Có lẽ đây là một ý tưởng hay, nhưng có khả thi? Liệu những người nghèo thực sự sẽ có nhà hay lại là cơ hội cho những người mua bán nhà đất sẽ len vào tranh mua chiếm lợi?

Ngày 21.1, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam (VCA) ký Thỏa thuận hợp tác triển khai "Chương trình tiết kiệm nhà ở" với Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín, nhằm phục vụ người thu nhập thấp có cơ hội mua nhà ở. Báo giới đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Duy Nhật - Giám đốc dự án (thuộc VCA), và được ông cho biết:

Đây là chương trình nằm trong dự án Phát triển hợp tác xã (HTX) nhà ở tại Việt Nam do VCA thực hiện với sự hỗ trợ của Trung tâm HTX Thụy Điển.

Dự án hỗ trợ những người có thu nhập thấp và trung bình trong xã hội, giải quyết khó khăn về nơi ở, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM. Chúng tôi sẽ bắt đầu bằng Chương trình tiết kiệm nhằm khuyến khích các đối tượng trên tham gia tiết kiệm để có đủ tiền thanh toán trước một phần kinh phí cho việc mua nhà/căn hộ của HTX nhà ở trong tương lai. Qua việc gửi tiết kiệm sẽ tạo cơ sở cho việc tính điểm xếp thứ tự ưu tiên nhằm xác định quyền được mua nhà của những người có nhu cầu và mong muốn làm thành viên HTX nhà ở một cách công bằng, dân chủ.

* Việc tính điểm xếp thứ tự sẽ được tính như thế nào?

Chương trình dành cho tất cả mọi người Việt Nam (người dưới 18 tuổi phải có người giám hộ hợp pháp) có mong muốn tham gia. Trước tiên, người tham gia đến Tổ chương trình tiết kiệm tại Liên minh HTX TP.HCM hoặc VCA (dành cho địa bàn Hà Nội) để đăng ký và sẽ được cấp giấy đăng ký một tài khoản tiết kiệm.

Sau đó, người tham gia đến bất kỳ chi nhánh nào của Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín để nộp tiền vào tài khoản hằng tháng. Số tiền tiết kiệm tối thiểu hằng tháng là 100.000 đồng, tối đa là 300.000 đồng. Cứ 100.000 đồng sẽ được tính là 1 điểm. Việc gửi tiền, quản lý tiền cũng như trả lãi suất đều do ngân hàng thực hiện.

Người tham gia sẽ bị hủy bỏ tư cách thành viên nếu không tích lũy được tối thiểu 100.000 đồng trong suốt một năm và được nhận lại số tiền và lãi suất đã tích lũy trước đó. Người gửi tiền có thể gửi hơn 300.000 đồng/tháng nhưng số tiền này cũng sẽ được chuyển dần thành điểm trong tương lai với số điểm tối đa là 3 điểm/tháng (tối đa 36 điểm/năm).

Ông Nguyễn Duy Nhật.

* VCA có những dự án nhà ở cụ thể cho chương trình này hay chưa?

Hiện tại Liên minh HTX TP.HCM đã có 6.000m2 đất ở P.Thạnh Lộc, Q.12 (TP.HCM) để triển khai chương trình này và đang xúc tiến thêm nhiều dự án khác. Tuy nhiên, chúng tôi mong rằng người tham gia cũng nên nghĩ đến đây là một chương trình liên tục và lâu dài, có thể mình thực hiện cho đời con, đời cháu mình.

* Vì sao chương trình chỉ được thực hiện ở TP.HCM và Hà Nội?

Chương trình chính thức thực hiện từ ngày 15.2.2008. Chúng tôi đang thực hiện thí điểm và triển khai trước ở hai thành phố này, sau đó dần mở rộng ra các thành phố khác. Theo đánh giá của VCA, các đối tượng có thu nhập thấp với nhu cầu về nhà ở chiếm đại đa số ở hai thành phố này. Hơn nữa, tại những thành phố lớn thì để sở hữu được nhà ở đã quá khó khăn với các đối tượng đó.

* Thưa ông, người nghèo nào sẽ được mua và với giá nhà như thế nào?

HTX không vì mục tiêu lợi nhuận. Vì vậy tôi khẳng định giá nhà thuộc dự án này sẽ thấp hơn so với giá thị trường. Ngay khi có dự án, chúng tôi sẽ xét duyệt danh sách theo thứ tự ưu tiên người thỏa mãn các điều kiện về thu nhập, có nhu cầu về nhà ở và theo hệ số tính điểm ở trên. Sau đó, người được mua nhà sẽ phải đóng ngay 30% giá trị căn nhà, số tiền còn lại sẽ trả dần theo thỏa thuận cụ thể của HTX và ngân hàng đối tác.

"Để chương trình thành công trong việc cung cấp nhà cho người có thu nhập thấp chứ không rơi vào tay những người giàu, đầu cơ bất động sản, chúng tôi phối hợp với Liên đoàn Lao động TP.HCM và đơn vị này sẽ cung cấp thêm danh sách những người mua nhà.

Mặt khác, chúng tôi sẽ phối hợp với nhiều cơ quan nữa để xác định những người tham gia chương trình chưa có nhà ở. Do chúng tôi là đơn vị đầu tiên thực hiện chương trình này nên còn phải tìm hiểu thêm làm sao để xác định được người giàu không tham gia vào chương trình. Để tránh tình trạng những người đã tham gia chương trình mua được nhà rồi tiếp tục tham gia mua thêm, phần mềm của chương trình sẽ tự động loại ra những người này" - ông Nguyễn Duy Hiếu - Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã TP.HCM

Theo Thanh Niên