Một vấn đề gây nhiều thắc mắc là những căn nhà “3 chung” (chung thửa đất, chung giấy phép xây dựng, chung giấy chứng nhận) có được hoàn công không và liệu có vi phạm pháp luật không?

Đúng quy định thì phải được hoàn công

Hai vấn đề cần xem xét ở đây là giấy phép xây dựng (GPXD) có đúng không và việc hoàn công ra sao?

Về mặt pháp lý của GPXD, ông Võ Thành Khả, Phó Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè cho biết, huyện cũng nhận thấy những căn nhà “3 chung” không đủ điều kiện tách thửa cho từng căn. Nhưng huyện không tìm được cơ sở pháp lý để từ chối cấp GPXD cho người dân. Pháp luật hiện nay không quy định diện tích xây dựng phải đảm bảo diện tích tối thiểu để tách thửa, và người dân cũng không bắt buộc chỉ được xin phép xây dựng một lần một công trình cho một thửa đất. Về mật độ xây dựng, những công trình này cũng không vi phạm. Do đó, GPXD là không sai.

Theo luật sư Nguyễn Thị Mỹ Viễn (Văn phòng luật sư An Ánh Dương), hiện chưa có quy định, hướng dẫn rõ ràng về những vấn đề này. Nên theo nguyên tắc, khi đã được cấp GPXD và xây đúng phép thì công trình phải được hoàn công. Bà Viễn góp ý: “Còn sau này, các cơ quan có thẩm quyền phải bổ sung những hướng dẫn quy định rõ ràng để không ai có thể lách được nữa”.

Cho rằng việc từ chối hoàn công cho những trường hợp này là không phù hợp với quy định, Trưởng phòng quản lý đô thị một quận nói: “Công trình đã được cấp phép, không vi phạm xây dựng thì phải được hoàn công. Còn những căn nhà này được tách thửa hay không thì khi đó sẽ áp dụng quy định về tách thửa để xem xét”.

Trong khi đó, ông Dư Huy Quan, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai thành phố cho biết, về những trường hợp trên, ông vẫn chưa nắm được cụ thể do ông mới nhận nhiệm vụ. Ông cho biết, để đưa ra hướng xử lý, ông sẽ cho sớm rà soát lại những hồ sơ này.

Hồ sơ hoàn công chưa được giải quyết

Tại một số huyện ngoại thành như Nhà Bè, sở hữu những thửa đất khoảng vài trăm mét vuông, nhiều người dân đã chuyển đổi mục đích sang đất ở, sau đó, xin nhiều GPXD nhà ở trên thửa đất này (diện tích đất mỗi căn nhà đều dưới chuẩn được tách thửa). Sau khi được huyện cấp phép xây dựng, người dân xây nhà ở theo giấy phép và chủ sở hữu sẽ làm thủ tục hoàn công cho công trình.

Hồ sơ hoàn công những trường hợp này được Văn phòng đăng kí đất đai chi nhánh huyện Nhà Bè chuyển lên Văn phòng đăng kí đất đai thành phố để thẩm tra và bị ách tại Văn phòng đăng kí đất đai thành phố trong nhiều tháng qua. Nguyên nhân là do đơn vị này thấy rằng, nếu cấp nhiều giấy phép cho một thửa đất thì diện tích đất từng căn nhà không đảm bảo diện tích được tách thửa. Vấn đề này cũng đã được Văn phòng đăng kí đất đai gửi Sở Xây dựng xin ý kiến nhưng đến nay vẫn chưa nhận được câu trả lời. Do đó, hồ sơ vẫn tồn đọng và chưa được giải quyết.

Hiện, đối với những trường hợp xin nhiều phép xây dựng trên một thửa đất, Sở Xây dựng và các huyện đã thống nhất được hướng xử lý. Theo đó, nếu xin phép xây nhiều căn nhà trên một thửa đất thì từ căn thứ 2 trở đi phải lập tổng mặt bằng cho thửa đất (có đường giao thông đạt yêu cầu, điện, cống thoát nước, diện tích đất những căn nhà này phải đủ chuẩn để tách thửa...). Mặc dù vậy, các cơ quan chức năng vẫn đưa ra được quan điểm chính thức với những trường hợp đã được cấp phép và đang nộp hồ sơ hoàn công.