3 lần đổi chủ vì năng lực kém, dùng biên bản kiểm kê 5 năm trước, cho thuê đất nằm trong diện tích đã thu hồi,… đó là loạt thông tin tai tiếng về một dự án “khủng” ở Quảng Nam. Và nay, hàng loạt cán bộ địa phương đang đứng trước nguy cơ vướng vòng lao lý.

Những sai phạm động trời

Ngày 10/1, tin từ UBND TX.Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, Chủ tịch UBND thị xã Trần Úc vừa ký Văn bản số 579/UBND-KL thể hiện các kết luận sai phạm liên quan đến công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại dự án Khu dân cư - du lịch làng chài Điện Dương, phường Điện Dương, TX.Điện Bàn. Kết luận đã hé lộ những kẻ hở, sai phạm, tiêu cực… gây nhức nhối dư luận.

Theo tìm hiểu của PV, dự án có cái tên mĩ miều này trải dài theo bờ biển, dọc tuyến đường 5 sao Hội An – Đà Nẵng. Khu dân cư - du lịch làng chài Điện Dương rục rịch vào quy hoạch khoảng 10 năm trước và với vị trí đắc địa, nơi đây kỳ vọng trở thành khu nghĩ dưỡng, an sinh chuẩn quốc tế.

Để hiện thực hóa giấc mơ, UBND tỉnh Quảng Nam tiến hành “trải thảm” mời gọi đầu tư bằng Quyết định số 4465/QĐ-UBND ngày 29/12/2010. Khoảng 25ha được “dọn dẹp” cho công cuộc thay da đổi thịt vùng đất ven biển này. Dự án sau đó thuộc về tay của công ty CP Đầu tư và Phát triển Lũng Lô. Nhưng rồi, trống chưa kịp đánh thì kèn đã tắt lịm. Dự án “đắp chiếu”!

Suốt mấy năm dự án không được triển khai khiến người dân bản địa vô cùng khốn khổ. Hàng trăm hộ dân thuộc dự án mòn mỏi chờ đợi tiền đền bù để họ dời đi nhưng chẳng thấy đâu. Khổ sở hơn, đi chẳng được mà ở cũng chẳng xong, nhà cửa xuống cấp nhưng họ chẳng thể sửa chữa.

Mãi đến năm 2015, dự án sau khi rời tay 2 đại gia, đã đến với công ty Cổ phần Beton 6 miền Trung. Lo sợ những kịch bản tháo chạy cũ lại xảy ra, chính quyền hối hả đốc thúc nhà đầu tư vào cuộc. Với tiềm lực tài chính hùng hậu của mình, doanh nghiệp này đã làm sống dậy những tia hy vọng về một “làng chài” lung linh bên bờ biển. Và quả thật, từ các hồ sơ của chính quyền, công ty Cổ phần Beton 6 miền Trung đã vung ra gần 30 tỷ đồng để đền bù giải phóng mặt bằng.

Nhưng rồi! Khi doanh nghiệp đã làm đúng, làm đủ nhiệm vụ thì các cơ quan chức năng và cả người dân lại khiến họ phải thất vọng. Để rồi đến tận bây giờ, dự án vẫn chẳng thấy đâu mà sai phạm nối đuôi sai phạm ùn ùn "đội đất" mà lên.

Kết luận thanh tra thể hiện, cuối năm 2015, sau khi công ty Cổ phần Beton 6 miền Trung tiếp quản dự án, chi nhánh trung tâm Phát triển quỹ đất TX.Điện Bàn và UBND phường Điện Dương tổ chức họp dân nhằm thông qua việc thu hồi đất. Tuy nhiên, 2 đơn vị này lại “bắt tay” thống nhất sử dụng hồ sơ kiểm kê đã được lập năm 2010 mà không có chủ trương của UBND TX.Điện Bàn. Thanh tra cho rằng, điều này là không đảm bảo cơ sở pháp lý.

Chưa hết, ngoài chuyện không kiểm kê thực tế mà sao chép lại bản cũ, nhiều biên bản kiểm kê cũng thiếu chữ ký các bên, thiếu thành phần tham gia theo đúng quy định.

Căn cứ vào loạt giấy tờ này, năm 2016, UBND TX.Điện Bàn ban hành quyết định phê duyệt phương án chi tiết bồi thường giải phóng mặt bằng. Có tổng cộng 137 trường hợp nằm trong diện nhận tiền với tổng kinh phí gần 30 tỷ đồng. Chi nhánh trung tâm Phát triển quỹ đất Điện Bàn đã giao tiền cho 123 trường hợp với số tiền gần 28 tỷ đồng, còn 14 trường hợp chưa chi trả.

Mầm mống sai phạm cũng từ đây mà hình thành và lớn dần. Chính sự bất hợp lý này khiến các hộ dân trong diện đền bù, giải tỏa “tố” lẫn nhau. Kẻ hí hửng nhận bạc tỷ, người hậm hực vì sai sự thật. Hàng loạt đơn thư tố cáo cấp tập gõ cửa ngành chức năng địa phương. UBND TX.Điện Bàn đã chỉ đạo thanh tra vào cuộc xác minh.

Theo đó, công tác bồi thường, hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng tại dự án xảy ra quá nhiều sai phạm, làm thất thoát số tiền hơn 5,8 tỷ đồng. Trong đó, việc áp dụng mức bồi thường không đúng quy định làm tăng 4,7 tỷ đồng, một số hạng mục không có trong biên bản kê thực tế làm tăng hơn 92 triệu đồng, áp giá không đúng quy định làm tăng hơn 211 triệu đồng, khối lượng thực tế giảm so với phương án bồi thường hơn 1,08 tỷ đồng, quy chủ tài sản sai 154 triệu đồng….

Nhiều cán bộ sẽ vướng vòng lao lý

Đáng nói hơn, sự tắc trách của chính quyền địa phương còn thể hiện, khi dù các cơ quan cấp cao đã tổ chức họp để thu hồi đất nhưng, UBND phường Điện Dương vẫn “chống lệnh” ký kết hợp đồng cho 14 hộ dân thuê đất trong dự án xây dựng trang trại. Việc này không chỉ khiến công tác đền bù bị ảnh hưởng, "trương phình" ngân sách một cách sai trái, kéo theo các hệ lụy tranh chấp, tố cáo giữa các hộ thuê đất mà còn có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai năm 2013.

Văn bản kết luận của UBND TX.Điện Bàn cũng thể hiện, trong vụ việc này có dấu hiệu vi phạm hình sự 2 tội danh: Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ. Xét tính chất nghiêm trọng ấy, UBND TX.Điện Bàn đã chuyển hồ sơ liên quan trực tiếp đến những cán bộ kiểm kê, áp giá, chi trả đền bù cho cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TX.Điện Bàn điều tra, làm rõ.

Chính quyền địa phương cũng thẳng thắn rằng, về phần các cá nhân đứng đầu những đơn vị có liên quan như Chi nhánh trung tâm Phát triển quỹ đất, phòng Tài nguyên và Môi trường, UBND phường Điện Dương… sẽ được báo cáo lên ban Thường vụ Đảng ủy Điện Bàn để có hướng xử lý. Quan điểm là xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin vụ việc!