Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan khẳng định hoạt động của các khu công nghiệp không phải là hoạt động kinh doanh bất động sản để bị đánh thuế chuyển quyền sử dụng đất và chuyển quyền thuê đất.

Hôm qua ( 27-8), Báo Pháp Luật TP.HCM có bài phản ánh lãnh đạo các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao (gọi chung là KCN) “sốc nặng” khi cơ quan thuế gửi thông báo yêu cầu kê khai nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với hoạt động chuyển quyền sử dụng đất và chuyển quyền thuê đất kỳ thuế năm 2007. Điều này đồng nghĩa KCN phải đóng thuế tăng gấp đôi, gấp ba lần so với mức thuế hiện nay. Lãnh đạo các KCN đã ngay lập tức gửi đơn đến Thủ tướng, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các Bộ liên quan đề nghị hủy bỏ yêu cầu tăng thuế bất hợp lý trên.

Bà Phạm Chi Lan, nguyên Phó phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam đã bày tỏ băn khoăn về tác động của việc tăng thuế trên đối với sự phát triển KCN và thu hút đầu tư nước ngoài.

Lẽ ra phải ưu ái

Bà Phạm Chi Lan nói: Mục tiêu mà nhà nước hướng đến ở KCN là thu hút đầu tư nước ngoài, tạo thuận lợi đầu tư trong nước và sử dụng đất đai hợp lý, hiệu quả nhất. Chính vì vậy, nhà nước ưu đãi thuế suất, đất đai đối với các nhà đầu tư hạ tầng để hình thành các KCN có cơ sở hạ tầng đồng bộ. Các ưu đãi này không phải cho người đầu tư hạ tầng hưởng mà tạo điều kiện để thu hút nhà đầu tư nước ngoài vào. KCN là phục vụ cả nền kinh tế chứ không phải kinh doanh bất động sản (BĐS).

“Rõ ràng việc đầu tư cơ sở hạ tầng KCN để thu hút đầu tư nước ngoài khác hẳn với việc đầu tư kinh doanh BĐS có chuyển quyền sử dụng đất. Ví dụ, khi phát triển khu đô thị mới, mục tiêu nhà đầu tư BĐS hướng đến là kinh doanh chứ không phải sản xuất. Trong khi đó, KCN thu hút nhiều nhà đầu tư. Các nhà đầu tư vào KCN tạo ra công ăn việc làm cho nhiều lao động và đóng ngân sách cho nhà nước, sản xuất tạo ra vật chất cho xã hội” - bà Lan nói.

Ảnh hưởng thu hút đầu tư

Có nhiều ý kiến cho rằng việc áp dụng thuế này với KCN không làm tăng ngân sách mà ngược lại. “Tôi đồng ý với ý kiến này” - bà Lan nói. Theo bà, đánh thuế cao dẫn đến chi phí đầu vào tăng lên, lợi nhuận sẽ ít đi thì doanh nghiệp cũng sẽ đóng thuế ít đi. Thuế cao dễ dẫn đến né thuế, gian lận thuế. Theo tôi, muốn thu thuế được nhiều ở KCN, tốt nhất là đánh thuế vừa phải để thu hút nhiều nhà đầu tư vào KCN. Nhiều nhà đầu tư vào KCN, tạo ra nhiều sản phẩm dẫn đến doanh thu cao thì chúng ta sẽ thu được thuế nhiều hơn.

“Theo tôi không nên áp dụng loại thuế này đối với KCN. Ngay từ đầu, nhà nước đã nghiên cứu rất kỹ để có chính sách ưu đãi thuế. Chính vì chính sách đúng đắn này mà trong thời gian qua, tốc độ phát triển KCN mạnh, thu hút đầu tư nước ngoài nhiều, tạo ra việc làm cả triệu cho người lao động. Hiện nay, chúng ta vẫn rất cần thu hút đầu tư, nếu đánh thuế cao ở KCN thì KCN sẽ tính lại và sẽ đưa tiền thuế vào giá cho thuê và các dịch vụ kèm theo. Khi đó, nhà đầu tư vào KCN sẽ bớt lợi nhuận, mục tiêu thu hút các nhà đầu tư vào KCN sẽ bị ảnh hưởng” - bà Phạm Chi Lan nhấn mạnh.

Bà Vũ Thị Hòa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng):

Cho thuê hạ tầng không phải là chuyển quyền

Cho thuê lại cơ sở hạ tầng trong KCN, KCX không phải là hoạt động chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất. Đây thực chất là việc chủ đầu tư được nhà nước cho thuê đất trong một thời gian dài để đầu tư cơ sở hạ tầng như làm đường giao thông, đường điện, đường cấp thoát nước, khu xử lý rác, trồng cây xanh... Giá trị đất sau khi đã được đầu tư cơ sở hạ tầng khác với giá trị đất thô ban đầu mà chủ đầu tư KCN, KCX thuê của nhà nước.

Sau khi có hạ tầng, chủ đầu tư cho một số doanh nghiệp khác thuê lại từng phần đất trong đó với thời hạn cụ thể. Tuy nhiên, chủ đầu tư KCN, KCX vẫn là chủ của cả khu đó, những phần đất cho doanh nghiệp khác thuê vẫn thuộc quyền quản lý của KCN, KCX. Các doanh nghiệp tới đầu tư sản xuất chỉ là bên đi thuê mặt bằng để làm nhà máy, nhà kho, văn phòng... theo hợp đồng ký kết, không được sang tên phần đất thuê đó.

Doanh nghiệp đầu tư làm KCN, KCX bỏ tiền ra đầu tư ban đầu, sau khi trừ đi chi phí sẽ ra lãi, trên cơ sở đó nộp thuế TNDN theo giấy phép đầu tư. Riêng đối với nhà đầu tư nước ngoài thì có ưu đãi riêng.

Luật sư Trần Vũ Hải, Đoàn luật sư TP Hà Nội:

Quyết định của Bộ Tài chính trái luật

Tôi cho rằng Bộ Tài chính có những quan điểm mâu thuẫn nhau liên quan đến việc thu thuế TNDN từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất ở các KCN. Việc một thứ trưởng ban hành một văn bản hướng dẫn thu thuế lại căn cứ vào hai văn bản đã hết hiệu lực pháp luật là trái pháp luật. Để sửa sai, thứ trưởng này lại ban hành quyết định để hủy bỏ một quy định trong một thông tư lại càng sai. Bởi lẽ, theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì một để sửa đổi, bổ sung một thông tư thì cơ quan ban hành phải ra một thông tư khác chứ không phải là quyết định như trong trường hợp này.

Theo Pháp Luật TP