Việc Sở Xây dựng Hà Nội đề xuất phương án mua lại căn hộ tồn đọng để làm nhà tái định cư theo giá thị trường và giới thiệu người dân đến mua đã khiến nhiều chuyên gia bất động sản (BĐS) cho rằng, nếu không thận trọng thành phố sẽ mua lại hàng tồn kho của doanh nghiệp và chuyển nó thành tồn kho của mình.

Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó GĐ Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, trên địa bàn hiện nay đang tồn đọng 5.789 căn hộ, hơn 3.400 biệt thự và 17.500m2 sàn. Để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, Thành phố Hà Nội sẽ thực hiện việc mua lại một số lượng căn hộ thương mại tồn đọng làm nhà tái định cư. Tiêu chí xem xét việc mua lại các dự án thương mại là phải có gì trong khoảng 15 – 17 triệu đồng/m2, diện tích dưới 70m2.

Để mua lại số lượng căn hộ đang tồn đọng này Thành phố sẽ ban hành các tiêu chí riêng như phải phù hợp quy hoạch, phù hợp cơ cấu căn hộ phục vụ cho công tác giải phóng mặt bằng....Thành phố sẽ công khai các tiêu chí này trên báo chí để các doanh nghiệp có số căn hộ muốn bán được biết và đăng ký. Từ đăng ký chính thức, Thành phố sẽ thực hiện việc thẩm định giá theo giá thị trường để mua và giới thiệu người dân đến mua. Quan điểm của Thành phố là mua lại căn hộ tồn kho với giá đảm bảo để doanh nghiệp có lãi.

Mặc dù tiêu chí và phương án giá bán chưa được công bố chính thức, nhưng đã có nhiều ý kiến lo ngại xung quanh vấn đề này. Đại diện một doanh nghiệp cho biết, hiện nay trên địa bàn thành phố Hà Nội có rất nhiều dự án bất động sản đang được chủ đầu tư, nhà đầu tư thứ cấp bán cắt lỗ với mức giảm. Giả sử, bên cạnh dự án thương mại được nhà nước mua với mức giá 14 triệu đồng/m2, có một dự án khác chủ đầu tư bán phá giá mức 12 triệu đồng/m2. Người dân chắc chắn sẽ lựa chọn dự án rẻ hơn. Như vậy, liệu với lượng hàng mà thành phố mua lại có thể cạnh tranh các dự án khác hay không? Liệu lượng hàng tồn kho của doanh nghiệp có trở thành lượng hàng tồn kho của Thành phố hay không?

Trước đó, ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, việc mua lại quỹ nhà thương mại để làm nhà tái định cư không phải việc làm mới. Hiện tại, các nhà ở tái định cư do Nhà nước đầu tư chất lượng thấp, gây phản cảm cho xã hội. Vì vậy, việc mua lại quỹ nhà ở thương mại sẽ tốt hơn cho người dân và nhiều doanh nghiệp cũng đang có nhu cầu giải quyết lượng hàng tồn kho, thu hồi vốn để trả nợ ngân hàng, quay vòng dòng vốn sang các dự án khác phù hợp hơn, có quy mô đúng với nhu cầu của thị trường hơn. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam, việc làm này không phải tùy tiện mà phải căn cứ vào nhu cầu thực tế của từng địa phương

Hiện, Bộ Xây dựng sẽ xem xét và tổng hợp nhu cầu bán nhà của các doanh nghiệp trên địa bàn. Mức lợi nhuận dự kiến doanh nghiệp được hưởng khoảng 10%, bằng mức doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà ở xã hội được hưởng.

Về phía Hiệp hội bất động sản Việt Nam, ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó chủ tịch Hiệp hội cho rằng, chủ trương mua căn hộ tồn kho để làm quỹ nhà tái định cư là hướng đi đúng tuy nhiên khi áp dụng vào thực tế sẽ vướng ở việc thống nhất giá chuyển đổi. Ông Thành đưa ra đề xuất thay vì việc Bộ Xây dựng mua lại căn hộ rồi tính lại giá và phân bổ cho chủ đầu tư một khoản lãi nhất định nên dùng phương án để cho người mua và người bán tự thỏa thuận. Quy trình này sẽ khiến quá trình mua bán diễn ra nhanh hơn.