Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành liên quan về việc đề nghị hoàn thiện cơ sở pháp lý để phát triển minh bạch, lành mạnh, bền vững loại hình căn hộ condotel, bởi tuy các quy định pháp luật hiện hành về cơ bản đã có thể điều chỉnh được loại hình căn hộ condotel, nhưng cần được tiếp tục hoàn thiện hơn.

Nhiều vấn đề pháp lý còn rất phức tạp

HoREA cho rằng, việc trước tiên cần phải làm, đó là sửa đổi Luật Đất đai 2013, đồng thời đề nghị Bộ Xây dựng phối hợp Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch để hoàn thiện bộ quy chuẩn, tiêu chuẩn cụ thể đối với loại hình công trình căn hộ condotel.

“Như diện tích officetel là từ 25-50 m2/phòng, đối với căn hộ condotel cũng nên có diện tích phù hợp với quy định về thiết kế phòng khách sạn, resort. Ngoài ra, nên áp dụng chỉ tiêu dân số tương đương 50% chỉ tiêu dân số của công trình nhà ở. Đặc biệt, đối với công trình chung cư hỗn hợp, phần condotel, officetel phải được bố trí tại vị trí tầng và giao thông tách biệt với khu ở”, HoREA nhấn mạnh.

Mặt khác, tại khoản 3 điều 126 Luật Đất đai 2013 đã quy định rõ về thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với các tổ chức để thực hiện các dự án đầu tư không quá 50 năm, tại những vùng khó khăn thì không quá 70 năm. Dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, căn hộ condotel thuộc đối tượng được sử dụng đất có thời hạn do không phải là dự án nhà ở.

Do vậy, theo HoREA, việc các chủ đầu tư cam kết với khách hàng sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ổn định lâu dài, không hình thành đơn vị ở đối với căn hộ condotel là không phù hợp với quy định của Luật Đất đai 2013.

Căn cứ theo các quy định hiện hành, hiện chủ đầu tư dự án condotel xin cấp "sổ đỏ" căn hộ condotel trước, sau đó tiếp thủ tục xin cấp "sổ đỏ" cho khách hàng là nhà đầu tư thứ cấp. Cho nên, nhà đầu tư mua căn hộ condotel sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ và quyền sử dụng đất có thời hạn theo thời hạn sử dụng đất của dự án, khi hết hạn sử dụng đất thì được gia hạn nếu có nhu cầu theo quy định của pháp luật, như vậy là rất phức tạp.

Đặc biệt, HoREA kiến nghị cho cá nhân nước ngoài được mua căn hộ condotel để đầu tư (theo Luật Nhà ở, cá nhân nước ngoài chỉ được mua nhà ở trong các dự án nhà ở thương mại ngoài khu vực bảo vệ quốc phòng, an ninh), nhằm tăng thêm tính thanh khoản và bổ sung thêm nguồn vốn đầu tư phát triển các dự án căn hộ condotel, tạo điều kiện cho ngành du lịch phát triển bền vững.

Không được biến tướng khi sử dụng đất du lịch

Bên cạnh những kiến nghị nói trên, HoREA cho rằng, về lâu dài, để tạo điều kiện phát triển ngành du lịch theo Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị, cần phải bổ sung "Đất sử dụng cho du lịch" vào "Điều 153. Đất thương mại, dịch vụ, du lịch; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp" của Luật Đất đai 2013 để thống nhất quản lý.

Nghĩa là, "Đất sử dụng cho du lịch" chỉ được sử dụng cho mục đích phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng mà thôi, không được biến tướng thành khu nhà ở của các hộ gia đình để tránh làm quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của khu vực.

Tương tự, về tài chính đất đai, HoREA nhận thấy đây là vấn đề rất lớn trong Luật Đất đai 2013 cần phải được xem xét giải quyết tổng thể, trước hết là tiền sử dụng đất đối với các dự án nhà ở; tiền thuê đất đối với đất phi nông nghiệp trong đó có đất được quy hoạch phát triển các khu du lịch, nghỉ dưỡng, các dự án condotel, để đảm bảo mức thu hợp lý và không bị thất thoát nguồn thu ngân sách nhà nước.

Vì vậy, HoREA kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2013, để thực hiện chế độ sử dụng đất ổn định lâu dài đối với "Đất thương mại, dịch vụ, du lịch; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp". Như vậy, chủ đầu tư các dự án có sử dụng "Đất thương mại, dịch vụ, du lịch; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp" sẽ phải có nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất phù hợp giá đất thị trường vào ngân sách nhà nước, tương tự như chính sách thu tiền sử dụng đất ở.

Điều này sẽ góp phần làm tăng tính minh bạch của thị trường bất động sản, tạo thêm nguồn thu và tránh thất thoát ngân sách nhà nước. Trên cơ sở đó, người mua sản phẩm condotel trong các dự án du lịch nghỉ dưỡng sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu và quyền sử dụng đất ổn định lâu dài.  

Trong khi chờ đợi sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2013, HoREA kiến nghị Bộ Xây dựng có biện pháp yêu cầu các chủ đầu tư dự án condotel có trách nhiệm công bố đầy đủ thông tin về dự án, về quyền sở hữu căn hộ condotel và quyền sử dụng đất có thời hạn khi bán căn hộ condotel cho nhà đầu tư thứ cấp để tránh nhầm lẫn…

HoREA cũng kiến nghị Bộ Tài nguyên Môi trường hướng dẫn cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ và quyền sử dụng đất có thời hạn theo thời hạn sử dụng đất của dự án cho khách hàng mua căn hộ condotel.