Sau 3 kỳ họp đưa ra lấy ý kiến, cuối cùng Luật Đất đai sửa đổi cũng đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp vừa diễn ra.

Dù không thể làm thỏa mãn tất cả mọi người, nhưng có thể thấy nhiều điểm tiến bộ và được kỳ vọng sẽ giúp thị trường bất động sản phát triển. Đầu tư Bất động sản ghi nhận ý kiến xung quanh đạo luật mới này.

“Hy vọng giảm đơn thư vượt cấp liên quan đến đất đai”

Đại biểu Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng)

Luật Đất đai đã phải xem xét tới 3 kỳ họp, được nhân dân và cử tri rất quan tâm. Ban soạn thảo cũng tiếp thu tối đa, đặc biệt là tiếp thu triệt để các nội dung liên quan đến quyền sử dụng đất của người dân, giá đền bù, tái định cư.

Có đến 75 - 85% đơn thư khiếu nại tố cáo liên quan đến vấn đề đất đai. Chúng tôi hy vọng, Luật Đất đai sửa đổi lần này sẽ giúp giải quyết được những hạn chế, tồn tại của Luật cũ, đảm bảo được quyền lợi của nhân dân, các đơn thư vượt cấp lên các cấp sẽ giải quyết được một cách cơ bản.

“Đa số điều, khoản được đồng thuận”

Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP. HCM)

Luật Đất đai trước đây có nhiều điều khoản khi áp dụng trong thực tiễn gặp vướng mắc, nhân dân có nhiều bức xúc. Luật Đất đai sửa đổi lần này đã có những điểm đạt được độ thống nhất, đồng thuận cao. Ví dụ như vấn đề thu hồi đất, có thể chưa đáp ứng được hết mong muốn của cử tri, nhưng cũng đã làm rõ hơn loại đất, vấn đề gì được thu hồi, ai có quyền được thu hồi…

Nguyên tắc để định giá đất cũng rõ hơn, trong đó, có ý rất quan trọng được người dân quan tâm là giá đất đền bù phải phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường, các khu vực liền kề. Đồng thời, đặt ra vấn đề là có đơn vị định giá độc lập, là một trong những yếu tố để các cơ quan có quyền định giá làm cơ sở định giá, chứ không phải để tham khảo.

Như vậy, Luật Đất đai sửa đổi đã có những tiến bộ và thể hiện được ý chí, nguyện vọng của nhân dân để giải quyết những vấn đề khó khăn.

Trở lại vấn đề thu hồi đất, Luật lần này đã đạt được mức độ thống nhất nhất định, nhưng trong thực tiễn, việc áp dụng thế nào mới quan trọng, vì còn nhiều điều khoản vẫn chờ hướng dẫn của Chính phủ. Vì vậy, Chính phủ phải quy định làm sao sát với thực tiễn, không để lợi ích nhóm lợi dụng, chi phối; không để các cơ quan thực hiện lạm quyền, gây ảnh hưởng đến lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân có quyền sử dụng đất. Đấy là vấn đề mà tôi quan tâm.

Trong thực tiễn, Luật Đất đai 2003 cũng có những điểm quy định không phải khó thực hiện, nhưng do các văn bản hướng dẫn luật có nội dung chồng chéo, hoặc có những kẽ hở, tạo điều kiện cho lợi ích nhóm lợi dụng, hoặc khiến cho người có đất không biết đường nào để bảo vệ quyền lợi của mình. Lần này, tôi mong rằng, những điều này sẽ được giải quyết.

“Văn bản hướng dẫn cần công bằng và khách quan”

Ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam

Quy định về thu hồi đất trong Luật Đất đai mới đã phù hợp hơn với tình hình thực tế, khắc phục được những bất cập, nhất là vấn đề thu hồi đất của Luật cũ.

Có thể, quy định trong Luật mới sẽ có lợi cho người này, khó khăn cho người khác. Đó là tính hai mặt của quy định pháp luật. Vì thế, theo tôi, rất cần đến sự công bằng và khách quan trong thực hiện.

Việc Luật Đất đai sửa đổi phải qua 3 kỳ họp mới được thông qua cho thấy, Quốc hội rất thận trọng. Rõ ràng, đất đai không chỉ còn là vấn đề khai thác, sử dụng như một thứ tài nguyên, mà nó còn là những vấn đề khác nữa lớn hơn, nên sự thận trọng là cần thiết.

