Bắt đầu với 100.000 đồng/tháng, người có thu nhập thấp có thể mua được nhà thông qua Chương trình tiết kiệm Nhà ở. Thanh Niên đã có cuộc trao đổi với ông Phan Tùng - Giám đốc Dự án thí điểm Hợp tác xã (HTX) nhà ở TP.HCM do Liên minh HTX TP.HCM thực hiện.

* Xin ông cho biết chương trình đã thực hiện đến đâu?

- Chương trình tiết kiệm Nhà ở hiện đang thực hiện thí điểm ở 2 dự án tại TP.HCM là Thạnh Lộc (Q.12) và Trường Thọ (Q.Thủ Đức). Dự án Thạnh Lộc có 239 căn hộ, diện tích 6.600m2; dự án Trường Thọ có 220 căn hộ. Mục tiêu là cung cấp nhà cho người có thu nhập thấp. Tuy nhiên để có thể có mức giá hợp lý cho người có thu nhập thấp, 5 tầng phía dưới sẽ được bán với giá kinh doanh. 2 tháng trước khi dự án hoàn thành sẽ có giá chính thức. Ngay sau khi có thông tin về chương trình này, số lượng người có thu nhập thấp đã liên lạc với Liên minh HTX rất đông, xã viên của 10 HTX đã đăng ký. Số lượng người đủ điều kiện đang tham gia chương trình hiện nay từ 600 - 1.000 người.

Ông Phan Tùng (Ảnh: T.X)

* Tại sao Liên minh HTX lại hạn chế người tham gia chương trình?

- Do mới làm thí điểm nên phải hạn chế người tham gia. Mô hình này thực hiện thí điểm trong hệ thống Liên minh HTX Việt Nam bao gồm Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX các tỉnh thành phố, Liên hiệp HTX, các HTX, tổ hợp tác và các thành viên khác. Đất thực hiện dự án không phải là đất công sản, lượng cung không đáp ứng đủ cầu, do đó mới có sự giới hạn trong hệ thống các HTX. Tiêu chí của Liên minh HTX TP.HCM năm 2008 là thành lập Liên hiệp HTX nhà ở. Sau này Chương trình tiết kiệm Nhà ở sẽ là một bộ phận của liên hiệp. Sau một thời gian triển khai thí điểm, nếu UBND TP.HCM giao đất và quỹ đất thực hiện Chương trình tiết kiệm Nhà ở lớn hơn, sẽ mở rộng cho người thu nhập thấp bên ngoài tham gia.

* Làm sao để xác định được người nào có thu nhập thấp và thực sự có nhu cầu nhà ở?

Hệ thống tính điểm: 100.000 đồng bằng 1 điểm. Số tiền gửi tiết kiệm tối thiểu hằng tháng là 100.000 đồng, tối đa 300.000 đồng. Số điểm tối đa mỗi năm là 36 điểm. Người gửi tiết kiệm hơn 300.000 đồng mỗi tháng, số tiền này sẽ được chuyển thành điểm trong tương lai.

- Chúng tôi sẽ phối hợp với Sở Xây dựng và Liên đoàn Lao động thành phố thực hiện các dự án trong Chương trình tiết kiệm Nhà ở. Liên đoàn Lao động sẽ xác nhận những người có mức thu nhập thấp, không có nhà ở riêng. Quy trình để tham gia Chương trình tiết kiệm Nhà ở là: Công đoàn phát cho công nhân viên chức lao động đang làm việc và sinh hoạt tại công đoàn cơ sở giấy đăng ký và bản cam kết tham gia chương trình. Liên đoàn tập hợp lại danh sách đăng ký, giao cho Liên minh HTX TP.HCM. Người tham gia chương trình nộp phí 200.000 đồng (đóng 1 lần), đem các giấy tờ liên quan đến Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank) mở tài khoản tham gia chương trình. Người tham gia được cấp mã số tài khoản - chỉ được mở duy nhất một tài khoản kiểm soát theo số chứng minh nhân dân (CMND), có thể gửi tiết kiệm để lấy số thứ tự mua căn hộ, nhà. Đây không phải là động tác huy động tiền ứng trước của khách hàng. Tài khoản do khách hàng tự quyết định. Hệ thống tính điểm tiết kiệm 1 điểm bằng 100.000 đồng chỉ có giá trị xác định thứ tự xếp hàng, ưu tiên mua nhà, căn hộ khi có dự án cụ thể chứ không phải là danh sách chính thức được mua nhà.

* Làm vậy có ngăn chặn được việc đầu cơ bất động sản không?

- Mỗi người chỉ được mua một căn hộ. Việc này được kiểm soát chặt chẽ theo số CMND. Để chống đầu cơ, trong quy định cũng nói rất cụ thể, khi người mua căn hộ muốn bán lại, phải ưu tiên cho HTX nhà ở mua lại với giá gốc cộng trượt giá và chi phí đầu tư căn hộ. Khi hai bên không thỏa thuận được mới được phép bán ra ngoài, và cũng chỉ được bán cho các xã viên.

* Phong trào HTX nhà ở có lịch sử lâu đời và đang hoạt động có hiệu quả ở nhiều quốc gia như Thụy Điển, Đức, Anh, Canada, Singapore, Hàn Quốc, Thụy Sĩ ... HTX nhà ở do người dân thành lập, sở hữu và kiểm soát trên cơ sở các nguyên tắc HTX. HTX nhà ở có nhiệm vụ giúp xã viên hoặc con cháu họ - phần lớn là những người có thu nhập trung bình trong xã hội- mua/xây dựng căn hộ với mức giá hợp lý, cung cấp các dịch vụ liên quan đến nhà ở cho xã viên... Với sự hỗ trợ của Trung tâm HTX Thụy Điển - một trong những quốc gia có phong trào HTX nhà ở phát triển mạnh trên thế giới - Liên minh HTX Việt Nam đã triển khai dự án "Phát triển mô hình HTX nhà ở tại Việt Nam". Dự án này được thực hiện thí điểm tại Hà Nội và TP.HCM.

* HTX nhà ở hoạt động trên 8 nguyên tắc: Tự nguyện và rộng mở về thành viên; Xã viên kiểm soát HTX một cách dân chủ; Tham gia về mặt kinh tế  của xã viên (xã viên góp vốn vào HTX nhà ở để được chia lợi nhuận từ kết quả hoạt động của HTX); Độc lập và tự chủ; Giáo dục, đào tạo và thông tin; Quan tâm đến cộng đồng và thế hệ tương lai; Sự hợp tác giữa các HTX; Cam kết về dịch vụ của HTX.

Mọi thắc mắc liên quan đến Chương trình tiết kiệm Nhà ở, liên hệ Liên minh HTX TP.HCM: 213 Lê Thánh Tôn, P.Bến Thành, Q.1, TP.HCM, điện thoại: 08 8249621.

  

Theo Thanh Niên