Thời gian gần đây, trên địa bàn thành phố có nhiều dự án nhà giá rẻ, nhà ở dành cho người thu nhập thấp được khởi công xây dựng, đem lại hy vọng lớn cho người dân có nhu cầu cải thiện chỗ ở. Tuy nhiên, việc tìm kiếm căn hộ giá rẻ, phù hợp với thu nhập của người dân lại là điều không hề đơn giản...

Chị Nguyễn Thị Oanh làm việc trong một đơn vị trực thuộc thành phố Hà Nội. Ðầu năm nay, nhờ người quen giới thiệu, chị Oanh ký hợp đồng mua một căn hộ ở tầng năm, rộng 55 m2, gồm hai phòng ngủ, phòng bếp kết hợp phòng khách thuộc dự án nhà ở Ðại Thanh (huyện Thanh Trì) với giá gốc (gần 12 triệu đồng/m2). Cho đến nay, tòa nhà đã được xây xong phần thô và bắt đầu vào giai đoạn hoàn thiện. Chị Oanh đã vay mượn người thân, bạn bè đóng tiền nhà được bốn đợt và dự kiến sẽ đóng nốt tiền, nhận bàn giao nhà vào giữa năm 2014. Hiện tại, chị đã làm thủ tục vay 400 triệu đồng từ ngân hàng với lãi suất ưu đãi 6%/năm, trả gốc và lãi hằng tháng. Thời gian vay là mười năm. Trung bình mỗi tháng chị phải trả ngân hàng hơn ba triệu đồng tiền gốc, cộng với khoảng hai triệu đồng lãi suất. Chị Oanh cho biết, sau khi biết tin chị mua được nhà giá rẻ, rất nhiều người thân, bạn bè và đồng nghiệp đến nhờ chị hoặc trực tiếp liên hệ với chủ đầu tư dự án để mua nhà, nhưng đều không thành công do số căn hộ đã bán hết. Một số "cò" đất đã hỏi mua lại căn hộ của chị với mức chênh lệch gần 100 triệu đồng, nhưng chị không bán.

Nhưng số người may mắn như chị Oanh rất ít, phần lớn những gia đình cán bộ, công chức, thu nhập khiêm tốn rất khó tìm mua được căn hộ chung cư giá rẻ. Anh Nguyễn Văn Thăng và vợ là Nguyễn Thị Thúy, quê ở huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên đã làm việc gần mười năm ở Hà Nội, nhưng giấc mơ an cư lạc nghiệp vẫn chưa thành hiện thực. Hiện tại, gia đình anh chị đang thuê nhà tại khu tập thể Thanh Xuân Bắc, quận Thanh Xuân. Ðể thực hiện kế hoạch mua nhà, anh chị đã dành dụm được gần 600 triệu đồng. Từ tháng ba năm nay, anh đã nhờ trung tâm môi giới bất động sản tìm cho một căn hộ rộng khoảng 50 m2, có hai phòng ngủ. Văn phòng môi giới nhà đất đã giới thiệu cho anh một số căn hộ nằm trên địa bàn các huyện Quốc Oai, Hoài Ðức, Gia Lâm... Tuy nhiên, sau khi đi tham quan thực tế, anh Thăng đều thất vọng, vì các dự án nêu trên ở quá xa trung tâm thành phố, cơ sở hạ tầng chưa hoàn chỉnh, một số căn hộ chung cư mi-ni nằm sâu trong khu dân cư. Văn phòng môi giới nhà đất tiếp tục đưa anh đi xem một số căn hộ khác tại dự án Kim Văn - Kim Lũ (quận Hoàng Mai), Xa La (quận Hà Ðông)..., nhưng phần lớn là các căn hộ có diện tích rộng từ 70 đến 80 m2. Còn căn hộ có diện tích dưới 50 m2 phải kèm theo tiền chênh lệch từ vài chục đến cả trăm triệu đồng so với mức giá của chủ đầu tư công bố, vượt quá khả năng chi trả của anh chị. Vì vậy, khi biết tin thành phố Hà Nội cho phép những người tạm trú dài hạn được mua nhà ở dành cho người thu nhập thấp, anh Thăng rất phấn khởi và quyết định dành thời gian đi khảo sát một số dự án nhà ở đang triển khai trên địa bàn thành phố như Ðặng Xá (huyện Gia Lâm), tây nam Linh Ðàm (quận Hoàng Mai), Sun Garden City (huyện Quốc Oai)... để tìm mua nhà. Tuy nhiên, hầu hết các dự án này sẽ hoàn thành, bàn giao nhà vào năm 2015, trong khi nhu cầu chỗ ở của gia đình đang rất cấp thiết. Hơn nữa, anh Thăng rất lo lắng trước tình trạng các chủ đầu tư thường bị chậm tiến độ bàn giao nhà, khiến khách hàng chịu thiệt thòi, khiến anh chưa dám quyết định làm hồ sơ mua nhà.

Ðại diện Trung tâm giao dịch bất động sản An Khang, đường Phan Trọng Tuệ, huyện Thanh Trì cho biết, nguyên nhân các căn hộ giá rẻ, từ 500 triệu đồng đến một tỷ đồng khan hiếm là do thị trường bất động sản phát triển quá "nóng" trong thời gian dài. Các chủ đầu tư chỉ tập trung vào phân khúc căn hộ trung cấp, cao cấp với giá bán từ hai tỷ đồng trở lên để thu lợi nhuận nhanh mà không quan tâm đến nhà có giá dưới một tỷ đồng. Hiện nay, nhiều người có nhu cầu mua nhà ở thật sự bắt đầu ráo riết tìm mua nhà giá rẻ, nhưng số lượng căn hộ loại này rất ít, chỉ đáp ứng được khoảng 5% nhu cầu của người dân. Giá nhà cũng đã hạ đến sát giá thị trường và thị trường bất động sản bắt đầu có tín hiệu tích cực, cho nên nhà giá rẻ khó có thể giảm thêm và ngày càng khan hiếm hơn. Vì thế, nhiều người có điều kiện hơn đã buộc phải lựa chọn căn hộ có giá từ 1 tỷ đến 1,5 tỷ đồng tại các khu vực xa trung tâm thành phố như huyện Thanh Trì, quận Hoàng Mai, huyện Từ Liêm..., nhưng có thể dọn đến ở ngay hoặc thời gian bàn giao nhà sớm. Các dự án mới hoàn thành phần móng đang mở bán có rất ít người quan tâm. Các đối tượng khó khăn về nhà ở như người thu nhập thấp, cán bộ, viên chức hưởng lương từ ngân sách, chiến sĩ lực lượng vũ trang... chỉ còn cách chờ đợi các dự án nhà ở xã hội.

Phát triển đa dạng các loại hình nhà ở, tạo điều kiện cho người nghèo, người thu nhập thấp và các đối tượng chính sách xã hội có thể cải thiện chỗ ở là chủ trương lớn của thành phố Hà Nội. Vì vậy, thành phố cần tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chức năng đẩy mạnh chương trình xây dựng nhà ở xã hội, nhà giá rẻ; mở rộng loại hình nhà ở xã hội cho thuê, cho thuê mua; cải tiến theo hướng đơn giản hóa các thủ tục hành chính và tăng cường hỗ trợ, tạo điều kiện để các đối tượng xã hội được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi để mua nhà.