UBND TPHCM vừa ban hành quy định về hệ số điều chỉnh giá đất (gọi là hệ số k) năm 2017 trên địa bàn TPHCM, sẽ có hiệu lực từ ngày 2.4. Theo đó, hệ số k năm 2017 không thay đổi so với năm 2016. Năm nào cũng vậy, mấy tháng đầu năm người dân lại phàn nàn về việc không thể đóng tiền sử dụng đất đối với phần đất vượt hạn mức do TP chậm trễ trong việc ban hành hệ số K.

Vợ chồng anh Việt có khu đất hơn 500 m2 tại phường Linh Đông, quận Thủ Đức. Mảnh đất này của anh chỉ được cho phép chuyển mục đích sử dụng thành đất ở. Trong đó, anh có 300 m2 đất vượt hạn mức (tính theo quận Thủ Đức) nên phải nộp tiền sử dụng đất theo hệ số điều chỉnh giá đất. Vào đầu năm nay, gia đình anh cần bán gấp nên xin được nộp tiền sử dụng đất để lấy giấy chứng nhận nhưng Chi cục Thuế bảo phải chờ. Theo Quyết định 09/2016 do UBND TP ban hành về hệ số K thì anh Hoàng được nộp theo hệ số 1 (tức bằng bảng giá đất). Ngặt nỗi hệ số này không còn được áp dụng cho năm 2017, mà phải chờ TP ban hành quyết định mới thay thế. Theo thông tin, hệ số K năm 2017 cũng giữ nguyên như năm 2016 nhưng do dự thảo đang trình nên chị phải chờ cho đến khi chính thức ban hành. Đây cũng tình trạng xảy ra ở một số quận như Bình Chánh, Nhà Bè....

Câu chuyện chờ đợi hệ số K không phải là mới và cũng là vấn đề gây không ít phiền hà cho người dân lẫn cơ quan quản lý, bởi vì Hệ số điều chỉnh giá đất ở (hệ số K) tại TP.HCM chỉ “sống” được vài tháng trong khi cũng phải mất vài tháng để ban hành vào hằng năm.

Đơn cử như Quyết định 09/2016 về hệ số điều chỉnh bảng giá đất năm 2016 ban hành ngày 25.3.2016 nên chỉ sử dụng được chín tháng. Ba tháng đầu năm 2017, TP đang chờ quyết định mới và cũng sẽ chỉ sử dụng được đến hết năm 2017. Điều đó đồng nghĩa người dân phải chờ nhiều tháng trời để nộp tiền sử dụng đất. Phi lý nhất ở chỗ mất rất nhiều thời gian ban hành nhưng một quyết định của TP chỉ có tuổi thọ vài tháng.

Theo quan điểm của một lãnh đạo Chi cục thuế quận 9, vấn đề này là một vấn đề bức xúc của ngay cả những người là chức năng quản lý mấy năm nay. Theo ông, các sở, ngành liên quan nên thực hiện công việc này từ giữa cuối năm giúp TP kịp ký ban hành vào đầu năm để dân không phải chờ. Cơ quan chức năng có thể chuẩn bị hệ số này từ 3 tháng trước khi kết thúc năm, thay vì phải chờ đến hết năm mới bắt tay rà soát. Có gia đình chuẩn bị hồ sơ cho con đi du học, thay đổi chỗ ở... đều phải đình lại chờ 2 tháng nay. Để tránh thiệt thòi quyền lợi người dân, cơ quan quản lý có thể linh hoạt áp dụng hệ số cũ cho đến khi ban hành hệ số mới.

Ngoài ra cũng có ý kiến cho rằng, bảng hệ số k nên được ổn định trong năm năm, thay vì cứ mỗi năm lại hủy bỏ và ban hành mới bởi vì sự thay đổi là không nhiều.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HHBĐS TPHCM, các cơ quan chức năng đang hiểu chưa đúng về ý nghĩa và hiệu lực của hệ số điều chỉnh hằng năm. Hệ số k dùng để điều chỉnh giá đất ở khi có biến động, không có câu nào quy định rằng cứ hết năm là hệ số k đương nhiên bị hủy bỏ hết hiệu lực. Trong trường hợp chưa có hệ số mới thay thế thì đương nhiên áp dụng hệ số cũ để tính tiền sử dụng đất chứ không phải cứ đến hết năm là dừng chờ hệ số mới. Để thống nhất thực hiện, TP cần có một văn bản chỉ đạo theo tinh thần nói trên.