Năm 2017, Bộ Tài chính thu 137.800 tỷ đồng thuế, phí liên quan đến tài sản, trong đó có khoảng 120.000 tỷ đồng liên quan đến nhà, đất.

Những số liệu trên được Bộ Tài chính cho biết sau khi lấy ý kiến về Đề cương Xây dựng Luật Thuế tài sản. Cụ thể, năm 2017, ngân sách thu về 137.800 tỷ đồng từ các loại thuế, phí liên quan đến tài sản, trong đó 87% là nguồn thu từ nhà và đất.

Năm 2016, số thuế tài sản cơ quan này thu được cao nhất trong vòng 5 năm, vào khoảng 171.000 tỷ đồng, trong đó riêng phần thuế, phí thu được từ bất động sản vào khoảng 148.000 tỷ đồng.

Giai đoạn 2012-2017, thu ngân sách từ các loại thuế, phí nhà đất chiếm 8-14% tỷ trọng tổng thu ngân sách cả nước.

Những năm qua, nguồn thu từ tài sản về ngân sách gồm các khoản thu khi xác lập quyền sở hữu, quyền sử dụng và thu khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản như tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền bán nhà thuộc sở hữu nhà nước, lệ phí trước bạ.

Các khoản thu trong quá trình sử dụng tài sản là thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Khoản thu khi chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản là thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.

Trong số các nguồn thu, theo Bộ Tài chính, số thu từ tiền sử dụng đất giai đoạn 2012-2017 thường chiếm tỷ trọng lớn nhất và bằng 6,6% tổng thu ngân sách nhà nước, tương đương 9,1% tổng thu nội địa và 14,7% tổng thu ngân sách địa phương. Số thu này liên tục tăng qua các năm, từ mức 45.141 tỷ đồng năm 2015 đã lần lượt tăng lên 99.696 tỷ đồng trong 2016 và 79.500 tỷ trong 2017.

Bộ Tài chính cho biết, hiện, việc thu tiền thuê đất được thực hiện theo hai hình thức là trả tiền thuê đất hằng năm và thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê.

Đối với thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, theo Bộ Tài chính, thuế này có số thu bình quân khoảng 1.300 tỷ đồng mỗi năm và tốc độ tăng bình quân hàng năm 1,3%. Năm 2017, số thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đạt 1.176 tỷ đồng. Trong khi đó, số thu thuế sử dụng đất nông nghiệp ước tính còn khoảng 5,7 tỷ đồng. 

Thuế khi chuyển nhượng sở hữu, quyền sử dụng tài sản được Bộ Tài chính thống kê đạt bình quân hàng năm khoảng 12.407 tỷ đồng, chiếm trung bình khoảng 1,75% tổng thu ngân sách nhà nước. Năm 2017, số thu thuế này lên tới trên 19.000 tỷ đồng.

Về khoản lệ phí trước bạ, là khoản phí được áp dụng đối với các tài sản là nhà, đất, súng, tàu thuyền, tàu bay, ôtô, xe máy. Số thu lệ phí trước bạ giai đoạn 2012-2017 chiếm khoảng 2% tổng thu ngân sách. Năm 2012, con số này đạt hơn 11.800 tỷ đồng thì đến năm 2017 đạt 20.200 tỷ đồng.

Trước đó, trong cuộc họp ngày 13/4, đại diện Bộ Tài chính cho biết đang kiến nghị với Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội, Quốc hội để đưa dự án Luật Thuế tài sản vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV. Theo đó, đơn vị này đề xuất mức thuế suất 0,4% thuế tài sản với căn hộ chung cư, đất ở, đất xây nhà chung cư, đất kinh doanh..., có giá trị từ 700 triệu đồng (tính cho phần giá trị vượt 700 triệu đồng) mỗi năm.

Theo tính toán, nếu tính thuế suất 0,3%, từ nhà có giá trị 700 triệu trở lên, ngân sách thu về 23.300 tỷ đồng. Còn nếu tính thuế suất 0,4%, ngân sách thu về 31.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, Bộ Tài chính vẫn chọn phương án áp dụng thuế suất 0,4% để "phù hợp với quy định mức thuế suất thuế tài sản của các nước, khai thác tốt nguồn thu từ thuế tài sản, đảm bảo là nguồn thu ổn định, thực hiện mục tiêu cơ cấu lại thu ngân sách".