Theo báo cáo của 12 quận/huyện ở TP.HCM, hiện có 694 hộ thuộc diện mua trả góp nhà tái định cư (TĐC) chậm thanh toán theo hợp đồng do hoàn cảnh khó khăn.

Căn cứ hợp đồng mua nhà, ngoài nợ gốc các hộ này còn bị phạt do chậm nộp với cách tính lãi suất khá cao nên càng mất khả năng thanh toán.

Nợ do chậm nộp nhiều hơn nợ gốc

Tại quận 1, có 16 hộ nằm trong diện được mua nhà TĐC trả góp nhưng không có khả năng thanh toán theo kỳ hạn cùng các khoản lãi phát sinh. Quận 1 cho hay một số hộ từ khi mua nhà đến giờ chỉ trả được một lần đầu đúng bằng số tiền nhận bồi thường, hơn 10 năm qua không trả được thêm khoản nào dẫn đến số nợ lãi phát sinh còn nhiều hơn số nợ gốc ban đầu.

Nợ nhiều nhất là tại quận Bình Thạnh với 362 hộ chưa thanh lý hợp đồng do chưa nộp lãi phạt chậm thanh toán và 229 trường hợp chưa thanh toán lãi phạt từng năm theo lãi suất cho vay.

Riêng những hộ thuộc diện giải tỏa kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè do hoàn cảnh khó khăn nên TP đã chấp thuận hết thời gian trả góp tiền mua nhà mới tính lãi phạt. Tuy nhiên, đã nhiều năm qua các hộ dân này vẫn chưa thể thanh toán dứt điểm tiền mua nhà.

Chỉ được miễn phạt chậm một năm?

Theo UBND quận 1, do hợp đồng mua nhà có hiệu lực 10 năm, người mua nhà đã có 10 năm chịu tính thêm lãi suất phạt nên số nợ do phạt chậm nộp còn nhiều hơn số tiền mua nhà. Quận 1 kiến nghị sau khi hợp đồng hết hiệu lực thì ngưng không tính lãi suất phạt do chậm nộp. Khi nào người mua thanh toán đầy đủ tiền mua nhà theo hợp đồng và các khoản lãi trễ hạn (trong 10 năm hợp đồng có hiệu lực), quận sẽ cấp giấy chứng nhận cho họ.

UBND quận Bình Thạnh đề xuất luôn cách tính cụ thể: Nếu hết hạn trả tiền mua nhà theo quy định thì mỗi ngày chậm nộp bị phạt 0,02% số tiền chưa thanh toán. Trong khi đó, quận 7 đề nghị trường hợp hộ TĐC không có khả năng trả góp trong thời gian quy định sẽ chuyển qua hình thức thuê nhà. Quận 3 mạnh tay hơn khi đề nghị thu hồi nhà của hai trường hợp không thanh toán, không ký hợp đồng dù đã được mời nhiều lần.

Sau khi nhận được báo cáo của các quận/huyện, Sở Tài chính đã đề xuất TP giải pháp thống nhất để tạo điều kiện cho người dân sớm thanh toán tiền mua nhà TĐC. Giải pháp của Sở đưa ra khác với kiến nghị của các quận/huyện. Cụ thể, với những trường hợp còn trong thời hạn trả góp tiền mua nhà thì thực hiện theo hợp đồng ký kết. Hộ nào trả sớm hơn thời hạn thì được giảm 2%/năm nhưng tổng mức giảm trừ không quá 10% số tiền trả nợ trước hạn.

Riêng trường hợp quá hạn, Sở Tài chính kiến nghị không tính lãi suất phạt do chậm thanh toán nhưng chỉ áp dụng trong một năm. Quá thời hạn trên, người dân vẫn phải nộp tiền phạt do chậm nộp theo quy định.

Hiện TP đang giao Sở Tài chính lấy ý kiến các sở/ngành, quận/huyện để thống nhất chủ trương thực hiện theo kiến nghị của Sở.