Vụ cháy tòa nhà cao 24 tầng ở phía Tây thủ đô London (Anh) tuần trước đã làm chấn động thế giới, bởi nó gây thiệt hại nặng nề về tính mạng con người và tài sản. Từ vụ cháy này, hãy cùng nhìn lại công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC) tại các chung cư cao tầng ở Việt Nam hiện nay.

Chủ đầu tư thờ ơ với “bà hỏa”

Theo thống kê của Sở Cảnh sát PCCC TP.HCM, hiện trên địa bàn Thành phố có khoảng 1.000 nhà cao từ 5 tầng trở lên, trong đó có 605 nhà cao trên 10 tầng. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện hàng loạt sai phạm về bảo đảm an toàn PCCC tại các chung cư, nhà cao tầng trên địa bàn.

Trong giai đoạn từ năm 2012 đến quý I/2017, trên toàn địa bàn Thành phố xảy ra 2.216 vụ cháy, làm 67 người chết, 137 người bị thương. Trong đó, nhà ở và hộ gia đình chiếm 1.091 vụ (tỷ lệ 49,2 %), 56 người chết và 92 người bị thương.

Tính riêng quý I/2017, Thành phố xảy ra 280 vụ cháy, làm 13 người chết, 17 người bị thương. Trong đó, hộ gia đình và nhà ở chiếm 47,1% (132 vụ), làm 12 người chết, 11 người bị thương; thiệt hại về tài sản là hơn 400 triệu đồng.

Tình trạng các khu chung cư thi công sai giấy phép xây dựng, hệ thống PCCC chưa sử dụng được... là một cực kỳ nguy hiểm, gây mất an toàn nghiêm trọng cho người dân, cần phải được xử lý quyết liệt, bởi không ai được phép đùa với sinh mệnh con người  - Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HOREA

Tưởng chừng những con số trên sẽ là lời cảnh tỉnh đối với các khu nhà chung cư, nhưng thực tế lại hoàn toàn khác. Bên cạnh những tòa nhà đáp ứng đầy đủ yêu cầu về kỹ thuật, cũng như chất lượng, thì vẫn còn hiện trạng, chủ đầu tư xây xong nhà, chưa được nghiệm thu PCCC vẫn cho người dân vào ở.

Thông tin từ Sở Xây dựng TP.HCM, trong quý I/2017 đã phát hiện 12 chung cư chưa được nghiệm thu kỹ thuật, an toàn PCCC nhưng đã đưa vào sử dụng. Đơn cử, Phòng Cảnh sát PCCC quận 12, TP.HCM vừa lập biên bản xử lý vi phạm hành chính đối với chủ đầu tư chung cư Hưng Ngân, đường Dương Thị Mười, phường Tân Chánh Hiệp là Công ty cổ phần Nhà Hưng Ngân (Hung Ngan Group) về lĩnh vực PCCC do đưa công trình vào hoạt động (93/357 hộ dân đã vào ở) khi chưa được nghiệm thu về PCCC.

Theo cơ quan này, tầng hầm 1, hầm 2, tầng trệt, tầng lửng của Block B1 của chung cư này chưa thi công hoàn chỉnh hệ thống báo cháy tự động, hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler, hệ thống thông hút khói. Khu vực tầng hầm 2 và hầm 1 chưa thi công buồng đệm trước lối vào thang máy và hệ thống quạt thổi không khí dương vào buồng đệm.

“Từ tầng 2 đến tầng 21 đã được cơ quan chức năng thẩm duyệt về PCCC nhiều hạng mục. Tuy nhiên, hệ thống thông gió tự nhiên thi công không đúng theo bản vẽ thiết kế đã được thẩm duyệt về PCCC. Chủ đầu tư đã lắp các cửa kính bít lại, trong khi theo quy định, hành lang yêu cầu phải để hở để thông gió tự nhiên”, đại diện Phòng Cảnh sát PCCC quận 12 cho biết.

Bên cạnh đó, tình trạng những tòa chung cư đã đưa người dân vào ở được gần 10 năm nhưng các thiết bị PCCC “chỉ để làm cảnh” không phải là hiếm. Đơn cử, tại chung cư Phú Thạnh (quận Tân Phú), các họng chữa cháy đã hoen rỉ do nhiều năm không được nâng cấp, sửa chữa.

Theo phản ánh của người dân đang sinh sống tại đây, toàn bộ thiết bị phục vụ công tác PCCC của tòa nhà đã bị hư hỏng. Toàn bộ hệ thống báo cháy tự động của công trình không hoạt động, các bình chữa cháy tại tầng hầm không được kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ theo quy định.

Dân nơm nớp lo sợ

Để đáp ứng nhu cầu lớn về nhà ở của người dân, thời gian qua, các tòa nhà cao tầng, khu dân cư mọc lên như nấm, đặc biệt là tại các trung tâm kinh tế phát triển như Hà Nội và TP.HCM. Tuy nhiên, những tòa cao ốc này mọc lên gần như mới chỉ đáp ứng được số lượng, còn chất lượng, đặc biệt về công tác bảo đảm an toàn lao động, an ninh trật tự hay PCCC thì vẫn bỏ ngỏ.

Trước tình trạng hỏa hoạn, cháy nổ xảy ra nhiều và để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng tới tính mạng và tài sản của con người thời gian qua, vấn đề về công tác đảm bảo PCCC tại các dự án nhà ở luôn được khách hàng quan tâm.

Anh Quốc Cường, một hộ dân tại chung cư Hưng Ngân chia sẻ, chuyện chủ đầu tư đã hoàn thành thủ tục với các cơ quan chức năng chưa thì gia đình tôi không biết. Chúng tôi chỉ biết chủ đầu tư bàn giao đúng hẹn, mình lên kiểm tra thấy được thì dọn vào ở.

“Nhưng khi biết phải sống trong những tòa nhà không đảm bảo về PCCC như thế này, thì chúng tôi luôn nơm nớp lo sợ”, anh Cường tâm sự.

Chia sẻ với Đầu tư Bất động sản, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, tình trạng các khu chung cư thi công sai giấy phép xây dựng, hệ thống PCCC chưa sử dụng được... là một cực kỳ nguy hiểm, gây mất an toàn nghiêm trọng cho người dân, cần phải được xử lý quyết liệt, bởi không ai được phép đùa với sinh mệnh con người.