Khi Bộ Xây dựng trình đề án kích cầu để xây nhà ở xã hội, rất nhiều người không chốn an cư khấp khởi mừng, nhưng rồi lại bảo đó chẳng qua câu chuyện “lãng mạn” mà thôi! Vì sao vậy?

TPHCM khoác trên mình chiếc áo thật lộng lẫy, rực rỡ về sức hút kinh tế, môi trường làm ăn… nhưng số công dân thuộc diện “vô gia cư” lại chiếm tỷ lệ không nhỏ. Thành phố cũng đã có nhiều chủ trương nhằm cải thiện chốn an cư cho người dân, hiệu quả ra sao?

“Lem nhem” đất nền

Theo Sở Xây dựng, trong những năm 2006 - 2010, TPHCM cần khoảng 25.000 căn hộ cho các đối tượng thuộc diện được ở nhà ở xã hội - tương đương khoảng 1,1 triệu m² sàn nhà ở và phải xây dựng 759.510m² dành cho cán bộ công chức, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp. Đến nay, theo báo cáo, thành phố đã hoàn thành 5.621 căn nhà (trong đó 4.089 nền đất và 1.532 căn hộ chung cư), tương đương với 883.456m² sàn. Kết quả này chủ yếu nhờ các dự án nhà ở cho cán bộ công nhân viên chức được UBND TP giao đất cho các cơ quan đơn vị thực hiện. Một con số thật ấn tượng, vậy sự thật thế nào?

Về đất nền, có thể khẳng định, chưa có dự án nào hoàn chỉnh, hầu hết còn dang dở từ đền bù cho đến san lấp hạ tầng. Một dự án hoàn thành hạ tầng từ năm 1998 tại quận 9 là dự án của Trường Đại học Bách khoa đến nay cũng chỉ lác đác vài căn nhà.

Tương tự là dự án nhà ở của cán bộ công nhân viên Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia TPHCM ở khu Nam Sài Gòn, nhà xây thì ít, đất trống mênh mông, nhiều nền đã qua cò “bay” đến nhiều chủ. Cũng đã xảy ra những dự án lem nhem, đem lại lắm phiền toái.

Chẳng hạn dự án nhà ở của cán bộ công nhân viên Đại học Quốc gia gần 80ha, hiện nay đền bù chưa xong, hạ tầng đang san lấp, nhưng đã bị chuyển nhượng qua lại ì xèo. Thanh tra đã vào cuộc, phát hiện nhiều trường hợp vi phạm. Việc “sửa sai” đang là chén thuốc đắng cho những người mua đi bán lại! Câu chuyện tương tự cũng xảy ra tại dự án của Trường Cao đẳng Sân khấu Điện ảnh.

Dự án khu nhà ở cán bộ giáo viên của Trường Cao đẳng Sân khấu Điện ảnh có quy mô hơn 6,8ha tại phường Long Thạnh Mỹ, quận 9. Mặc dù chưa thực hiện, nhưng trường đã nhận vốn góp của 258 người mua. Trong đó, chỉ có 23 người (mua 38 nền) là cán bộ giáo viên của trường, còn lại 235 người là đối tượng bên ngoài. Số tiền bán nền “trên giấy” lên tới trên 47,5 tỷ đồng! Rõ ràng, trong tổng số 4.089 nền đất nêu trên, câu hỏi có bao nhiêu nền thành nhà, bao nhiêu phân bổ đúng đối tượng vẫn đang bỏ ngỏ; một sự tổng kết, rút kinh nghiệm lẽ ra hết sức cần thiết cũng không thấy!

Chung cư trên giấy!

Về căn hộ chung cư, một trong những địa chỉ được nhắc đến nhiều nhất là dự án thí điểm nhà ở xã hội do Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn làm chủ đầu tư. Theo dự án, sẽ có 776 căn hộ, trong đó có 176 căn hộ thuộc 2 lô chung cư An Sương (quận 12) cao 6 tầng và 600 căn tại chung cư Tân Mỹ quận 7. Ông Nguyễn Tín Trung, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn cho biết thực trạng như sau: 2 lốc chung cư tại An Sương đã giao cho Công ty TNHH Một thành viên Phát triển và Kinh doanh nhà triển khai, đơn vị này vừa mới tổ chức khởi công xây dựng; đối với chung cư Tân Mỹ, Tổng công ty đã bàn giao cho Quỹ Phát triển nhà TP.

