Vay và trả nợ trong nhiều năm sau đó để an cư trong những khoảng không gian chừng 70m2 đã trở thành xu hướng “khó cưỡng lại” của người thu nhập trung bình trở xuống. Nếu không tính kỹ, những “chúa chổm” kiểu này sẽ mất cả “chì lẫn chài”.

Theo báo cáo thị trường địa ốc 6 tháng đầu năm 2014 của Bộ Xây dựng, lượng giao dịch gấp hơn 2 lần cùng kỳ năm trước, chủ yếu ở căn hộ dưới 15 triệu đồng/m2. Theo đó, việc đóng trước 20-30% giá trị, và trả nợ dần là “kim chỉ nam” duy nhất cho khách hàng.

“Mật ngọt”…

Mới chỉ xong phần móng, xây thô hay đang hoàn thiện nội thất, các dự án căn hộ từ bình dân, trung cấp tới cao cấp đều “hối hả” tìm khách hàng theo phương án thị trường riêng. Điểm chung của những chủ đầu tư đang nuôi mộng “bán chạy hàng” thời địa ốc chưa khỏe hẳn, là tập trung cho… khuyến mại kèm theo sản phẩm bán khi công bố ra thị trường, đồng thời, chứng minh cho người mua về tính hợp lý của phương án vay nợ mua căn hộ thời điểm này.

“Đình đám” bậc nhất ở phía Đông Hà Nội là dự án HP Landmark (do Siêu thị dự án phân phối vài tháng qua). Chưa nói tới chất lượng sống trong quần thể hiện đại này ra sao, người mua đã bị “ngợp” bởi chiêu khuyến mại “khủng” của chủ đầu tư. Giá bán khoảng 17 triệu đồng/m2, DN tặng 100 lượng vàng cho khách hàng “chịu chi” ngay trong đợt mở bán đầu tiên. Sau thành công rực rỡ đó (bán được cả trăm căn hộ (thông tin từ Siêu thị dự án), chủ đầu tư “phóng tay” tặng nội thất, xe máy Vespa LX và TV, tủ lạnh cho khách mua nhà trong đợt mở bán mới đây. Cũng như vậy, dự án CT2B-HHB Tân Tây Đô (h.Hoài Đức) cũng đang gây sốt bằng mức giá 13,5 triệu đồng/m2 (đã gồm VAT) cộng thêm khuyến mại nội thất, xe máy sang.

“Hoành tráng” và tạm coi là thành công nhất (về thanh khoản lẫn giá trị) ở các địa bàn mới “nổi” như Hà Đông, phải kể tới Hồ Gươm Plaza (do Công ty May Hồ Gươm làm chủ đầu tư). Gặt hái của “kẻ ngoại đạo” như một đơn vị chuyên về sản xuất hàng may mặc trước tiên đến từ khả năng tài chính ổn của DN này (tổng mức đầu tư trên 1.500 tỷ đồng) cũng như tiến độ bàn giao. Còn đó nhiều ì xèo về chuyện “bên ngoài lộng lẫy, phía trong ngổn ngang xi măng, vật liệu” tại dự án này, nhưng lượng khách hàng tìm mua cũng như chủ căn hộ dọn về dự án vẫn là điều các DN khác thèm muốn. Như để “chốt” cho tính hấp dẫn của căn hộ dự án này, chủ đầu tư vừa tổ chức “Ngày hội xem nhà” tại dự án. Đồng thời “tô vẽ” cơ hội mua nhà tuyệt vời cho những ai còn nghi ngại: nhận nhà ngay chỉ với 595 triệu đồng (tương đương 20% của các căn 126m2 trở lên, 80% còn lại sẽ trả sau 1 năm); tặng 30 triệu cho 10 căn đầu tiên (căn từ 103m2 trở lên); miễn phí phí quản lý…

“Chết”… người tham rẻ

Không thể phê phán chỉ trích hay lên án cách bán hàng, quảng bá sản phẩm BĐS của giới tạo lập nhà đất. “Mặt trận” nhà đất Thủ đô lại càng khắc nghiệt hơn – đòi hỏi tư duy sáng tạo, thậm chí một chút máu liều của chủ đầu tư mới mong trụ lại và tiếp tục “chiến đấu”.
Trẻ hay già, còn đi làm hay đã nghỉ hưu, đa số khách hàng tìm mua nhà đều nhận biết cơ bản về thị trường BĐS cũng như các “khuyết tật” vốn có. Tuy nhiên, thực tế khi giao dịch, “động” tới đồng tiền mồ hôi tích cóp được sau nhiều tháng năm, không ít “thượng đế” lại buông lỏng lý trí logic mà để “trái tim” chỉ đường.

Một ví dụ dễ thấy, sản phẩm 595 triệu đồng vào ở ngay của Hồ Gươm Plaza cung ứng hiện nay. Vị trí “vàng”: ngay mặt đường Trần Phú – Nguyễn Trãi, thuộc KĐT Mỗ Lao, gần Co-op Mart, gần nhiều trường đại học, PTTH, bến xe, bệnh viện đủ cả... Nhưng xét kỹ, phần tài chính cần đóng nốt của những khách hàng sau khi “chồng” gần 600 triệu đồng không hề nhỏ trong 12-15 tháng liền sau. Cụ thể, với căn cao cấp 3 phòng ngủ được hưởng ưu đãi bán, người mua còn “nợ” tới ngót 2,4 tỷ đồng. Theo đó, số tiền khổng lồ này phải được thanh toán trong 15 tháng, với lãi suất 0%. Tạm tính, mỗi tháng, chủ nhân căn hộ đó cần bỏ ra trung bình hơn 150 triệu đồng để hoàn thiện nghĩa vụ tài chính (!).
Một ví dụ khác, dự án chung cư Tân Tây Đô (QL32, Đan Phượng, Hà Nội). Theo quảng cáo từ các đơn vị bán hàng: giá chỉ từ 1 tỷ/căn, nhận nhà trong tháng 6/2014, khuyến mại tới 100 triệu và có cơ hội bốc thăm trúng thưởng xe honda khi mua nhà trước 15/6/2014. Hấp dẫn hơn, căn từ 840 triệu đồng tháng 9/2014 bàn giao (giá từ 11,2-12 triệu đồng/m2, với hỗ trợ vay từ gói 30.000 tỷ đồng). Phần đông các khách hàng đang ngắm dự án này đều tự chủ động được vỏn vẹn trên dưới 300 triệu và tổng thu nhập hàng tháng là 15 - 20 triệu. Họ chọn vay 700 triệu đồng – tương đương 70% giá trị hợp đồng trong 15 năm (180 tháng): tiền gốc trả hàng tháng 3,9 triệu + tiền lãi phải trả hàng tháng khoảng 7 triệu (1%). Như vậy, mỗi tháng người vay phải trả 11 triệu đồng (cao nhất). Sau đó, mức trả nợ sẽ giảm dần theo dư nợ. Đánh đổi 1 chốn an cư, là 15 năm trả nợ từng tháng.