Chiều 31-3, tại cuộc họp báo của Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã công bố các cơ chế, chính sách của Chính phủ để phát triển nhà ở cho sinh viên, công nhân và người có thu nhập thấp.

Theo Bộ Xây dựng, kết quả khảo sát cho thấy chỉ có khoảng 25% hộ gia đình có nhà ở kiên cố, còn trên 30% các hộ gia đình có diện tích nhà ở dưới 36m2, trong đó 19% gia đình còn sống trong những căn nhà tạm bợ… Theo đánh giá chung, có khoảng 15-20% hộ gia đình thuộc các thành phần kinh tế tại khu vực đô thị thật sự gặp khó khăn về nhà ở.

8.000 tỉ đồng xây dựng nhà ở cho sinh viên

Từ những vấn đề trên, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3-2009, Chính phủ đã thảo luận các giải pháp để xây dựng nhà xã hội. Về cơ bản Chính phủ đã thống nhất chủ trương đẩy mạnh việc đầu tư xây dựng nhà ở để cho học sinh, sinh viên các cơ sở đào tạo và công nhân khu công nghiệp thuê, và phát triển nhà ở giá thấp để bán cho các đối tượng gặp khó khăn về nhà ở tại khu vực đô thị. Mục tiêu là đến năm 2015, đáp ứng cho khoảng 60% số học sinh, sinh viên các cơ sở đào tạo và 50% công nhân lao động tại các khu công nghiệp có nhu cầu được giải quyết chỗ ở.

Cụ thể, các dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho học sinh, sinh viên thuê chủ yếu do Nhà nước đầu tư xây dựng từ ngân sách. Các chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở cho học sinh, sinh viên thuê bằng nguồn vốn ngoài ngân sách được hưởng các cơ chế ưu đãi đầu tư theo quy định. Để tạo bước đột phá trong việc phát triển nhà ở cho học sinh, sinh viên, Chính phủ thống nhất cho phép UBND TP.HCM và Hà Nội khởi công xây dựng ngay trong năm 2009, hoàn thành trong năm 2010 và quý 2-2011 khoảng 200.000 chỗ ở từ nguồn trái phiếu chính phủ (8.000 tỉ đồng). Chi phí cho học sinh, sinh viên thuê nhà chỉ tính đủ chi phí điện, nước và duy tu, bảo dưỡng, không tính thu hồi vốn.

Đối với nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, Chính phủ quy định rõ về trách nhiệm của chủ đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, UBND cấp tỉnh trong việc xây dựng hạ tầng cũng như bổ sung quỹ đất để phát triển nhà ở cho công nhân. Giá cho thuê nhà ở công nhân khu công nghiệp do các chủ đầu tư dự án nhà ở xác định, nhưng không cao hơn giá cho thuê nhà ở xã hội do UBND cấp tỉnh quy định. Người thuê nhà ở công nhân không được cho thuê lại, cho ở nhờ hoặc chuyển nhượng hợp đồng thuê cho người khác.

Nhà giá thấp diện tích không quá 70m2

Riêng về nhà ở giá thấp, đây là loại nhà ở chung cư có diện tích căn hộ tối đa không quá 70m2, do các doanh nghiệp có chức năng kinh doanh nhà ở đầu tư xây dựng để bán (trả tiền một lần hoặc bán trả góp) cho các đối tượng có thu nhập thấp tại đô thị. Đối tượng được mua nhà ở giá thấp là cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người lao động trong các thành phần kinh tế chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng diện tích bình quân dưới 5m2/người, và có thu nhập bình quân dưới 1,5 triệu đồng/người/tháng.

Giá bán nhà ở giá thấp do chủ đầu tư dự án quyết định theo nguyên tắc tính đủ chi phí đầu tư (kể cả lãi vay ngân hàng nếu có) và được cộng thêm tối đa 10% lãi định mức trên chi phí đầu tư. UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm thẩm định giá bán hoặc quy định suất đầu tư để khống chế giá trần và tổ chức kiểm tra chặt chẽ việc bán nhà ở giá thấp trên phạm vi địa bàn.

Trong quá trình sử dụng nhà ở, nếu người mua nhà ở giá thấp có nhu cầu chính đáng cần chuyển nhượng nhà ở thì chỉ được chuyển nhượng cho Nhà nước hoặc chủ đầu tư dự án nhà ở giá thấp đó; giá bán các nhà ở giá thấp không cao hơn giá bán nhà ở giá thấp cùng loại tại thời điểm bán.

