Không chỉ những đơn vị ở TP.HCM về Cần Thơ ngỡ ngàng về giá thuê đất mà nhiều doanh nghiệp ở TP Cần Thơ cũng đã chịu đựng mấy năm nay khi giá áp dụng với họ tăng từ 13,8 đến 28 lần so với năm 2006. Các doanh nghiệp còn bị phạt vì chậm nộp mà không biết kêu với ai.
Năm 2006, công ty cổ phần cơ khí điện máy Cần Thơ phải nộp 20,2 triệu đồng tiền thuê đất. Nhưng năm 2007 công ty này phải nộp gần 279 triệu đồng, tăng 13,8 lần. Ông Trương Như Khuê, giám đốc công ty cổ phần cơ khí điện máy Cần Thơ, nói: “Chúng tôi phải hạch toán tiền thuê đất vào chi phí sản xuất, nên khi nó tăng mạnh, đã trực tiếp ảnh hưởng sức cạnh tranh của doanh nghiệp”.
Cũng năm 2006, công ty vật liệu xây dựng Motilen Cần Thơ chỉ nộp 44 triệu đồng. Năm 2007 phải nộp đến 711 triệu, tăng 16,1 lần. Theo ông Nguyễn Hồng Quân, chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc nói: Để thu hút các cổ đông bên ngoài tham gia mua cổ phần, ban đổi mới sắp xếp của công ty đã xây dựng phương án sản xuất kinh doanh trong ba năm theo hướng ổn định tiền thuê đất. Không chỉ năm 2007 mà cả những năm tiếp theo cũng khó thực hiện kế hoạch lợi nhuận và chia cổ tức như đã hứa với cổ đông.
Công ty cơ khí điện máy Cần Thơ đã nộp đủ tiền thuê đất trong năm 2006 và 2007, nhưng đến ngày 5.10.2007 nhận được thông báo nợ tiền thuê đất năm 2006 gần 235 triệu. Lạ là thông báo trên do cục Thuế TP Cần Thơ ban hành ngày 5.10.2007 nhưng lại quy định đến ngày 20.8.2007 công ty phải nộp tiền thuê đất.
Công ty cổ phần bia - nước giải khát Cần Thơ dù đã nộp đủ tiền thuê đất năm 2007 nhưng đến ngày 5.7.2007 lại nhận được thông báo số tiền còn nợ trong năm 2006 hơn 987 triệu gồm tiền thuê đất hơn 894 triệu và tiền phạt do chậm nộp hơn 93 triệu.
TP Cần Thơ muốn thành đô thị loại 1 và việc chuẩn bị cho việc “đăng quang” bắt đầu từ giá cho thuê đất. Nhiều doanh nghiệp bức xúc: Việc điều chỉnh tăng giá cho thuê đất phải nhắm vào nhịp độ phát triển thực sự của thành phố. Nếu vì tiền thuê đất mà đẩy nhiều doanh nghiệp vào khó khăn trong phát triển sản xuất - kinh doanh thì ai sẽ về đây đầu tư, kinh doanh!?
Vì sao doanh nghiệp không được nộp tiền thuê đất năm 2006 bằng đơn giá cho thuê đất năm 2006 mà phải bằng đơn giá cho thuê đất năm 2007?
Ngày 16.7.2007, ông Võ Kim Hoàng, cục trưởng cục Thuế TP Cần Thơ, ban hành công văn số 1132/CT.QLKK-KTT gởi công ty cổ phần Xáng xây dựng Cần Thơ giải thích: “Để thực hiện công tác thu tiền thuế đất năm 2006, cục Thuế căn cứ theo đơn giá quy định tại nghị định số 142/2005/NĐ-CP: tạm tính tiền thuê đất cho các hồ sơ mới phát sinh trong năm 2006; đối với các đơn vị đã ký hợp đồng thuê đất trước năm 2006 tạm thu theo hợp đồng đã ký”.
Không đồng thuận, ông Phạm Việt Hồng, giám đốc công ty cổ phần Xáng xây dựng Cần Thơ, bức xúc: “Cả hai thửa đất mà doanh nghiệp chúng tôi đang sử dụng đều có hợp đồng thuê đất trước tháng 9.2004 với giá thuê đất cố định là 1.746.316 đồng/năm. Đến năm 2006 TP Cần Thơ vẫn chưa ban hành đơn giá thuê đất mới, nhưng doanh nghiệp lại không được nộp tiền thuê đất theo hợp đồng đã ký là không hợp lý”.
Quyết định số 07/2007/QĐ-UBND về đơn giá thuê đất trên địa bàn TP Cần Thơ được đăng trên cổng thông tin điện tử TP Cần Thơ không đề cập đến thời gian áp dụng là từ ngày 1.1.2006 như công văn cục Thuế nói. Quyết định này chỉ nêu nó sẽ có hiệu lực sau 10 ngày kể từ ngày ký. Nếu căn cứ vào đó thì đơn giá này chính thức có hiệu lực từ cuối tháng 2.2007 nhưng ngành thuế đem áp dụng cho năm 2006.