Trong khi nhiều nơi không có nhà tái định cư thì nhiều căn hộ tái định cư dư thừa được một số doanh nghiệp đem bán với giá cao.

Chẳng biết tạm cư đến bao giờ!

Trong khi hàng chục ngàn căn hộ tái định cư bỏ hoang không có người ở, thì mấy năm nay các hộ dân bị giải phóng mặt bằng tại lô 13, 14 (giai đoạn 2) đường Nguyễn Hữu Cảnh (P.22, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) lại vất vưởng không nhà.

Theo ông Mai - một người dân bị mất đất tại đây, nhà ông bị giải tỏa thu hồi đất mấy năm nay. Khi lấy đất nhà nước cho biết sẽ tái định cư tại chỗ hoặc tái định cư tại khu chung cư số 60 đường Nguyễn Hữu Cảnh (Q.Bình Thạnh), nhưng đến nay chưa thấy đâu khiến gia đình vô cùng khó khăn. Không chỉ nhà ông Mai, hàng chục hộ dân mất đất tại đây cũng phải sống trong cảnh tương tự. “Khu chung cư 60 đường Nguyễn Hữu Cảnh sát khu đất mà nhà tôi bị giải tỏa đã xây dựng xong nhưng rất nhiều căn hộ còn để trống, hay khu Thủ Thiêm sát bên đó nghe nói cũng dư mấy ngàn căn hộ lại không cho chúng tôi vào ở, để chúng tôi phải đi thuê mướn nhà. Đúng là kẻ ăn không hết người lần không ra”, ông Mai than thở.

Để làm được khu đô thị Thủ Thiêm như ngày hôm nay, TP.HCM đã mất 10 năm để giải tỏa trắng gần như toàn bộ bán đảo Thủ Thiêm, khoảng 15.000 hộ dân đã di dời để nhường chỗ cho siêu dự án này. Trong số đó hầu hết các gia đình đã nhận tiền để tự lo chỗ ở, một số ít nhận nhà tái định cư và đến nay vẫn còn trên 100 hộ dân tạm cư trong các căn nhà làm bằng tôn một trệt, một lầu rất chật chội.

Chiều 12.3, PV ghé khu tạm cư P.An Phú (Q.2, TP.HCM) nằm cạnh khu đô thị Thủ Thiêm, người dân vô cùng bức xúc bởi họ phải sống cảnh tạm bợ, lay lắt không ổn định hàng chục năm nay. Trong căn nhà tạm 21 m2 là nơi ở tạm, chen chúc của 6 con người từ năm 2012 đến nay, ông Cát đại diện cho các hộ dân tạm cư ở đây, cho biết trước đây nơi này tới mấy trăm hộ dân sống tạm cư, nhưng nay còn hơn 100 hộ vì chưa được tái định cư với nhiều lý do khác nhau.

“Trước đây khi di dời người ta bảo là bố trí nhà ở xã hội, nhưng về đây đến nay không ai hỏi han gì, chẳng biết mình tạm cư đến bao giờ. Trong khi đó sát bên nơi chúng tôi ở là hàng ngàn căn nhà được đầu tư khang trang, nhưng bỏ hoang lãng phí. Thật quá bất công đối với những người dân nghèo như chúng tôi”, ông Cát ngao ngán.

Lợi nhuận vào túi ai ?

Để làm khu tái định cư Vĩnh Lộc B (H.Bình Chánh, TP.HCM), năm 2004 TP quyết định đầu tư dự án có quy mô 30,9 ha, đã xây dựng 45 lốc chung cư, cao 5 tầng, tổng cộng 1.939 căn hộ, 529 nền đất, chính thức đưa vào sử dụng từ năm 2010. Khu tái định cư Vĩnh Lộc B do BQL Đầu tư xây dựng công trình nâng cấp đô thị TP làm chủ đầu tư, với tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỉ đồng. Thế nhưng, dự án này chỉ bố trí tái định cư được 479/1.939 căn hộ, số còn lại bỏ hoang nhiều năm nay, hiện TP đang có phương án đem bán đấu giá.

Hay để làm khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP đã xây dựng khu tái định cư Bình Khánh (Q.2) có diện tích 38,4 ha, thuộc chương trình 12.500 căn hộ phục vụ tái định cư, khu đô thị mới Thủ Thiêm nhưng có tới 5.000 căn bỏ hoang. Để làm khu tái định cư này, TP vay khoảng 12.000 tỉ đồng từ các tổ chức tín dụng nên tiền lãi phát sinh khoảng 2,9 tỉ đồng mỗi ngày. Chỉ tính riêng trong năm 2015 số tiền lãi hơn 902 tỉ đồng, năm 2016 trả nợ gốc đến hạn là hơn 5.200 tỉ và lãi vay phát sinh 829 tỉ.

Trong khi đó, một khu tái định cư do Công ty Thuận Việt làm chủ đầu tư hiện đã được đơn vị này đem ra bán theo nhà thương mại với tên gọi New City, mức từ 40 - 65 triệu đồng/m2. Hiện dự án này đã bán được 60% trong tổng số gần 1.300 căn hộ.

Theo ông Đinh Duy Trinh, Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn bất động sản Việt Nam (VNG Real), nguyên nhân khiến các khu tái định cư của TP ế ẩm, bỏ hoang là do khi thực hiện các dự án này TP đã không thăm dò, hỏi ý kiến người dân. Dự án Vĩnh Lộc B dùng để bố trí tái định cư cho các hộ dân bị giải tỏa ở các quận 1, 6, 8, 11, Bình Tân, Tân Phú, Tân Bình, Phú Nhuận, Bình Thạnh và H.Bình Chánh, nhưng quá xa nơi ở cũ nên người dân không muốn ở. Trong khi khu tái định cư Thủ Thiêm nằm ở vị trí vàng, nhưng vẫn ế vì triển khai quá chậm, đa số người dân đều tự nhận tiền để mua nhà nơi khác ở.