Nhiều ưu đãi cho chủ đầu tư

Theo Bộ Xây dựng, sẽ có nhiều ưu đãi đối với chủ đầu tư dự án nhà ở cho công nhân và nhà ở giá thấp. Về đất đai, được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất trong phạm vi dự án nhà ở cho công nhân thuê và nhà ở giá thấp; Nhà nước tổ chức thu hồi đất (chủ đầu tư ứng trước tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng) đối với các dự án nhà ở công nhân. Các chủ đầu tư dự án được phép điều chỉnh tăng mật độ xây dựng và hệ số sử dụng đất 1,5 lần so với quy định hiện hành để góp phần giảm giá thành.

Bên cạnh đó, chủ đầu tư dự án được áp dụng thuế VAT bằng 0% đối với các hợp đồng thuê nhà ở công nhân và hợp đồng bán nhà ở giá thấp; được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong bốn năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế, giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp trong chín năm tiếp theo và được áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 10% trong suốt thời gian hoạt động. Các doanh nghiệp tự xây dựng nhà ở cho công nhân (không thu tiền thuê hoặc thu tiền thuê theo quy định) đều được tính là chi phí hợp lý (tính vào giá thành sản xuất) khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp thuê nhà ở cho công nhân thì được tính chi phí thuê nhà ở là chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp…

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam:

Ngành ngân hàng vào cuộc

Theo tính toán thì căn hộ chung cư trung bình tùy theo vị trí có thể có giá 200-300 triệu đồng, với giá đó người có thu nhập thấp có thể tiếp cận được.

Có hai hướng để tiếp cận. Thứ nhất, với những người không đủ tiền mua nhà thì có thể thuê, tiền thuê hằng tháng chỉ 20-25% thu nhập của hộ gia đình. Thứ hai, sẽ có cơ chế để ngân hàng hỗ trợ người thu nhập thấp mua nhà với điều kiện đối tượng có một số vốn đối ứng nhất định. Thủ tướng cũng đã chỉ đạo ngành ngân hàng vào cuộc trong vấn đề này.

* Ông Lê Văn Thành (phụ trách phòng nghiên cứu phát triển đô thị Viện Nghiên cứu và phát triển TP.HCM):

“Bốn yếu tố” chưa sẵn sàng

Có bốn yếu tố hình thành nên thị trường nhà giá thấp: nhà nước, nhà đầu tư, ngân hàng và người dân. Hiện nay, cả bốn yếu tố trên đều chưa sẵn sàng tham gia thị trường này. Muốn hình thành quỹ nhà giá thấp thì Nhà nước phải có đất “sạch” (đất đã giải tỏa) giao cho doanh nghiệp. Có thể Nhà nước tự bỏ tiền để bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc thu hồi những khu đất công. Đây là vấn đề cốt yếu để hình thành nhà giá thấp. Nếu cứ nói không thu tiền sử dụng đất mà bắt doanh nghiệp phải tự đi tìm quỹ đất để xây dựng thì khó có doanh nghiệp nào chịu tham gia. Vì doanh nghiệp thu hồi đất theo giá thị trường, dù có miễn tiền sử dụng đất thì giá thành vẫn bị đẩy lên cao.

* Ông Lê Hoàng Châu (chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM):

Chính sách còn vướng nhiều chỗ

Chương trình nhà ở xã hội được Luật nhà ở quy định nhiều năm qua nhưng đến nay vẫn chưa triển khai thực hiện được do chính sách còn vướng nhiều chỗ. Khung giá thuê, thuê mua (bán trả góp) nhà ở xã hội hiện được quy định quá thấp, mang nặng tính bao cấp, nếu triển khai thì chỉ có Nhà nước mới có thể xây nhà ở xã hội để cho thuê. Riêng nhà ở xã hội xây để bán trả góp thì các doanh nghiệp có thể tham gia nhưng cần có những chính sách ưu đãi, hỗ trợ các doanh nghiệp này do thời gian để nhà đầu tư thu hồi vốn kéo dài (hơn 20 năm). Ngoài chính sách miễn tiền sử dụng đất, miễn thuế VAT..., Nhà nước cũng cần hỗ trợ các doanh nghiệp được tiếp cận nguồn vốn vay của ngân hàng, được bù lãi suất khi vay đầu tư cho chương trình này.

DiaOcOnline.vn - Theo Địa Ốc TTO