Tuy nhiên, bà Đỗ Kim Thúy, Phó Giám đốc Quỹ Phát triển nhà TPHCM cho biết, tháng 7-2008, quỹ mua lại số căn hộ tại chung cư trên để làm quỹ nhà cho TP. Nhưng hiện nay thành phố đã chỉ đạo toàn bộ số nhà này sử dụng để bố trí tái định cư cho hai quận 7 và 8, chứ không dùng làm nhà ở xã hội (!).

Xây dựng chung cư giá rẻ, nhu cầu cần
thiết của người dân. Ảnh: Chung cư TĐC
 Phạm Viết Chánh (Q. Bình Thạnh).
Ảnh: Huy Anh.

Vậy còn quỹ đất thế nào? Mới đây, trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND TP, ông Nguyễn Tấn Bền, Giám đốc Sở Xây dựng công bố thông tin rất phấn khởi: Thành phố sẽ dành quỹ đất 200 ha để thực hiện chương trình nhà ở (trong đó có nhà ở xã hội) theo 4 hướng, mỗi hướng khoảng 50 ha: Tây Bắc (Củ Chi, Hóc Môn), Đông Bắc (quận 9, Thủ Đức), Đông Nam (quận 7, huyện Nhà Bè), Tây Nam (Bình Chánh, Bình Tân). Tuy nhiên, từ quỹ đất đặt trên bàn nghị sự đến chuyển thành nhà ở, rồi thuộc nhà ở xã hội sẽ lắm nhiêu khê.

Tại quận 7, trao đổi với phóng viên về khu đất để xây nhà ở xã hội, bà Võ Thị Kim Em, Chủ tịch UBND quận cho biết: Khu đất dự kiến từ 3 - 5ha tại phường Phú Thuận; chỉ là quy hoạch thế thôi chứ hiện trạng là đất nông nghiệp của dân, chưa làm gì cả! Còn tại quận 9, theo Phòng Tài nguyên - Môi trường quận này, trước đây có nhắm tới khu đất thuộc phường Tân Phú B, một là sân banh hiện hữu, một là trại cưa.

Tuy nhiên, cả hai địa điểm này phải đành gác lại nhường cho công trình công cộng. Hiện tại đang nhắm tới khu đất thuộc phường Long Thạnh Mỹ, gần sân golf có diện tích 1,7ha, do Công ty Nova Land đang làm thủ tục pháp lý, hiện chưa có quyết định giao đất. Số lượng nhà ở xã hội sẽ được chủ đầu tư đổi lại 10% trên tổng diện tích đất. Tuy nhiên, cái gọi là “nhà xã hội” trên khu đất này vẫn còn trên giấy, bởi không biết bao lâu nữa mới nhô lên những lốc chung cư cao tầng!

Một câu chuyện khác cũng liên quan đến nhà ở xã hội, đó là sự ra đời của Quỹ Phát triển nhà ở thành phố. Quỹ này được thành lập từ năm 2004, trong đó có mục đích cho vay lãi suất thấp để hỗ trợ việc mua nhà của các đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức các sở ban ngành, quận, huyện; cơ quan hành chính sự nghiệp thuộc khu vực hưởng lương từ ngân sách thành phố có khó khăn về nhà ở; có hộ khẩu thường trú tại TPHCM; có thời gian công tác tại cơ quan, đơn vị từ 3 năm liên tục trở lên.

Thật ra, liệt kê thì nhiều nhưng đối tượng được vay rất hạn chế, ngay cả cơ quan báo chí cũng không được vay. Quỹ được thành phố rót 300 tỷ đồng làm vốn, tính đến nay chỉ cho vay được khoảng 100 tỷ đồng, số tiền còn lại đem bỏ ngân hàng… kiếm lãi suất, làm sai mục đích của sứ mệnh cao cả của mình! Hiện nay TP đang chỉ đạo thanh tra vào cuộc.

Tất cả những điều nói trên đã khẳng định rằng: nhà ở xã hội chưa được quan tâm thực sự đúng với tầm mức cấp thiết.

DiaOcOnline.vn - Theo Sài Gòn Giải Phóng