Việc người mua nhà ở xã hội phải bốc thăm căn hộ, không được chọn tầng, chọn hướng đang được xem là rào cản lớn cần được xóa bỏ để kích thích nhu cầu mua nhà của người có thu nhập thấp.

Theo ưu đãi của Nhà nước, người mua nhà ở xã hội sẽ được hưởng rất nhiều ưu đãi như miễn tiền sử dụng đất, tiền thuế VAT... Việc miễn giảm này sẽ góp phần kéo giá thành nhà ở xã hội xuống mức thấp hơn hẳn nhà ở thương mại từ 3-5 triệu đồng/m2. Theo công bố giá của các chủ đầu tư, mặt bằng giá nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp tại Hà Nội và TPHCM hiện chỉ khoảng 10-12 triệu đồng/m2, cá biệt dự án có vị trí đẹp giá bán vào khoảng 13-14 triệu đồng/m2.

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu đãi này,hiện người mua nhà ở xã hội đang phải đối mặt với hàng loạt những rào cản khác như bị ràng buộc không được chuyển nhượng căn hộ trong vòng 5 năm, muốn chuyển nhượng phải nộp tiền sử dụng đất. Đặc biệt, quy định bốc thăm không được chọn căn, tầng, hướng như nhà ở xã hội đang khiến nhiều người không mặn mà với loại hình nhà ở giá rẻ này.

Anh Nguyễn Dương Doanh (người mua nhà) cho biết, hai vợ chồng anh vừa đăng ký mua căn hộ thuộc dự án nhà ở xã hội Linh Đàm. Căn cứ vào khả năng tài chính, anh Doanh muốn mua căn hộ diện tích khoảng 40-50m2. Tuy nhiên, đến thời điểm này anh cũng không thể chắc chắn là có được mua căn hộ phù hợp với nguyện vọng hay không. Vì theo quy định người mua nhà ở xã hội sẽ phải bốc thăm và không được chọn căn, chọn hướng.

“Nếu bốc thăm căn hộ có diện tích 60-70m2 tức là số tiền tăng thêm vào khoảng 100-200 triệu đồng thì tôi không thể lo được. Trong trường hợp này, tôi chỉ còn cách bỏ cuộc. Việc bốc thăm căn hộ sẽ đẩy người mua nhà ở xã hội vào thế bị động khi khả năng tài chính của những người thu nhập thấp rất eo hẹp. Do vậy, tôi kiến nghị cơ quan quản lý nên xem xét loại bỏ quy định này để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân” anh Doanh nói.

Theo ghi nhận của phóng viên tại một số dự án, các chủ đầu tư cũng tỏ ra rất lo ngại. Đại diện một doanh nghiệp xây dựng nhà ở xã hội cho biết, trong bối cảnh thị trường bất động sản khó khăn, việc mua nhà ở xã hội không còn là một đặc ân cho khách hàng như trước đây. Bản thân doanh nghiệp hiện vẫn đang phải “ngược xuôi” tìm khách mua nhà thì các chính sách cần phải có cái nhìn linh hoạt, thị trường hơn đối với nhà ở xã hội. Bởi, nếu cứng nhắc buộc khách hàng phải bốc thăm mua căn hộ như hiện giờ thì doanh nghiệp còn sợ hơn cả khách hàng vì nếu mua căn lớn khách hàng không đủ tiền họ sẽ bỏ cuộc và kéo theo đó là kế hoạch kinh doanh bị đảo lộn, doanh nghiệp không thể chủ động.

Trước những khó khăn của thị trường, thời gian vừa qua, Bộ Xây dựng cũng đã điều chỉnh một loạt các chính sách cho nhà ở xã hội để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người mua nhà, như cho phép thế chấp hợp đồng mua nhà ở xã hội để vay vốn, loại bỏ các thủ tục hành chính khi xác nhận, mở rộng đối tượng mua nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp. Theo đại diện Bộ Xây dựng, thời gian tới để tạo điều kiện hơn cho người mua nhà, Bộ Xây dựng sẽ tập hợp ý kiến phản ảnh của các doanh nghiệp để đưa ra các quy định linh hoạt hơn.