Tập đoàn Mường Thanh của "đại gia điếu cày" Lê Thanh Thản phát triển với tốc độ chóng mặt trong hơn một thập kỷ qua. Song, sự phát triển nóng thường đi kèm với hệ lụy, đôi khi rất khó lường.

Ông trùm ở tuổi xế chiều

Cho tới thời điểm này, số tài sản có thể đong đếm được của ông Lê Thanh Thản, ông chủ Doanh nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Điện Biên, Tập đoàn Mường Thanh và Công ty Du lịch Dầu khí Phương Đông chỉ vỏn vẹn vài triệu USD. Tuy nhiên, ông Thản vẫn được coi là ông trùm bất động sản và khách sạn tại Việt Nam.

Không có thống kê nào về khối tài sản của gia đình ông Lê Thanh Thản bởi phần lớn đều nằm dưới dạng tài sản sở hữu của doanh nghiệp tư nhân, tập đoàn gia đình và khó có thể định giá chính xác.

Phần tài sản được công bố công khai nhất chính là số cổ phiếu mà ông Thành và con gái Lê Thị Hoàng Yến cùng con rể đang nắm giữ tại Công ty Du lịch Dầu khí Phương Đông (PDC), tổng cộng hơn 7 triệu cổ phiếu, tương đương gần 47%, hiện có giá trị khoảng 40 tỷ đồng.

PDC trước đây là một công ty con của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN). Sau đó, PVN chuyển nhượng hơn 60% cổ phần PDC cho Tổng Công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí - PTSC (PVS). PTSC lại chuyển nhượng lại cho Ocean Hospitality và Ocean Bank rồi phần lớn về tay nhà ông Lê Thanh Thản.

Tuy nhiên, đây có thể chỉ là phần rất nhỏ bé trong khối tài sản của ông Thản. Đại gia sinh năm 1949 này đang sở hữu hệ thống Mường Thanh, gồm tổng cộng khoảng 45 khách sạn trên khắp cả nước, với gần 6 ngàn phòng, tương đương khoảng 10% nguồn cung trên thị trường.

Nếu như trước đó, các khách sạn Mường Thanh của ông Thản nằm ở vùng ven của các đô thị thì giờ đây, rất nhiều khách sạn nằm ở các vị trí đắc địa như Mường Thanh Hạ Long, Mường Thanh Cần Thơ (xây dựng vào năm 2015 trên khu đất ngay tại vị trí đắc địa trước vòng xoay Cồn Cái Khế và là tòa nhà cao nhất thành phố Cần Thơ với 27 tầng),... và mới đây nhất đã vươn ra nước ngoài với dự án Mường Thanh Luxury Vientiane tại Lào.


Năm 2016, Tập đoàn Mường Thanh bất ngờ thâu tóm tóm Cienco5 Land và là doanh nghiệp tiếp tục đến bù cho người dân tại Hà Nội để phát triển khu đô thị sinh thái Thanh Hà rộng 600ha. Vụ chuyển nhượng được ước tính lên tới vài ngàn tỷ đồng, trong đó bao gồm tiền để mua lại Cienco 5 Land và vài ngàn tỷ đồng khoản nợ Mường Thanh sẽ đứng ra trả thay cho Cienco 5 Land.

Trước đó, cái tên Lê Thanh Thản cũng không gì xa lạ với người dân khu vực miền Bắc cho tới miền Trung trong lĩnh vực bất động sản. Ông Thản nổi tiếng với biệt danh “ông trùm nhà giá rẻ” với những dự án như dự án Đại Thanh, Kim Văn - Lim Lũ, VP Linh Đàm, khu nhà HH Linh Đàm,...

Tuy nhiên, gắn liền với thương hiệu ông trùm bất động sản giá rẻ là rất nhiều tai tiếng. Trong vài năm gần đây, nhiều dự án của ông Lê Thanh Thản gặp sự cố cháy nổ, vỡ nước, sập trần, hỏng thang máy... Một số dự án bị UBND Hà Nội khuyến cáo không nên mua.


Tiền nhiều và mang tiếng vi phạm

Mặc dù được đánh giá là tập đoàn có tiềm lực tài chính rất mạnh, hầu hết không phải đi vay ngân hàng để thực hiện các dự án bất động sản quy mô lớn,... nhưng doanh nghiệp của đại gia Lê Thanh Thản cũng không tránh khỏi những khó khăn do những hệ lụy trong quá trình phát triển bùng nổ.

Các dự án nhà ở giá rẻ tại Hà Nội đã mang về cho ông Thản một nguồn thu rất lớn. Phần lớn đây là những lô đất được ông Thản mua từ thời điểm giá rất rẻ và có vị trí ở ngoại thành, nhưng khi xây dựng và bán ra với giá khoảng 15 triệu đồng/m2 thì đều cháy hàng, thậm chí người dân phải mua qua cò, môi giới, suất ngoại giao,...

Tỷ suất lợi nhuận thực tế là bao nhiêu thì người ngoài cuộc không thể biết, nhưng với giá đất được cho là chỉ vài tỷ đồng và những tuyên bố đại loại như “có thể bán 10 triệu đồng/m2 cũng lãi” thì có thể thấy, lợi nhuận từ các dự án như vậy là rất lớn.


Điều đáng nói là trong khi các dự án khác phải vay tiền ngân hàng để phát triển dự án thì ông Thản khẳng định không phải vay bất cứ đồng nào. Chi phí vốn không mất, bán hàng nhanh, thu tiền tươi và quay vòng nhanh. Đây có thể là nguồn tiền khổng lồ giúp ông Thản mua được hàng loạt các mảnh đất để phát triển hệ thống 45 khách sạn Mường Thanh trên cả nước.

Hình ảnh cá nhân ông Lê Thanh Thản cũng giống như các dự án bất động sản của ông: vừa rẻ tiền nhưng cũng rất nhiều tiền. Ông Thản được biết đến là “đại gia điếu cày” với thói quen hút điều cày dân dã nhưng lại đi Rolls-Royce Phantom Oriental Sun hay Mặt Trời Phương Đông được thiết kế theo đơn đặt hàng riêng với giá ước tính lên tới 2 triệu USD.

Gần 70 tuổi, sở hữu khối tài sản có thể nói là thuộc hàng đầu trên cả nước nhưng hiện tại ông Thản đang gặp khó với chính những dự án đã giúp ông có được khối tài sản khổng lồ.

Chỉ trong một thập kỷ ông xây dựng được chuỗi khách sạn quy mô lớn nhất Việt Nam, được đánh giá khá tốt. Và cũng trong khoảng đấy thời gian ông Thản phát triển được hàng chục ngàn căn hộ giá rẻ cung cấp cho thị trường vốn đang khát.

Tuy nhiên, tốc độ phát triển bùng nổ, xây dựng thần tốc vốn là phương châm của ông Thản có thể sẽ khiến đại gia ở vào tuổi xế chiều này phải suy xét lại. Bởi, mới đây nhất, đã có thông tin chính thức về việc CA TP. Hà Nội xin ý kiến Bộ Công an về khởi tố sai phạm tại Doanh nghiệp tư nhân số 1 tỉnh Điện Biên (thuộc Tập đoàn Mường Thanh), do ông Lê Thanh Thản làm Chủ tịch. Lý do: 12 dự án mà tập đoàn này triển khai tại Hà Nội đang vướng vào nghi án trốn thuế, dấu hiệu vi phạm quy định về quản lý nhà ở như vi phạm về an toàn phòng cháy chữa cháy, xây vượt tầng, không phép, hạ tầng chưa đảm bảo,...