Thông tin mất bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm gốc với tỷ lệ 1/5000 đi kèm với quyết định phê duyệt quy hoạch của Thủ tướng năm 1996 đã được dư luận cả nước đặc biệt quan tâm. Đã có nhiều phát biểu trái ngược lẫn nhau từ các quan chức có trách nhiệm. Khi thì “có bản đồ đâu mà tìm”, lúc thì “có nhưng chưa tìm ra”…Đối với cả trăm hộ dân nằm trong diện thu hồi đất ở khu đô thị Thủ Thiêm, bản đồ quy hoạch này là cơ sở pháp lý mà họ theo đuổi hàng chục năm qua để đòi lại sự công bằng.

Trong cuộc họp báo Chính phủ vào ngày 3.5.2018 , phần trả lời của Thứ trưởng Lê Quang Hùng đã vấp phải sự phản đối quyết liệt từ phía một số hộ dân bị thu hồi đất tại bán đảo Thủ Thiêm.

Ông Hùng cho biết theo quy trình triển khai quy hoạch thường tiến hành theo 2 bước là quy hoạch chung 1/5.000 và sau đó là 1/2.000. Sau đó cụ thể hoá, phân giới cắm mốc thực hiện. Quy hoạch sau chính xác hoá quy hoạch trước.

Khu đô thị Thủ Thiêm được điều chỉnh quy hoạch 2 lần vào năm 1996 và 2005. Như vậy Thủ Thiêm có rất nhiều bản đồ quy hoạch và quy hoạch 2005 là có tính pháp lý nhất hiện nay.

Thứ trưởng Hùng cũng cho biết hiện nay các dự án triển khai tại Thủ Thiêm đều dựa trên quy hoạch chung năm 2005 là quy hoạch mới nhất, có đầy đủ căn cứ pháp lý. Như vậy, TP.HCM không sử dụng bản đồ 1/5.000 vào năm 1996 để thực hiện cấp phép các dự án.

Trao đổi thêm, Thứ trưởng Hùng cho rằng quy hoạch 1/5.000 là quy hoạch khá chung chung và tính chính xác không cao. Theo đó cứ 1 mm trên bản đồ thì bằng 5 m ngoài thực địa. Ông nhấn mạnh chỉ một nét vẽ trên bản đồ 1 mm trên bản đồ có thể điều chỉnh 1-5 m ngoài thực địa mà vẫn chính xác. Do đó, quy hoạch 1/2.000 vẫn đảm bảo tính chính xác hơn.

Trong khi đó, ông Lê Văn Lung (đường Trần Não, phường An Phú, quận 2) khẳng định bản quy hoạch 1/5000 xây dựng Khu Đô thị mới Thủ Thiêm (KĐTMTT) theo QĐ367/TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 4.6.1996 chỉ được điều chỉnh một lần vào năm 2005, thay vì hai lần như ý kiến của đại diện Bộ Xây dựng.

Thứ hai, đại diện cư dân bác bỏ ý kiến của thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng “quá trình triển khai dự án, xác định ranh giới, thu hồi mặt bằng ở KĐT(M)TT là theo quy hoạch chung năm 2005”. Thực tế, nhiều hộ dân đã bị thu hồi đất từ năm 2002 theo Quyết định số 1997/QĐ-UB của Chủ tịch UBND TP.HCM về việc thu hồi và giao đất xây dựng KĐTMTT.

Thứ ba là trách nhiệm của Bộ Xây dựng “có ý kiến thẩm định” được quy định tại công văn số 1642/CP-CN ngày 24.11.2003. Theo văn bản này, việc UBND TP.HCM điều chỉnh quy hoạch chung (tỷ lệ 1/5000) Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm (Quyết định 6565/QĐ-UBND) phải phù hợp với điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2020 do Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 123/1998/QĐ-TTg.

Còn quy hoạch chung quận 2 tiếp tục được cụ thể hóa tại Quyết định 6577 của UBND TP.HCM, giao KTS trưởng TP chịu trách nhiệm phê chuẩn hồ sơ thiết kế (sơ đồ bản đồ thuyết minh) quy hoạch chung quận 2 và phối hợp với các ban ngành thành phố HCM ban hành điều lệ quản lý xây dựng theo quy hoạch chung của quận và nghiên cứu các chương trình đầu tư, các dự án xây dựng cụ thể nhằm thực thi có hiệu quả quy hoạch chung  quận 2 được phê duyệt.

Các đồ án quy hoạch chi tiết, các dự án đã được nghiên cứu, pháp lý hóa trước đây, nay không phù hợp (toàn bộ hay cục bộ từng phần) cần phải được điều chỉnh, bổ sung đầy đủ theo quy hoạch chung được phê duyệt này. Trang bị hai lớp áo pháp lý nhưng theo ước tính của  một số cư dân, không dưới 140 ha bị thu hồi ngoài ranh quy hoạch KĐTMTT. Đây là cơ sở nghi ngờ Bộ Xây dựng không hoàn thành nhiệm vụ được giao theo chỉ đạo tại công văn số 1642/CP-CN.

Dù những lập luận phản bác quan điểm của thứ trưởng Lê Quang đã được chuyển đi từ Thủ Thiêm nhưng nhiều người dân mất đất ngoài ranh quy hoạch vẫn có nguyện vọng tha thiết đối thoại công khai với vị này trước sự chứng kiến của lãnh đạo Chính phủ, các ban ngành liên quan và đại diện cơ quan báo chí.

Ông Lê Văn Lung cũng là một trong số những người dân đang lưu giữ tấm bản đồ quy hoạch 1/5000 theo Quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ ban hành năm 1996 mà cơ quan Nhà nước chưa tìm thấy trong nhiều ngày qua.

Tuy nhiên, theo ông Lung, ngay cả khi không tìm thấy bản đồ này thì vẫn còn những công cụ hữu dụng khác để xác định ranh quy hoạch ĐTMTT với phần còn lại của quận 2, chẳng hạn như bản đồ quy hoạch chung quận 2 được cụ thể hóa bằng Quyết định 6577 phê duyệt quy hoạch chung quận 2. Cơ sở quan trọng của quyết định này là Quyết định 123 phê duyệt “Điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2020”.