Các khu công nghiệp, khu chế xuất được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ phát triển để thu hút vốn đầu tư cả trong và ngoài nước, thúc đẩy sự phát triển kinh tế của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung. Tuy nhiên, việc quy hoạch không đồng bộ đã kìm hãm sự phát triển của phân khúc này.

Để phát triển kinh tế, trong nhiều năm qua UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, trong đó có TP.HCM đã tập trung đầu tư xây dựng nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất, hệ thống kho tàng, cảng biển…

TP.HCM hiện là một trong những địa phương có nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất nhất trên cả nước với 3 khu chế xuất, 12 khu công nghiệp với tổng diện tích lên tới 3.500 ha. Ngoài ra, có 7 khu công nghiệp dự kiến sẽ được thành lập mới với tổng diện tích 1.569 ha và 4 khu công nghiệp dự kiến mở rộng với tổng diện tích 849 ha. Như vậy, dự kiến tới năm 2020, TP.HCM sẽ có tổng cộng 22 khu chế xuất, khu công nghiệp tập trung với tổng diện tích 5.918 ha.

Những khu công nghiệp, khu chế xuất này đã góp phần quan trọng cho sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Thành phố theo hướng công nghiệp hóa, đóng góp đến 40% kim ngạch xuất khẩu hàng công nghiệp, góp phần đưa Thành phố trở thành trung tâm xuất khẩu lớn nhất nước.

Tuy nhiên, việc quy hoạch chưa đồng bộ, chủ yếu mới dành đất cho xây dựng cơ sở hạ tầng bên trong khu công nghiệp, còn bên ngoài vẫn chưa được quan tâm, khiến các khu công nghiệp, khu chế xuất bị kìm kẹp.

Theo ghi nhận của Đầu tư Bất động sản, tại một số quận, huyện trên địa bàn TP.HCM và các tỉnh lân cận, đường bộ và cầu dẫn vào các khu công nghiệp, khu chế xuất vẫn chưa được đồng bộ. Thậm chí, không ít cây cầu, đường được gắn biển báo tải trọng quá thấp, gây khó khăn trong công tác vận chuyển hàng hóa ra vào các khu công nghiệp.

Đơn cử, cầu Tân Tạo, cầu Thầy Cai và cầu Long Khê là những cây cầu trên tuyến đường dẫn vào các khu công nghiệp như Đức Hòa Long An, Cầu Tràm…, hay cầu Phú Xuân, nằm trên đường Huỳnh Tấn Phát nối quận 7 với huyện Nhà Bè - khu vực có nhiều cảng, kho bãi, xí nghiệp, nên lưu lượng xe tải qua lại là rất nhiều, nhưng đều được gắn biển báo hạn chế trọng lượng xe 30 tấn.

Trong khi đó, theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp, phương tiện được sử dụng vận chuyển hàng hóa xuất, nhập khẩu ra vào các khu công nghiệp, khu chế xuất chủ yếu bằng xe tải, nhất là đầu kéo sơ mi rơ moóc chuyên dụng. Đối với tổ hợp xe đầu kéo sơ mi rơ moóc 5 trục, thì thường xuyên có tổng trọng lượng lên tới 42 tấn hoặc 48 tấn đối với tổ hợp xe 6 trục. Do đó, gần như 100% phương tiện này khi di chuyển trên các tuyên đường trên đều vi phạm và bị xử phạt rất nặng, gây khó khăn và bức xúc cho các doanh nghiệp và tài xế.

Trao đổi với Đầu tư Bất động sản, anh Hồ Ngọc Thức, tài xế xe đầu kéo sơ mi rơ moóc cho biết, vừa rồi anh có chạy trên tuyến đường huyện Cần Đước, tỉnh Long An bị Công an tỉnh Long An xử phạt 6 triệu đồng về lỗi quá tải trọng.

“Bộ Giao thông - Vận tải đã yêu cầu phải cải tạo, điều chỉnh tăng khối lượng toàn bộ cho phép tham gia giao thông, nhưng lại không cải tạo cầu, đường. Như vậy, khi xe chúng tôi đi qua chắc chắn sẽ bị lỗi quá tải trọng và mức xử phạt rất là cao”, anh Thức bức xúc.

Đại diện một số doanh nghiệp đặt nhà máy sản xuất trong các khu công nghiệp cũng cho rằng, quy hoạch như vậy là không đồng bộ và chưa được sâu sát với thực tế, gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp.

“Một mặt thì kêu gọi đầu tư, đưa doanh nghiệp vào các khu công nghiệp, khu chế xuất, hạ tầng giao thông kết nối lại không nâng cấp, chẳng khác nào ngăn sông cấm chợ, làm sao doanh nghiệp dám đâu tư?”, đại diện một số doanh nghiệp tâm sự.

Nhiều chuyên gia đánh giá, việc thiếu đồng bộ của hạ tầng này ảnh hưởng rất lớn đến việc lưu thông hàng hóa của các doanh nghiệp. Với những hàng hóa rời thì có thể chia nhỏ ra để vận chuyển, nhưng đối với những hàng hóa đóng thùng nguyên kiện, liên quan đến pháp lý bên hải quan, thì không thể tách ra được. Như vậy, doanh nghiệp bắt buộc phải phát sinh thêm chi phí cho việc lưu thông hàng hóa, tăng giá thành sản phẩm, giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.

Nếu muốn thu hút được các doanh nghiệp đầu tư vào khu công nghiệp, thì cần phải hoàn thiện quy hoạch tổng thể, bao gồm cả bên trong và bên ngoài khu công nghiệp. Đồng thời, quy hoạch phải bao gồm cả các cụm công nghiệp, các cơ sở hạ tầng kết nối đảm bảo sự phát triển thuận lợi và có hiệu quả của các doanh nghiệp trong khu công nghiệp.