Trước thực tế nhà ở cho người thu nhập thấp thiếu trầm trọng, nhiều người hi vọng chính sách phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp sẽ tạo điều kiện phát triển loại nhà này. Thế nhưng hơn một năm qua vấn đề này vẫn chưa có lối ra.

Từ tháng 4-2009 (thời điểm Thủ tướng ban hành quyết định về nhà ở cho người thu nhập thấp) đến nay, tại TP.HCM có trên 35 đơn vị đăng ký dự án xây dựng nhà cho người thu nhập thấp, trong đó có bảy dự án được UBND TP chấp thuận chủ trương, nhưng mới chỉ có một dự án khởi công rồi... để đó.

Loay hoay chỉ tiêu, thủ tục

Tháng 1-2010, dự án

"Ngoài việc xây nhà bán cho người có thu nhập thấp, nên quan tâm xây nhà cho đối tượng này thuê. Những người không có khả năng mua nhà sẽ thuê một thời gian, khi có tiền họ sẽ chuyển sang mua chính căn nhà họ được thuê" - Tiến sĩ Đinh Thế Hiển

chung cư cho người thu nhập thấp của Công ty TNHH sản xuất và thương mại Hải Hà khởi công tại P.14, Q.6. Đến nay hơn bốn tháng trôi qua, dự án 230 căn hộ này chỉ là bãi đất trống.

Ông Đặng Duy Tân, phó giám đốc phụ trách dự án của công ty, cho biết khởi công dự án cho đúng kế hoạch chứ công ty chưa có tiền xây nhà, hiện nay đang làm thủ tục vay vốn ưu đãi, khi nào ngân hàng giải ngân mới bắt đầu xây.

Đến nay, kế hoạch khởi công chung cư cho người thu nhập thấp tại P.Trường Thọ (Q.Thủ Đức) của Công ty cổ phần Chương Dương đã trễ hơn năm tháng so với dự kiến ban đầu. Dự án này đang phải vật lộn với những chỉ tiêu quy hoạch về dân cư, chỉ tiêu cây xanh, hạ tầng...

Ông Nguyễn Quốc Bình, quyền giám đốc quản lý đầu tư của công ty, cho biết công ty dự kiến khởi công dự án trước Tết Nguyên đán 2010 nhưng đến nay vẫn chưa được duyệt thiết kế cơ sở.

Theo quy định, dự án làm nhà cho người thu nhập thấp được điều chỉnh tăng mật độ xây dựng và hệ số sử dụng đất lên 1,5 lần so với quy chuẩn hiện hành. Như vậy có nghĩa căn hộ cũng tăng theo và số dân lên đến 9.000 người. Con số này vượt quá xa chỉ tiêu dân số theo quy hoạch ban đầu khiến Q.Thủ Đức lúng túng.

Sau nhiều lần điều chỉnh, chủ đầu tư “kéo” số dân của dự án xuống còn 6.000 người nhưng phát sinh những vướng mắc khác và lại phải điều chỉnh các chỉ tiêu khác. “Các quy định cứ “đá” nhau, nên chúng tôi phải điều chỉnh thiết kế cơ sở rất nhiều lần” - ông Bình than thở

Giá không thấp

Theo ước tính của Công ty cổ phần Chương Dương, giá bán căn hộ tại P.Trường Thọ khoảng 9 triệu đồng/m2. Như vậy căn hộ 60m2 có giá khoảng 540 triệu đồng thì người thu nhập thấp khó có thể với tới. Một cán bộ Công ty cổ phần Chương Dương lo lắng không khéo người thu nhập thấp cứ đăng ký mua nhà sau đó bán lại để hưởng chênh lệch như tình trạng mua bán suất tái định cư lâu nay.

Từ lo lắng này, Công ty cổ phần Chương Dương dự tính xây một bloc chung cư để thăm dò thị trường. Sau đó, nếu không có người mua, công ty sẽ đóng tiền sử dụng đất, trả lại các khoản ưu đãi và xin chuyển thành dự án kinh doanh.

Một doanh nghiệp khác cho biết công ty đang có sẵn quỹ đất, cũng muốn tham gia xây nhà cho người thu nhập thấp nhưng lo lắng đầu ra nên chưa mạnh dạn đăng ký.

Giám đốc doanh nghiệp này phân tích: “Quy định yêu cầu chủ đầu tư phải nhận hồ sơ mua nhà và xét điều kiện của từng người mua; danh sách người mua nhà đủ điều kiện phải gửi về Sở Xây dựng TP để “hậu kiểm”, còn giá bán nhà do Nhà nước quy định. Như vậy doanh nghiệp không chủ động quyết định đầu ra căn hộ mà phụ thuộc các cơ quan chức năng”.

Theo quy định, người có thu nhập thấp phải là người có thu nhập dưới mức trung bình do địa phương quy định, tùy theo điều kiện của mỗi địa phương, nhưng một cán bộ Sở Xây dựng TP cho biết hiện TP chưa có quy định mức thu nhập này. Một công ty kinh doanh địa ốc cho rằng do chưa có quy định cụ thể nên các công ty khó ước được lượng khách hàng có thể mua nhà loại này và khả năng trả nợ của họ ra sao.

Nên hỗ trợ trực tiếp cho người mua

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển, chuyên gia về đầu tư tài chính, cho rằng việc ưu đãi về cơ chế, chính sách thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với loại nhà ở cho người thu nhập thấp. Tuy nhiên theo ông Hiển, thay vì hỗ trợ doanh nghiệp, nên đưa trực tiếp các chính sách này đến người có thu nhập thấp qua việc hỗ trợ vốn vay, bù lãi suất cho người mua nhà.

Để giảm giá thành căn hộ, ông Hiển đề xuất nên giảm bớt một số tiêu chuẩn về công viên cây xanh, giao thông, giảm diện tích căn hộ (nhưng vẫn đảm bảo các tiêu chuẩn tối thiểu)... cho phù hợp với khả năng của người mua.

Ngoài ra, ông Hiển đề xuất cơ quan chức năng nên đưa ra một số tiêu chí về nhà ở cho người thu nhập thấp, giá cả để đặt hàng các doanh nghiệp xây dựng. Sau khi dự án hoàn tất, cơ quan chức năng giới thiệu cho khách hàng trực tiếp đến mua, chọn lựa căn hộ.

“Đừng lo loại nhà này ế. Nếu chất lượng đảm bảo, giá bán hợp lý thì sẽ có nhiều người quan tâm vì nhu cầu về loại nhà này hiện rất lớn” - ông Hiển đánh giá.

Cách làm này sẽ hạn chế cơ chế xin - cho, doanh nghiệp có thể xây nhà nhanh hơn các dự án trên. Còn áp dụng các chính sách hỗ trợ như hiện nay cơ quan chức năng sẽ rất khó kiểm soát giá thành sản phẩm.

DiaOcOnline.vn - Theo Tuổi Trẻ