Thông tin về việc sẽ sửa đổi Luật Đất đai, trong đó, theo Bộ trưởng Bộ TNMT Phạm Khôi Nguyên sẽ có điều khoản Nhà nước đảm bảo cung cấp "đất sạch" cho nhà đầu tư theo hình thức đấu thầu dự án, chắc chắn là bước đột phá cực kỳ quan trọng, có ý nghĩa về nhiều mặt đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của nước ta hiện nay.

Lâu nay, một trong những vấn đề nóng bỏng nhất của khiếu kiện, bức xúc của người dân chính là các mô hình "thoả thuận đền bù" đất đai theo cung cách từ tấc đất tấc vàng được địa phương định giá theo giá của... vàng giả; rồi sau đó được chuyển nhượng vòng vèo thành ra vàng thật!

Thực tế cho thấy, giá đền bù mà các địa phương áp dụng cho người dân còn thấp so với giá quy định của Chính phủ và, tất nhiên, cách rất xa giá thị trường. Ai cũng biết với các cách làm tuỳ tiện, vụ lợi như trên, người dân khổ và thiệt thòi đủ thứ, còn không ít cán bộ đục nước béo cò. Dĩ nhiên cũng có trường hợp địa phương không thể đền bù quá cao do ngân sách hạn hẹp nhưng nhìn chung, nguyên nhân từ vấn đề này là rất nhỏ.

Cái lợi là rõ ràng nhưng làm sao để cả Nhà nước và nhà dân đạt đến độ cả hai phía đều có lợi, cả hai cùng hài lòng, tham nhũng giảm bớt, môi trường trong sạch, giải phóng mặt bằng nhanh, mới là điều khó.

Vấn đề cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất cũng là điều cần phải được xem xét kỹ càng. Bất cập khi lâu nay giá mà DNNN được hưởng chỉ bằng 1/3 so với doanh nghiệp trong nước nhất định phải thay đổi.

Tuy nhiên, ý kiến cho rằng "không nên áp dụng đồng loạt" mà phải có sự phân biệt là một điều cần cân nhắc. Đây là kẽ hở nguy hiểm vì nếu không quy định rõ ràng sẽ dẫn đến tình trạng là Bộ TNMT có toàn quyền trong việc thẩm định và quyết định sự "phân biệt".

Cần phải ban hành một điều khoản quy định thật cụ thể (không quy định chung chung hoặc có "độ mở" quá rộng) lĩnh vực đầu tư nào, mức độ đầu tư ra sao sẽ được hưởng ưu đãi theo các cấp độ khác nhau. Có như thế mới mong chặn đứng được các biến thái "hành" và "chạy" quota đời mới.

Đất lành thì chim đậu. Rất hy vọng rằng hai chữ "đất sạch" ở đây không chỉ bó hẹp trong phạm vi đền bù, giải toả mà rộng hơn nữa, toàn dân đang mong mỏi có một dải đất lành để an cư, phát triển. Nếu tất cả mọi vùng đất đều là đất sạch, đất nước nhất định sẽ nhanh chóng phát triển...