Mùa xuân vừa rồi, chúng tôi có một chuyến thăm thú cố đô cổ xưa Luang Prabang của nước Lào láng giềng. trên các đường phố nhỏ xinh và trầm mặc của chốn này, chúng tôi được dịp quan sát nhịp sống của người Lào chung quanh các ngôi nhà của họ.
Kiến trúc nhà ở đây thật sự phong phú và đa dạng, dù tất cả đều xây trên nền tảng ngôi nhà truyền thống nhưng ta luôn bắt gặp sự kết hợp của nhiều phong cách kiến trúc khác nhau. Phần lớn các toà nhà công thự mang phong cách này và được xây khoảng 1910 đến 1925. Loại nhà này có lẽ vẫn còn được ưa chuộng vì nó có những kỹ thuật thích hợp được khí hậu của vùng đất như: hệ thống mái, hàng hiên rộng, hệ thống thông thoáng…, đồng thời cũng kết hợp được các nét kiến trúc truyền thống của Lào: các dạng thức mái, các chi tiết trang trí…
Kiến trúc nhà ở của Lào đã thu nhận các yếu tố bên ngoài không chỉ về xây dựng mà còn về công năng. Chẳng hạn, vốn là cư dân nhà sàn, người Lào trước đây không có khái niệm tầng trệt, nhưng nay thì công năng này đã trở thành quen thuộc. Đó là nội thành, chứ tại các vùng nông thôn, ngôi nhà sàn quay ra mặt sông, suối vẫn còn là nơi trú ngụ phổ biến.
Ngoài ra, đối với người Lào: gỗ luôn là loại nguyên vật liệu được ưa chuộng trong xây dựng. Ta bắt gặp gỗ xuất hiện ở nhiều nơi, ngay cả trong những ngôi nhà gạch. Gỗ có một giá trị biểu tượng cao trong tâm thức của người Lào, nó vừa là tinh thần vừa là sự linh thiêng, thần thánh.
Nhà phong cách Đông Dương còn tìm thấy khắp phố phường của thành phố Lào. | Kiểu giống nhà sàn |
Gỗ tìm thấy khắp nơi | Nhà gỗ nhìn rất dân dã. |
Một ngôi nhà thông thường với phong cách mái truyền thống | Con phố nhỏ vài ngôi nhà giống với các khu thị tứ miền Tây Việt Nam. |
Nhà kết hợp xây gạch và gỗ. | Nhà trong khu vực thờ tự. |
Một biệt thự cổ. | Ngôi nhà có cả một hệ thống ban công bằng gỗ. |
Nhà sàn truyền thống
Theo Sarah Nguyễn - Sài Gòn Tiếp Thị