cấp sổ đỏ, gia chủ không ở nhưng cho thuê (hometel), khiến việc quản lý chung cư khó khăn và Nhà nước thì thất thu thuế.

Là một nhà báo, nhưng chị Nguyễn Hà đã xin nghỉ việc để toàn tâm, toàn ý cho kinh doanh. Công việc hàng ngày của chị là đưa các thông tin của hệ thống 3-4 căn nhà ở Ecopark có sổ đỏ sở hữu lâu dài lên facebook quảng cáo để bạn bè hoặc khách hàng tìm thuê. Giá cho thuê trung bình 1 ngày 1 đêm 600 – 800.000 đồng/căn. Khách thuê lấp đầy, tính trung bình cho thu nhập xấp xỉ 20 triệu/tháng/căn.

Hình thức kinh doanh mới?

Hiện nay, ngoài sở hữu 4 căn hộ ở Ecopark cho thuê, chị đang được một số nhân viên môi giới chào mua một dự án ở Quảng Ninh được cấp phép xây dựng chung cư để ở. Do sở hữu vị trí rất đắc địa, dự án này gần điểm phát triển du lịch biển nên khi mua các căn hộ, nếu không có nhu cầu ở, chị có thể sử dụng để kinh doanh cho thuê (hometel).

Đầu tư loại hình căn hộ này, khách hàng sẽ "hưởng lợi kép", vừa có sổ đỏ, vừa có thể kinh doanh thu lợi như loại hình homestay. Với một địa phương đang phát triển du lịch mạnh mẽ như Quảng Ninh hiện nay, tiềm năng sinh lợi của các dự án được nhân viên này quảng cáo là rất lớn.

Thực tế trong khoảng hai năm trở lại đây, loại hình dịch vụ lưu trú với tên gọi căn hộ hometel đang nở rộ tại Hà Nội, Tp. HCM, Hạ Long (Quảng Ninh), Nha Trang (Khánh Hoà)…

Theo lý giải của các chuyên gia, các căn hộ này là sự "hội tụ" những yếu tố tốt nhất của một bất động sản thông thường và bất động sản du lịch.

Đối với các căn hộ ở thành phố, đặc thù ở những khu đô thị có không gian sống xanh, có đầy đủ các tiêu chí như hồ bơi, cây xanh, vườn hoa, sân golf… đây là nơi lý tưởng để kinh doanh hometel. Còn ở các thành phố biển, các căn hộ để ở không chỉ có giá trị như một bất động sản thông thường mà còn được tích hợp cả giá trị của bất động sản nghỉ dưỡng với khả năng cho thuê lại.

Điều hấp dẫn khách đầu tư là trong khi hầu hết các dự án bất động sản nghỉ dưỡng, condotel đều không được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu lâu dài hay sổ đỏ, tiềm ẩn những rủi ro về tranh chấp, thì loại hình căn hộ này có vị trí đẹp có thể cho thuê như khách sạn.

Bên cạnh đó, một nguyên nhân nữa khiến loại hình này hấp dẫn các nhà đầu tư là do việc thu hút khách du lịch đặt phòng tại các căn hộ để ở thời gian gần đây đang tăng mạnh do xu hướng muốn trải nghiệm trong các căn hộ như gia đình thay vì chỉ ở các khách sạn như trước đây.

Khó quản lý về trật tự

Mang lại nguồn thu không nhỏ cho các nhà đầu tư, loại hình đầu tư bất động sản "lai tạo" mới này lại đang khiến các nhà quản lý đau đầu. Nếu như các condotel hay biệt thự nghỉ dưỡng được quản lý như một khách sạn, phục vụ nhu cầu lưu trú của khách du lịch một cách chuyên nghiệp bởi các đơn vị quản lý, thì đối với các căn hộ để ở, chủ đầu tư bán nhà xong là hết trách nhiệm.

Do kinh doanh tự phát, chủ căn hộ chính là người chịu trách nhiệm về căn hộ của mình. Người thuê liên hệ, đặt trực tiếp, chuyển tiền cho chủ căn hộ rồi đến ở. Chất lượng dịch vụ cũng vì thế bị thả nổi, khách nếu có khiếu nại về chất lượng dịch vụ thì chỉ có chủ căn hộ giải quyết. Tuy nhiên, đây là căn hộ của họ, tất nhiên họ sẽ tự bảo vệ cho mình.

Việc phát triển căn hộ hometel tự phát, các cơ quan chức năng và chính quyền không biết, do khách hàng mua để ở, mua trong dự án nhà thương mại. Điều này dẫn đến khó quản lý hình thức kinh doanh và đồng thời dẫn đến thất thu thuế.

Theo ông Trần Đình Quý, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản tỉnh Khánh Hoà, pháp luật không cấm hình thức kinh doanh này. Tuy nhiên, các khách hàng cá nhân muốn khai thác cho thuê căn hộ phải tuân thủ đúng các thủ tục về kinh doanh căn hộ thương mại. Đó là phải có chức năng hộ kinh doanh hoặc công ty, được phép kinh doanh và có nghĩa vụ đóng thuế cho Nhà nước. Mặt khác, khách du lịch đến ở tại căn hộ phải đăng ký tạm trú với cấp chính quyền địa phương.

Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch công ty Luật Basico, cho rằng về bản chất, mô hình kinh doanh cho khách du lịch thuê căn hộ giống với hình thức cho thuê nhà theo tháng hoặc theo năm tại các thành phố lớn. Đó là căn hộ của người dân, việc họ tự cho thuê là không sai.

Tuy nhiên, hình thức thuê nhà ngắn hạn không có hợp đồng, chủ nhà cũng không đăng ký kinh doanh nên Nhà nước không thu được thuế. Đồng thời, việc có quá nhiều khách hàng từ người mua để ở, khách du lịch thuê theo ngày, khách thuê lâu dài đến khách du lịch cùng sinh hoạt trong nhà chung cư sẽ rất phức tạp.

Hình thức quản lý ở chung cư khác hình thức quản lý ở khách sạn nên sẽ dẫn đến tiềm ẩn nhiều bất ổn về an ninh trật tự xã hội, gây khó khăn cho công tác quản lý nhân khẩu của các cấp chính quyền địa phương.