Phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) thường niên 2015 sáng 1/12, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Úc tại Việt Nam (AusCham), ông David W. Carter nhấn mạnh rằng Luật Kinh doanh bất động sản mới vẫn tồn tại sự phân biệt đối xử giữa các nhà đầu tư bất động sản trong và ngoài nước.

Xóa bỏ phân biệt

Ví dụ được ông David W. Carter đưa ra là các nhà đầu tư nước ngoài không được phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo hình thức phân chia đất thành các lô để bán trong khi các nhà đầu tư trong nước được hưởng quyền lợi đó.

Hơn nữa, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chỉ được phép thu 50% giá trị của hợp đồng bán và mua, hoặc thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai trong khi đó tỷ lệ áp dụng cho các nhà đầu tư trong nước lên đến 70%.

Sự phân biệt này tạo ra sự thiếu hiệu quả và làm suy yếu khả năng cạnh tranh của ngành công nghiệp nói chung, đại diện AusCham nhấn mạnh.

AusCham đề xuất bỏ sự phân biệt về quyền lợi dành cho các nhà đầu tư có vốn đầu tư nước ngoài và các nhà đầu tư trong nước để đảm bảo một sân chơi bình đẳng và công bằng cho tất cả thành viên tham gia vào lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam. Đây cũng là nội dung được thể hiện tại báo cáo của nhóm công tác đất đai tại diễn đàn này.

Trưởng nhóm - ông David Lim nhận định có nhiều dấu hiệu về sự hoạt động tích cực trở lại của thị trường bất động sản trong nước.

Nhóm công tác về đất đai cũng đánh giá cao khi những góp ý đối với dự thảo Nghị định 76 hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh bất động sản được đưa ra thảo luận tại diễn đàn giữa năm đã dược đưa vào bản chính thức.

Đồng thời Nghị định số 99 hướng dẫn Luật Nhà ở cũng đã chính thức được ban hành.

Tuy nhiên, ông David Lim vẫn tiếp tục mang tới diễn đàn những đóng góp về các quy định chính trong các luật liên quan - các quy định có thể hạn chế tính cạnh tranh trong lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam - cũng như đề xuất để giải quyết các vấn đề này.

Bổ sung quyền huy động vốn

Theo ông David Lim, danh sách các nguồn vốn cho dự án nhà ở tại điều 69 Luật Nhà ở và điều 19 Nghị định 99 làm hạn chế các nguồn vốn cho nhà đầu tư dự án nhà ở. Điều này cũng làm giảm khả năng của nhà đầu tư bất động sản trong việc huy động vốn một cách hiệu quả và làm ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh của nhà đầu tư đó.

Quan điểm của nhóm đất đai là không cần thiết phải giới hạn khả năng của các nhà đầu tư bất động sản trong việc huy động vốn từ các nguồn hợp pháp.

Nếu như quan ngại về nguồn vốn thì luật cần đưa ra các biện pháp để bảo đảm là vốn được huy động từ các nguồn hợp pháp. Việc đưa ra một hạn chế tổng quát như vậy không phải là cách thức hiệu quả nhất để giải quyết vấn đề này.

Đề nghị từ nhóm công tác đất đai là bổ sung quyền được huy động vốn từ các tổ chức tín dụng và các tổ chức phi tín dụng nước ngoài và vốn từ các nguồn khác không bị pháp luật ngăn cấm.

Liên quan đến việc nhà đầu tư nước ngoài mua bất động sản ở Việt Nam, báo cáo của nhóm công tác đất đai băn khoăn khi Luật Nhà ở cho phép các cá nhân/tổ chức nước ngoài sở hữu không quá 250 nhà ở riêng lẻ, bao gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề, trong một đơn vị hành chính cấp phường.

Tuy nhiên, văn bản hướng dẫn lại đưa ra thêm một quy định hạn chế, theo đó tổ chức/cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không vượt quá 10% tổng số nhà ở riêng lẻ của mỗi dự án nhà ở.

Nhóm công tác cho rằng theo quy định này, số lượng đơn vị nhà ở tối đa mà cá nhân và tổ chức nước ngoài được phép sở hữu đã bị giới hạn thêm và không thống nhất với Luật Nhà ở.

Băn khoăn của nhóm công tác còn nằm ở quy định thêm các hạn chế về việc gia hạn một lần quyền sở hữu nhà ở theo đề nghị của chủ sở hữu nước ngoài. Vì hạn chế này sẽ gây ra quan ngại cho người mua là nhà đầu tư nước ngoài và có thể có tác động tiêu cực đến việc phát triển kinh doanh của nhà đầu tư.

Đề xuất của nhóm là cho phép tiến hành gia hạn không hạn chế trừ trường hợp cá nhân và tổ chức nước ngoài không được phép sở hữu nhà ở vì lý do đảm bảo quốc phòng và an ninh.