Nội thành Hà Nội còn rất nhiều chung cư cũ đã xuống cấp, có những khu được đánh giá ở mức nguy hiểm cấp D. Nhưng, để tiến hành cải tạo xây dựng lại các khu nhà này lại vấp phải không ít khó khăn, trong đó có vấn đề năng lực của chủ đầu tư. Thế nên mới đây, Hà Nội đã kêu gọi nhà đầu tư nước ngoài tham gia công việc này.

Qua khảo sát của Sở Xây dựng, trên địa bàn Hà Nội hiện có khoảng 1.155 nhà chung cư cao từ bốn đến sáu tầng, mười khu nhà cũ cao từ một đến ba tầng và các nhà vắng chủ với tổng diện tích khoảng 5 triệu m2. Hầu hết các khu chung cư này đều ở bốn quận nội thành cũ và đều thuộc khu vực hạn chế phát triển nhà cao tầng theo quy hoạch đã duyệt. Chất lượng các khu chung cư này đều đã xuống cấp, không đáp ứng nhu cầu sử dụng.

Qua kiểm định đối với 77 nhà chung cư, cơ quan chức năng đã lập danh sách 11 nhà chung cư nguy hiểm cấp D và đã tiến hành di dời, cải tạo xây dựng lại theo quy định. Tuy nhiên, đến nay, một số dự án triển khai rất chậm, điển hình như: Khu Hào Nam, Văn Chương, Nam Ðồng, Nghĩa Tân, Thượng Ðình... Nguyên nhân chủ yếu do chưa bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên. Ngay cả một đơn nguyên của chung cư C8 Giảng Võ (quận Ba Ðình) thuộc loại rất nguy hiểm và cần tổ chức di dời ngay toàn bộ số hộ dân ở đây, nhưng hiện vẫn chưa giải quyết dứt điểm, vì nhiều lý do khác nhau.

Lý giải về việc cải tạo chung cư cũ còn chưa đạt hiệu quả như mong muốn, đại diện lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, sau khi Luật Ðất đai, Luật Nhà ở, Luật Xây dựng được ban hành, với những chính sách ưu đãi, cởi mở hơn so với trước, trong đó có điều khoản cho phép chủ đầu tư thỏa thuận với chủ sở hữu nhà ở về mức giá đền bù, thì một số doanh nghiệp đã thực hiện, song trong quá trình thỏa thuận phát sinh rất nhiều ý kiến của người dân, đặc biệt là đòi hỏi về quyền lợi, như diện tích nhà tái định cư, các khoản phí hỗ trợ,... Trước vấn đề lợi nhuận, doanh nghiệp quay lại tạo sức ép với thành phố để nâng cao tầng, bảo đảm nhu cầu tái định cư. Ðây là sự cạnh tranh thiếu lành mạnh của các doanh nghiệp. Thậm chí có những dự án đang thỏa thuận, nhà đầu tư khác "len chân" vào bằng cách đưa ra những ưu đãi lớn hơn...

Ðể giải quyết vấn đề này cũng như tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ cải tạo xây dựng lại các khu chung cư cũ xuống cấp, tạo quỹ nhà ở xã hội trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu cải thiện chỗ ở của người dân, tại Hội nghị kinh tế hợp tác đầu tư Việt Nam - Nhật Bản 2013 do Bộ Xây dựng cùng Ðại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) phối hợp tổ chức hôm 23-9 vừa qua, thành phố Hà Nội đã gửi tới các nhà đầu tư Nhật Bản danh sách các dự án bất động sản. Ngoài năm khu đô thị vệ tinh tại Xuân Mai, Phú Xuyên, Sóc Sơn, Sơn Tây, Hòa Lạc, có thêm phân khúc thị trường cải tạo khu chung cư cũ. Lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội cũng cho biết, trong danh mục các dự án thuộc chương trình cải tạo các khu chung cư cũ, đang có 13 dự án tiến độ quá chậm và có dự án Sở Xây dựng đề nghị thay thế chủ đầu tư.

Các chuyên gia quản lý đô thị kỳ vọng, cùng với những quyết sách cứng rắn, và những chính sách ưu đãi đi kèm tại Nghị quyết về một số biện pháp cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư, biệt thự cũ xuống cấp trên địa bàn được HÐND thành phố Hà Nội thông qua vào tháng 7-2013, thì chủ trương này sớm được triển khai có hiệu quả, góp phần cải tạo bộ mặt đô thị, nâng cao đời sống của người dân.