Dù cơ chế đã có nhưng các ngân hàng thương mại rất ngại cho người có thu nhập thấp vay tiền để mua nhà ở giá rẻ. đó là nguyên nhân chính khiến đối tượng này khó tìm được chốn an cư.

Những ngày qua, việc hàng loạt doanh nghiệp công bố xây dựng và bán nhà ở giá thấp, chung cư giá rẻ cho người có thu nhập thấp được rất nhiều người dân quan tâm. Tuy nhiên, vẫn còn không ít băn khoăn về tính khả thi của chương trình mang nhiều ý nghĩa xã hội này.

4 triệu đồng/m2 ?

Theo Bộ Xây dựng, nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp với các căn chung cư cao tầng có giá 4 triệu đồng/m2. Với mức giá này, các chủ đầu tư có thể cung cấp được số lượng lớn nhà giá rẻ cho người thu nhập thấp - đại bộ phận người dân hiện nay. Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Xây dựng VN (Vinaconex) và Tổng Công ty Đầu tư Phát triển nhà và đô thị (HUD) đã đồng loạt tung ra những dự án nhà giá rẻ từ 200 triệu đồng - 300 triệu đồng/căn.

Tuy nhiên, vị trí của những khối nhà chung cư giá rẻ trên dưới 200 triệu đồng (50 m2) mà Công ty Cổ phần Bê tông và Xây dựng Vinaconex đã bán hết trong thời gian qua nằm tại thị trấn Xuân Mai (huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội), cách trung tâm thủ đô tới 38 km. Sở dĩ được giá rẻ như vậy là vì công ty này không tốn chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng do khu nhà được xây trên đất của công ty. Nếu xây dựng ở khu vực cách trung tâm Hà Nội 10 - 15 km thì khó có thể có giá rẻ như trên.

Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành, ông Nguyễn Văn Đực, cho rằng: “Phải giỏi lắm doanh nghiệp mới có thể xây dựng được chung cư với chi phí thấp như vậy. Nếu xây nhà giá thấp với tiện nghi “tàm tạm”, giá xây dựng khoảng 4 triệu đồng/m2. Trong 4 triệu đồng đó, doanh nghiệp chỉ được kinh doanh 70% tổng diện tích sàn, 30% còn lại là các công trình công ích như tầng hầm, thang máy...

Do vậy, khi ra thành phẩm, giá phải lên đến 6 triệu đồng/m2. Tính thêm tiền đầu tư đất, hạ tầng, tiền chuyển mục đích sử dụng đất... khoảng hơn 3 triệu đồng/m2 thì tổng cộng giá cho 1 m2 nhà giá thấp này phải xấp xỉ 10 triệu đồng. Thế nên, bán được giá 6 triệu đồng là đã thành công lắm rồi. “Theo tôi, khó có nhà giá thấp nào có thể bán ở mức 6 triệu đồng/m2” - ông Đực nói.

Từ thực tế đã phân tích trên, ông Đặng Hoàng Huy, Giám đốc Công ty Cổ phần Bê tông và Xây dựng Vinaconex, kiến nghị: Muốn có giá nhà chung cư rẻ, cần sự vào cuộc đồng bộ của các ngành liên quan và chính quyền địa phương. Trong đó, về vấn đề giải phóng mặt bằng, theo ông Huy, quỹ đất xây nhà xã hội phải là đất “sạch”, đất công hoặc có cơ chế đổi đất lấy hạ tầng.

Khó tiếp cận vốn hỗ trợ

Lãnh đạo một ngân hàng thương mại cổ phần cho rằng cần làm rõ cơ chế hỗ trợ tài chính cho người thu nhập thấp khi tiếp cận chương trình nhà giá rẻ. Nếu không có cơ chế cụ thể, với mức thu nhập 1,5 triệu đồng/tháng, chắc chắn người thu nhập thấp không đủ điều kiện được vay vốn và cũng không thể tích lũy được để mua nhà.

Đối với những người dân mua được nhà giá rẻ trong 2 tòa nhà của Vinaconex Xuân Mai, đó là một hành trình gian nan. Theo ông Huy, khoảng 90% số hộ trong 2 tòa nhà có vay vốn ngân hàng. Nguồn vốn mà các hộ vay là của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho Ngân hàng Nhà nước VN vay, khoảng 30 triệu USD; sau đó các ngân hàng thương mại vay lại để phục vụ đối tượng khách hàng là người có khó khăn về nhà ở, cần vay để mua nhà mới hoặc sửa chữa nhà.

Tuy nhiên, quy định của ADB là nhà phải có giá bán dưới 300 triệu đồng/căn 50 m2 ở Hà Nội và TPHCM; dưới 200 triệu đồng/căn ở các tỉnh, thành khác và người có thu nhập từ 1,8 triệu đồng - 6 triệu đồng/tháng được quyền tiếp cận nguồn vốn này. Ngoài ra, các ngân hàng thương mại khi vay nguồn vốn này để kinh doanh thì phải có 20% vốn đối ứng. Song thực tế, theo ông Huy, các ngân hàng thương mại cũng không thể cho người có thu nhập 1,8 triệu đồng/tháng vay vốn mà tối thiểu phải là cả hai vợ chồng cùng có mức thu nhập này. Do vậy, số tiền 30 triệu USD mà ADB cho vay vẫn chưa giải ngân được bao nhiêu.

Cần sự hỗ trợ của Nhà nước

Ông Nguyễn Văn Đực phân tích thêm: Nếu muốn mua một căn hộ 500 triệu đồng, khách hàng phải trả trước 1/3 hoặc ít nhất là 150 triệu đồng, số còn lại ngân hàng cho vay. Giả sử thời gian vay là 10 năm, lãi suất 1%/tháng, vậy một tháng khách hàng này phải trả tiền gốc khoảng 3 triệu đồng, cộng thêm lãi suất ngân hàng 3,5 triệu đồng, tổng cộng là 6,5 triệu đồng. Với mức này, người thu nhập thấp không thể cáng đáng nổi.

Trong khi đó, lãnh đạo một ngân hàng thương mại cho rằng: “Đừng kỳ vọng quá nhiều vào việc ngân hàng thương mại sẽ hỗ trợ lãi suất cho người thu nhập thấp mua nhà giá rẻ, chỉ có Nhà nước mới làm được điều này thông qua các ngân hàng chính sách”.

DiaOcOnline.vn - Theo Người Lao Động