Nếu cả ba người cùng ngủ trong nhà thì hai người ngủ nằm, còn một người phải ngủ ngồi!

Ít ai biết ngay giữa trung tâm TP.HCM hiện vẫn có nhiều gia đình sống trong những căn nhà chật chội, xập xệ đến mức khó tin. Có hộ 30 người chen chúc trong căn nhà 15 m2, có gia đình khi người này ngủ thì người kia chỉ còn cách… ra đường nằm.

Nhà siêu nhỏ, người siêu đông

Khu phố 5, phường Tân Định, quận 1 hiện vẫn còn những con hẻm ngoằn ngoèo, bé xíu và sâu hun hút. Hai bên xe máy, xe đạp dựng kín, đường đi ở giữa chỉ đủ chỗ cho một chiếc xe máy lách qua. Để vào những con hẻm này, tôi chỉ còn cách đi bộ vì không có chỗ để xe và cũng không đủ “trình độ” luồn lách.

Khi tôi tới căn nhà của chị Trần Lê Thúy Vân (68/355 Trần Quang Khải, phường Tân Định) thì trong nhà có mặt 10 người. Chị Vân cho biết còn 10 người nữa đang đi làm, tối mới về. Như vậy, tổng cộng có tới 20 người đang sống trong căn nhà diện tích vỏn vẹn 20 m2 (cùng hơn 10 m2 gác lửng), bao gồm tám đứa trẻ và 12 người lớn!

Theo chị Vân lên gác lửng (nơi cư ngụ của 14 người), tôi thấy có ba “tổ cu” được quây bằng những tấm ván. Mỗi “tổ cu” là chỗ trú ngụ của một cặp vợ chồng và 1-2 đứa con nhỏ. Phần còn lại vừa là chỗ ngủ, vừa là lối đi cho những người còn lại. Phía dưới nhà là nơi sáu người, hai xe máy, một chiếc xe đạp cùng “ngủ” vào buổi tối.

Tới hẻm 185 đường Cống Quỳnh, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1, người viết càng bất ngờ hơn khi thấy rất nhiều căn nhà ở đây có diện tích chỉ khoảng 3-4 m2. Trong đó, gần chục căn nhà bé xíu có cùng số 185. Đầu hẻm là nhà ông Trần Văn Minh rộng chưa đầy 3 m2 (1,3 x 2 m). “Lâu nay tôi thường ngủ trên ghế bố ngoài hẻm, nhường chỗ nằm cho hai mẹ con. Còn nếu cả ba người cùng ngủ trong nhà thì hai người ngủ nằm, còn một người phải ngủ ngồi” - ông Minh nói.

Cách đó vài con hẻm, khu Mả Lạng (khu phố 8, đường Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1) có tới hơn 500 căn nhà có diện tích dưới 15 m2! Không khó để tìm ra những căn nhà siêu nhỏ với diện tích 3-4 m2. Đặc biệt, nhà ông Nguyễn Văn Hương ở 93 lô C, khu phố 8 chỉ rộng 15 m2 nhưng có tới 30 người ở. Sui gia với ông Hương là bà Đặng Thị Lễ, 131 lô C cũng có tới 14 người sống trong căn nhà 15 m2.

"Ngủ ngoài đường cho mát!"

Khi nói về cuộc sống gia đình mình, chị Trần Lê Thúy Vân chia sẻ: “Nhà đông người, lại không có khả năng thuê nhà trọ nên mỗi người phải nhường nhau một tí. Ăn thì nhiều chứ ở có bao nhiêu. Thỉnh thoảng những đứa trẻ trong nhà gây lộn, nếu ai cũng bênh con thì chắc không thể nào ở chung nổi”. Mọi sinh hoạt như nấu cơm, tắm giặt, vệ sinh, mọi người trong nhà phải thay phiên nhau từ sáng đến chiều thì mới đảm bảo ai cũng “có phần”.

Còn tại hẻm 185 đường Cống Quỳnh, ông Nguyễn Văn Trường cho hay lâu nay cả nhà ông chưa bao giờ cùng quây quần bên mâm cơm vì không có chỗ ngồi. “Tôi cứ nấu cơm sẵn để đó, ai nấy tự bới một tô bưng ra hẻm ngồi ăn. Khách đến thì dẫn ra quán” - vợ ông Trường cho biết.

Ở khu Mả Lạng, ông Nguyễn Minh Đức, tổ trưởng tổ dân phố, cho biết mọi người về đây chủ yếu để ngủ qua đêm, sáng ra lại tản đi khắp nơi. Khi đêm xuống nhiều gia đình ngủ như xếp cá mòi, không hiếm người ngủ ngoài đường. “Ngủ ngoài đường gió mát nên đỡ tốn tiền điện” - một hàng xóm của ông Đức nói vui. Lời nói vui nhưng sao nghe rất nặng lòng…

Khu Mả Lạng có 534 căn nhà với hơn 2.000 dân. Nơi đây trước 1975 vốn là nghĩa địa, sau đó được giải tỏa và người lao động tứ xứ tập trung về đây. Trước kia, TP dựng những căn nhà diện tích 3 x 5 m, vách bằng ván ép, lợp tôn để cấp cho dân lưu trú. Nhiều hộ do khó khăn nên cắt bán nửa diện tích, thành ra có những căn nhỏ như cái hộp diêm. Có hộ mua lại đất, xây tường gạch thì chiều ngang lọt lòng chỉ còn 1,3 m.