Hàng loạt nhà dân ở các khu tái định cư Hòa Liên (TP Đà Nẵng) đang rơi vào cảnh bị sụt lún nặng, lý do hạ tầng tại đây được thi công ẩu tả.

Theo kết luận mới đây của Thanh tra TP Đà Nẵng, đơn vị điều hành dự án đã chỉ định thầu, đấu thầu hạn chế nhằm dành quyền ưu đãi cho công ty "sân sau" của mình.

Ngủ mà lo nhà sập...

Dù vào ở khu tái định cư (TĐC) hơn 7 năm nhưng hàng trăm hộ dân ở xã Hòa Liên (huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) vẫn không thể "an cư" do nhà cửa đang bị sụt lún từng ngày.

Ghi nhận vào sáng 24-5 cho thấy cảnh sụt lún đã thật sự báo động. Khu vực bị nặng nhất thuộc dự án khu TĐC Hòa Liên 4 giai đoạn 1, có nhiều nhà lún sâu hơn 30cm. Do bị lún nên nền nhà của dân hiện đã thấp hơn mặt cống thoát nước.

Đặc biệt có một số nơi lún sâu cả mét dẫn đến cảnh nhà cửa bị "xé" tường, nứt toác nghiêm trọng, nhiều nơi tạo nên khe lớn... chui lọt cả bàn tay. Do lún nên nhiều đoạn đường cũng đã tạo võng tựa như đi trên triền đồi.

Anh Trần Minh Tuyên, trục dân cư B1-18 khu TĐC Hòa Liên 4, cho biết cách đây 4 năm, nhà anh cao hơn mặt đường 20cm nhưng nay đã lún xuống thấp hơn 10cm. Vì sụt lún nặng nên hệ thống thoát nước bị hỏng, mất đi chức năng thoát nước.

"Hiện mọi sinh hoạt tắm giặt trong gia đình đều phải chuyển ra ngoài, để nước tự tiêu xuống mặt đường" - anh Tuyên nói.

Quan sát bằng mắt thường cũng thấy hàng loạt nhà dân trong khu vực này nghiêng lệch về phía sau và thấp hơn mặt đường. Ngoài ra, chân tường khắp nơi trong nhà đều bị nứt toác ngang dọc.


Lún do thiết kế ẩu

Ông Trần Huy Đức, chánh thanh tra TP Đà Nẵng - người vừa ký kết luận thanh tra tại các dự án TĐC Hòa Liên 3, Hòa Liên 4, cho rằng: "Hậu quả của việc chỉ định thầu, thi công ẩu đã dẫn đến tình trạng trên.

Nguyên nhân sụt lún là do không thực hiện khảo sát địa chất dẫn đến thiết kế thiếu căn cứ, không tính toán các biện pháp xử lý nền đất yếu. Việc sai phạm trong công tác khảo sát, thiết kế nêu trên dẫn đến lún công trình là vi phạm quy định Luật xây dựng".

Để khắc phục tình trạng trên, theo ông Vũ Quang Hùng - giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, sắp tới sở sẽ tham mưu phương án xử lý sụt lún, đồng thời lắp đặt máy bơm để chống ngập.

Trong khi đó theo Thanh tra TP Đà Nẵng, số tiền bỏ ra để xử lý, khắc phục ước tính hơn 30 tỉ đồng. Tuy nhiên theo một chuyên gia trong ngành xây dựng thì việc xử lý nói trên là vô cùng khó khăn.

"Muốn giải quyết triệt để chỉ có cách di dời nhà cửa vừa xây dựng trước khi nâng cốt nền. Nhưng cách làm này sẽ rất tốn kém, mất cả ngàn tỉ đồng. Còn để như hiện nay thì dân TĐC Hòa Liên sẽ ngập suốt đời" - vị chuyên gia này nói.

Chỉ định thầu cho "sân sau"

Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, liên quan đến các sai phạm nói trên có trách nhiệm của Văn phòng UBND TP Đà Nẵng và lãnh đạo Công ty TNHH MTV Vật liệu xây dựng, xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng.

Công ty TNHH MTV Vật liệu xây dựng, xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng do ông Nguyễn Tuấn Anh làm tổng giám đốc, được UBND TP Đà Nẵng giao điều hành dự án.

Để thực hiện các dự án trên, công ty này (bên mời thầu) đã thực hiện chỉ định thầu trái quy định đối với 5 gói thầu giám sát thi công xây dựng và tư vấn lựa chọn nhà thầu cho Công ty TNHH MTV thương mai dịch vụ Thuận Anh do ông Nguyễn Tuấn Thanh làm giám đốc (ông Thanh là con ruột của ông Nguyễn Tuấn Anh).

Điều đáng nói, để có được việc chỉ định thầu nói trên có vai trò rất lớn của Văn phòng UBND TP Đà Nẵng. Bởi đây là đơn vị đã tham mưu ban hành văn bản đồng ý chủ trương chỉ định thầu, đấu thầu hạn chế trên cơ sở đề xuất trực tiếp của công ty không qua cơ quan tham mưu về đấu thầu là Sở Kế hoạch - đầu tư Đà Nẵng.

Theo Thanh tra TP Đà Nẵng, với vai trò là đơn vị điều hành dự án, Công ty TNHH MTV Vật liệu xây dựng, xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng phải chịu trách nhiệm trực tiếp liên quan hàng loạt sai phạm trong quá trình quản lý điều hành dự án.

Trong đó thực hiện chỉ định thầu trái quy định cho doanh nghiệp có người thân là chủ sở hữu vi phạm điều cấm Luật đấu thầu và Luật phòng chống tham nhũng. Vi phạm các quy định về khảo sát thiết kế, quản lý chất lượng thi công xây dựng và chịu trách nhiệm liên quan sụt lún các công trình đã nêu.

Chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra

Chiều 24-5, trả lời Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Đức Cam, phó chánh Thanh tra TP Đà Nẵng, cho biết đã kiến nghị chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu phạm tội sang cơ quan điều tra xử lý đối với Công ty Vật liệu xây dựng, xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng.

Trong đó có các nội dung: việc vi phạm các quy định trong công tác khảo sát, thiết kế xây dựng dẫn đến sự cố sụt lún các công trình hạ tầng kỹ thuật khu TĐC Hòa Liên 3, Hòa Liên 4 giai đoạn 1 và 2 gây hậu quả nghiêm trọng phải xử lý khắc phục với kinh phí hơn 30 tỉ đồng.

Hành vi trên có dấu hiệu phạm tội vi phạm các quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Bộ luật hình sự năm 2015.