Sau một thời gian sôi động, thị trường nhà, đất trong hai tháng gần đây bắt đầu trầm lắng. Ghi nhận tại nhiều sàn giao dịch bất động sản, giao dịch nhà, đất giảm 70%-80% so với những tháng đầu năm.

Phải cấp đổi chủ quyền nếu muốn mua bán

Lý giải về hiện tượng trên, các chuyên gia địa ốc cho rằng ngoài nguyên nhân thị trường giảm “sốt”, sức mua nền đất tại các dự án chậm lại, còn do những rối rắm liên quan đến thủ tục chuyển nhượng, mua bán... dẫn đến thời gian giao dịch kéo dài, nhất là khu vực nội thành.

Giao dịch nhà, đất giảm 70% - 80% so với những tháng đầu năm

Theo quy định phải đến ngày 1-1-2008, gần 60 loại giấy chủ quyền nhà, đất (tạm gọi giấy trắng) đã cấp qua các thời kỳ như: bằng khoán, văn tự mua bán nhà, quyết định giao đất... mới hết giá trị giao dịch. Thế nhưng, nhiều trường hợp khi ra công chứng hợp đồng chuyển dịch lại không được chấp thuận bởi cán bộ cho rằng một số loại giấy chỉ mang tính tham khảo để cấp giấy chứ không có giá trị giao dịch, do không thể hiện quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà. Từ đó, đối với hơn 200.000 trường hợp nhà, đất chủ quyền trắng xuất hiện một quy định “ngầm” là muốn giao dịch phải xin cấp đổi từ giấy chủ quyền trắng sang giấy hồng mới nếu không muốn bị làm khó.

“Nếu không bức bách về chỗ ở thì chẳng có khách hàng nào mua bán, chuyển nhượng... nhà, đất vào lúc này, nhất là các trường hợp nhà chưa có giấy hồng, giấy đỏ” - ông Võ Đình Quốc, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Địa ốc ACB, nhận định về tình hình giao dịch bất động sản trong ba tháng gần đây có dấu hiệu chững lại. Theo ông Quốc, những trường hợp giao dịch nhà, đất có giấy trắng tại “sàn” giao dịch địa ốc của ACB không hiếm và thông thường thời gian hoàn thành việc mua bán, giấy tờ... phải kéo dài thêm từ 3-5 tháng, thay vì chỉ trung bình một tháng như trước đây.

Ông Nguyễn Văn Khoa, nhân viên một sàn giao dịch bất động sản tại quận 1, cho biết nhiều khách hàng đến đơn vị nhờ tư vấn về thủ tục, giấy tờ. Bởi họ dù rất muốn mua hoặc bán nhà, nhưng lại không biết phải thực hiện sao cho thuận lợi đối với loại nhà chỉ có giấy chủ quyền trắng: cấp đổi rồi mua hay bán xong mới cấp đổi?

Theo ông Khoa, trước đây đối với loại nhà, đất có giấy trắng, việc giao dịch đơn giản, sau khi hai bên ra công chứng hợp đồng chuyển nhượng thì nộp hồ sơ tại cơ quan chức năng để sang tên. Còn hiện nay, đầu tiên chủ nhà cũ phải cấp đổi từ giấy trắng sang giấy hồng, sau khi công chứng nộp hồ sơ cho cơ quan chức năng để cấp đổi giấy chủ quyền từ chủ cũ sang chủ mới. “Như vậy, về thủ tục phải mất gấp 2 lần, về thời gian phải từ 3 - 4 lần so với trước” - ông Khoa nói.

Thời gian kéo dài, rủi ro càng cao!

“Thời gian mua, bán càng kéo dài thì khách hàng và cả người môi giới càng gặp nhiều rủi ro, dễ phát sinh tranh chấp” - ông Quốc khẳng định. Cụ thể khi giá nhà, đất thị trường tăng, muốn bán nhà thì không được bởi còn phải làm giấy tờ, khi làm giấy tờ xong giá xuống, người mua lại chần chừ. Đầu tháng 5-2007, chị Nguyễn Thị N. đặt cọc mua căn nhà trong hẻm đường Tô Hiến Thành, quận 10 với giá 1,4 tỉ đồng. Đến nay, tính ra chị đã giao cho chủ nhà 800 triệu đồng nhưng còn phải chờ chủ nhà nhờ “cò” cấp đổi sang giấy mới rồi sau đó mới làm thủ tục mua bán. Thời gian “cò” hẹn bao dịch vụ là 5 tháng với mức 10 triệu đồng. Bỏ ra một đống tiền mà đến nay chỉ có miếng giấy tay làm tin, chị N. không khỏi lo lắng. Tương tự, ông Trần Văn H., bỏ ra hơn 2 tỉ đồng để mua căn nhà tại quận Bình Thạnh, song đã gần 4 tháng nay giao dịch chưa xong, bởi còn chờ chủ cũ đổi giấy hồng.

Còn trường hợp của ông Nguyễn Minh T. (ở quận Bình Tân), nhà đã có giấy trắng và đang thế chấp ngân hàng, muốn cấp đổi sang giấy hồng để thuận tiện giao dịch. Dù ngân hàng đồng ý cùng ông đi làm thủ tục cấp đổi, thế nhưng cán bộ quận Bình Tân lại không thụ lý hồ sơ. Nếu muốn được cấp đổi giấy mới, ông T. phải trả nợ hết tiền cho ngân hàng và làm thủ tục giải chấp.

ÔNG PHẠM NGỌC LIÊN, GIÁM ĐỐC TRUNG TÂM THÔNG TIN TÀI NGUYÊN - MÔI TRƯỜNG VÀ ĐĂNG KÝ NHÀ, ĐẤT TPHCM:

Mua bán trước, cấp đổi chủ quyền sau

Hiện chưa có một quy định nào bắt buộc nhà, đất đã có giấy trắng phải cấp đổi sang giấy hồng, giấy đỏ mới được sang nhượng. Với quy trình thủ tục như hiện nay, người dân nên mua bán, chuyển nhượng trước, rồi sau đó khi sang tên hẳn chuyển sang thủ tục cấp đổi giấy hồng. Bởi việc này thủ tục đơn giản và mất ít thời gian hơn so với việc xin cấp giấy hồng rồi chuyển nhượng. Đối với những trường hợp đang thế chấp tại ngân hàng, nếu muốn cấp đổi sang giấy hồng, không nhất thiết phải làm thủ tục giải chấp. Mới đây, quận Tân Bình đã có cơ chế phối hợp giữa các bên liên quan trong việc cấp đổi giấy cho các trường hợp trên, việc này rất phù hợp và có thể triển khai đại trà.

Theo Hoàng Lan - Người Lao Động