Số lượng dự án nhà ở thương mại diện tích nhỏ tại Hà Nội, TP HCM và một số địa phương trọng điểm còn ít là một trong những nguyên nhân khiến gói 30.000 tỷ đồng giải ngân nhỏ giọt.

Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết đến hết tháng 5, khoảng 50% gói 30.000 tỷ (tương đương 14.161 tỷ đồng) đã được cam kết cho vay. Song, thực tế tổng số tiền đã giải ngân là 7.621 tỷ đồng (đạt 25,4%), trong đó, có 17.624 hộ gia đình, cá nhân đã được vay với số tiền 5.520 tỷ đồng, số còn lại là vốn để cấp cho 33 dự án.

Cơ quan quản lý thừa nhận kết quả giải ngân chưa đạt được như kỳ vọng, xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó, số lượng dự án nhà ở thương mại (giá bán dưới 15 triệu một m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng mỗi căn hộ) còn ít tại các địa phương trọng điểm, kể cả ở Hà Nội và TP HCM.

Cùng đó, không ít doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn, song còn vướng nợ xấu vì vậy tổ chức tín dụng có quyền từ chối cho vay. Ngoài ra, để được vay vốn hỗ trợ từ gói 30.000 tỷ đồng đòi hỏi đối tượng vay vốn phải đáp ứng các điều kiện chặt chẽ từ tổ chức tín dụng và các đơn vị liên quan.

Trước việc nhiều người dân cho rằng không thể vay mua nhà ở thương mại bởi điều kiện thu nhập thấp dưới mức chịu thuế thu nhập cá nhân, theo Cục quản lý nhà và Thị trường bất động sản là do cách hiểu và vận dụng chưa đúng các văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng và Ngân hàng Nhà nước.

Theo cơ quan này, với những người dân vay vốn mua nhà ở thương mại diện tích nhỏ, giá bán thấp, ngoài các điều kiện như chưa có nhà thuộc sở hữu, diện tích ở quá chật... để được vay vốn chỉ cần cơ quan, đơn vị nơi công tác, hoặc chính quyền địa phương nơi cư trú xác nhận về tình trạng nhà ở, không phải xác nhận về tình trạng thu nhập cũng như chứng minh mức thu nhập thuộc diện phải đóng thuế thu nhập cá nhân hay không.

Bộ Xây dựng cho biết thực tế, do không phải chứng minh thu nhập, cũng như khống chế mức thu nhập, người dân chỉ phải xác nhận tình trạng nhà ở nên điều kiện vay vốn để mua nhà ở thương mại giá rẻ dễ dàng hơn so với vay vốn để mua nhà ở xã hội.

“Là vì các dự án nhà ở thương mại không được ưu đãi như nhà ở xã hội. Người vay vốn để mua nhà ở xã hội được hỗ trợ đến 2 lần gồm lãi suất và giá bán thấp do đã được hỗ trợ tiền sử dụng đất, thuế VAT nên điều kiện khắt khe hơn người vay vốn để mua nhà ở thương mại”, Cục Quản lý nhà cho hay.

Để đẩy nhanh việc giải ngân gói 30.000 tỷ đồng trong thời gian tới, Bộ Xây dựng cho biết cùng với Ngân hàng Nhà nước sẽ tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Cùng đó, sẽ tăng nhanh nguồn cung về nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có quy mô nhỏ tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng gặp khó khăn về nhà ở có đủ điều kiện để vay vốn từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng.

Trước đó, Hiệp hội bất động sản TP HCM đề xuất bỏ tiêu chí người có thu nhập thấp để ai cũng được vay hỗ trợ nhằm đẩy nhanh công tác giải ngân, Bộ Xây dựng cho rằng gói tín dụng là chính sách ưu đãi nên không thể thực hiện trên diện rộng. Mặt khác, nếu mở rộng ngân sách Nhà nước không đủ nguồn lực để hỗ trợ.