Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành kiến nghị cơ chế thực hiện phương thức xã hội hoá đầu tư theo hình thức xây dựng - chuyển giao (BT), đối tác công - tư (PPP), xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT).

Theo thống kê của HoREA, tại Tp.HCM, trong giai đoạn 2011-2015, nguồn vốn ngân sách chi cho đầu tư phát triển gặp nhiều khó khăn, chỉ chiếm 7,6% tổng vốn đầu tư toàn xã hội nhưng đã được bù đắp bằng nguồn vốn xã hội hoá đạt tỷ lệ 31,7% GRDP.

Mới đây, thành phố đã công bố 133 dự án kêu gọi đầu tư theo phương thức xã hội hoá dưới hình thức BT, PPP trong đó, phần lớn là các dự án hạ tầng kỹ thuật, giao thông, chỉnh trang đô thị.

Điển hình như dự án chỉnh trang khu vực Nam Kênh Đôi, quận 8 có tổng mức đầu tư trên 14.000 tỷ đồng, với quỹ đất đối ứng tại chỗ khoảng 28 ha, dự án cầu Thủ Thiêm 4 có tổng mức đầu tư trên 5.000 tỷ đồng, dự kiến đối ứng bằng 16 khu đất…

Tuy nhiên, theo HoREA, bên cạnh mặt tích cực đã phát sinh những hạn chế như có nhiều công trình BT, PPP, BOT được chỉ định nhà thầu, nhà đầu tư nguồn vốn chủ sở hữu của nhiều nhà thầu, nhà đầu tư chỉ chiếm 10% còn lại 90% vốn đầu tư xây lắp là vốn vay ngân hàng nên tiềm ẩn gửi ro và tiến độ công trình.

HoREA nhấn mạnh, việc chỉ định nhà thầu, nhà đầu tư theo hình thức BT, PPP, BOT có thể đã tạo điều kiện cho nhà thầu, nhà đầu tư được hưởng lợi kép hai lần là khi nhận thầu thi công công trình và khi đầu tư kinh doanh các khu đất đối ứng ở các địa điểm đắc địa.

Tính minh bạch, bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh của môi trường kinh doanh bị sụt giảm, tác động tiêu cực đến niềm tin nhà đầu tư trong nước, nước ngoài và có thể gây thiệt hại ngân sách Nhà nước và quan ngại cho xã hội.

Do đó, Hiệp hội này kiến nghị thực hiện phổ biến hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước hoặc quốc tế để lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư đối với các dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng giao thông, chỉnh trang, phát triển đô thị theo phương thức xã hội hoá dưới hình thức BT, PPP, kể cả khu đất vàng trong quá trình thực hiện thu hồi quỹ đất do sắp xếp lại, xử lý trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp…

Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM cũng đề nghị hạn chế tối đa việc chỉ định nhà thầu, chỉ định nhà đầu tư đối với các trường hợp ở trên và chỉ thực hiện chỉ định nhà thầu, nhà đầu tư trong các trường hợp đặc biệt theo điều 26 Luật Đấu thầu.