Dù còn một số điểm chưa làm thỏa lòng tất cả mọi người, nhưng Luật Đất đai sửa đổi đã đáp ứng được sự kỳ vọng của số đông người dân và doanh nghiệp. Điều mà xã hội quan tâm bây giờ là các văn bản hướng dẫn Luật. Luật đã quy định rất căn bản, nhưng những văn bản hướng dẫn phải cụ thể một cách khách quan, chứ không phải là chủ quan của người soạn thảo.

Ngoài ra, các văn bản hướng dẫn phải tính đến tính khả thi, vì đã có những văn bản hướng dẫn tuy không trái luật, nhưng khó triển khai trong thực tế.

“Tạo động lực cho bất động sản phát triển”

Ông Nguyễn Thế Điệp, Chủ tịch HĐQT CTCP Đầu tư Reenco Sông Hồng

Luật Đất đai rất quan trọng với nền kinh tế nói chung và lĩnh vực kinh doanh bất động nói riêng. Vì vậy, việc sửa đổi luật này đã thu hút được sự quan tâm của nhiều thành phần, nhất là DN kinh doanh bất động sản.

Tôi cho rằng, Luật Đất đai sửa đổi lần này có nhiều cởi mở, có thể tạo động lực cho lĩnh vực bất động sản phát triển. Ví dụ, Nghị định 69 và 71 có nhiều điểm triệt tiêu động lực phát triển của thị trường, cũng như DN khi Nhà nước tính toán giá bồi thường quá sát với giá thị trường, nhưng Luật sửa đổi đã có sự thay đổi để khắc phục hạn chế này. Hay như việc thu hồi đất, nếu tiếp tục để cơ chế thỏa thuận thì DN sẽ rất khó thực hiện được dự án, mà cần phải có vai trò của Nhà nước.

Tôi cho rằng, về cơ bản, Luật sửa đổi là tốt, song vẫn còn nhiều điểm còn gây tranh cãi. Cụ thể, Luật bảo vệ người dân, nhưng chưa có chế định để hạn chế, hay tránh kiện cáo. Ngoài ra, Luật cũng chưa hạn chế được khả năng tham nhũng trong định giá đất. Việc thu hồi đất đã giao, theo Luật sửa đổi tưởng dễ dàng hơn, nhưng theo tôi cũng rất khó. Vì thế, cái mà nhiều người đang trông chờ hiện nay là các văn bản hướng dẫn Luật như thế nào, có thể hạn chế được những bất cập mà nhiều người vẫn đang lo lắng hay không?

“Khó triển khai dự án mới”

Ông Nguyễn Văn Kha, Chủ tịch HĐQT CTCP Phát triển đô thị Từ Liêm

Về phía doanh nghiệp, tôi thấy Luật Đất đai sửa đổi không khác nhiều so với Luật cũ. Dù vậy, Luật sửa đổi cũng có nhiều mặt tích cực.

Cụ thể, Luật Đất đai sửa đổi lần này đã chặt chẽ hơn rất nhiều. Theo Luật sửa đổi, việc triển khai dự án mới sẽ khó hơn, thủ tục cũng dài hơn. Vì thế, khi đi vào thực tiễn, nó chắc chắn sẽ có nhiều tác động đến thị trường và doanh nghiệp bất động sản.

Tôi cho rằng, những quy định như Luật sửa đổi là cần thiết cho thị trường hiện nay. Thế nhưng, kỳ vọng thị trường tốt hơn ngay thì không thể, bởi phải cần thời gian để kiểm chứng và tiếp tục điều chỉnh.

Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận thẳng vào vấn đề mà Luật Đất đai sửa đổi khó làm thay đổi được là vấn đề tham nhũng trong việc định giá đất. Về mặt lý thuyết, việc định giá đất có vẻ minh bạch, nhưng việc định giá đất không thể định lượng. Việc xác định nhiều khi mang tính cảm tính, nên ngăn chặn tiêu cực là rất khó, khiếu kiện liên quan đến thu hồi đất vì thế cũng khó ngăn chặn được.