Hơn ¼ dân số trên thế giới theo tôn giáo Phương Đông, gồm có Đạo Phật, Đạo Ấn, Đạo Likh và Đạo Lão. Những ngôi đền này, về mặt kiến trúc mang dáng vẻ lạ lùng và đặc biệt của rất nhiều tôn giáo khác nhau. Từ sự đổ nát của ngôi đền Ankor Wat đến Wat Rong Khun hiện đại, đã xuất hiện hàng trăm hàng nghìn những ngôi đền đáng ngạc nhiên trên thế giới.

1. Tiger’s Nest Monastery

Ngôi đền mang tên Tiger’s Nest Monastery (tu viện ẩn náu của hổ), nằm bấp bênh trên bờ vực của một vách đá nhô ra biển có độ cao 914,4m nằm trong thung lũng Paro, là một trong những nơi linh thiêng nhất ở Bhutan. Truyền thuyết nói rằng, Guru Rinpoche, Đức phật thứ hai đã bay lên trên bờ vực này trên lưng của một con hổ cái và sau đó ở đó trầm tư trong một chiếc hang ngày nay được bao vây bởi các bức tường của ngôi đền này.

Ngôi đền này thường được người ta gọi với cái tên Taktshang Goemba, được xây dựng vào năm 1692 và xây dựng lại vào năm 1998 sau khi nó rơi vào một vụ hỏa hoạn. Ngày nay, ngôi đền này như là một nơi ẩn dật và hạn chế với những khách du lịch thông thường.

2. Wat Rong Khun

Wat Rong Khun nằm ở Chiềng Mai, Thái Lan là một ngôi đền khác biệt với bất kỳ ngôi đền nào trên thế giới. Cấu trúc trang trí công phu và toàn màu trắng được mạ những hình khảm phản chiếu ánh sáng mặt trời một cách kỳ diệu, được xây dựng theo một phong cách hiện đại rõ rệt. Đây chính là sản phẩm trí tuệ của nghệ sỹ người Thái lừng lanh mang tên Chalermchai Kositpipat.

Thực sự, ngôi đền vẫn còn đang được hoàn tất xây dựng. Chalermchai hy vọng rằng khoảng 90 năm nữa, ngôi đền sẽ hoàn thành, trở thành ngôi đền phật giáo tương đương với nhà thờ Sagrada Familia ở Barcelona, Tây Ban Nha.

3. Prambanan

Prambanan là một ngôi đền Hindu nằm ở trung tâm của Java, Inđônêxia. Ngôi đền này được xây dựng vào năm 850 sau Công Nguyên và được xây dựng nên với 8 chiếc điện thờ chính và hơn 250 chiếc nhỏ ở xung quanh.

Gần như tất cả các bức tường của ngôi đền được trang trí với những hình khắc phù điêu tinh tế, thuật lại những câu chuyện về sự hóa thân của Vishnu, cuộc phiêu lưu của Hanuman, vị vua trẻ tuổi và thiên anh hùng ca Ramayana và những truyền thuyết khác.

Mặc dù không phải là ngôi đền lớn nhất ở Inđônêxia (sau ngôi đền Borobudur), Prambanan trang hoàng thêm cho nó vẻ đẹp và vẻ thanh nhã bù đắp cho sự thiếu sót về kích cỡ.

4. Ngôi chùa Shwedagon

Không ai biết chính xác ngôi chùa Shwedagon ở Mianma được xây dựng từ khi nào. Theo truyền thuyết nó đã có 2500 trước đây mặc dù những nhà khảo cổ học ước tính rằng nó được xây dựng vào khoảng thế kỷ thứ 6 đến thế kỷ thứ 10.

Ngày nay, khi bất cứ ai nhắc đến “ngôi đền vàng”, có nghĩa rằng họ muốn ám chỉ cấu trúc ngôi đền được dát màu vàng. Tuy nhiên, ở Shwedagon, được dát vàng theo nghĩa đen có nghĩa là được dát vàng thực sự. Vào thế kỷ 15, một vị nữ hoàng của người Môn đã ban tặng cho ngôi chùa này số lượng vàng bằng chính trọng lượng của bà. Truyền thống này vẫn còn được tiếp diễn cho đến tận ngày nay, nơi những người hành hương thường tiết kiệm trong rất nhiều năm để mua những gói lá vàng nhỏ để đính vào các bức tường trong ngôi chùa.

Vì rằng chẳng biết bao nhiêu vàng cho đủ, chiếc chóp của tháp chứa hài cốt các vị sư và mái vòm được dát với trên 5000 viên kim cương và 2000 viên đá hồng ngọc. Ngôi chùa này sở hữu một trong những thánh tích linh thiêng nhất của Đạo Phật: đó chính là 8 sợi tóc của Phật.

5. Ngôi đền trời

Ngôi đền trời chính là một ngôi đền đạo Lão nằm ở Bắc Kinh, thủ đô Trung Quốc. Ngôi đền được xây dựng vào thế kỷ 14 dưới thời Minh, là ngôi đền dành riêng cho ông, nơi ông có thể cầu nguyện những điều tốt đẹp cho mùa màng và chuộc lỗi lầm của mình đã gây ra cho nhân dân.

Kiến trúc của ngôi đền hết sức thú vị: mọi thứ trong ngôi đền đều tượng trưng cho trời, là những hình tròn trong khi những mặt thấp hơn đại diện cho Đất, đều là hình vuông.

6. Ngôi đền Chion-in

Ngôi đền Chion-in được xây dựng vào năm 1234 sau Công Nguyên nhằm để ca ngợi người sáng lập ra đạo Phật, một thầy tu có tên là Honen, người đã nhịn đói mà chết trong hoàn cảnh khó khăn. Tổng thể ngôi đền có 21 tòa nhà tuy nhiên do động đất và hỏa hoạn đã thiêu hủy một số, tòa nhà tồn tại lâu đời nhất là tòa nhà được xây từ thế kỷ 17.

Những khách tham quan ngôi đền Chion-in cần phải đi qua chiếc cổng lớn nhất ở Nhật: Chiếc cổng Sanmon có hai tầng. Chiếc chuông của ngôi đền này cũng là một kỷ lục: nặng 74 tấn và cần đến 17 vị hòa thượng rung chuông trong lễ đón mừng năm mới.

Một đặc điểm thú vị khác của ngôi đền Chion-in chính là chiếc sàn nhà “biết hát” của căn phòng lớn. Được người ta gọi với cái tên sàn nhà uguisu-bari hay sàn nhà chim sơn ca, tấm ván bằng gỗ được thiết kế để tạo nên tiếng kêu cọt kẹt cho mỗi bước đi nhằm báo hiệu cho các vị hòa thượng nhận ra những người đột nhập.

7. Borobudur

Vào thế kỷ 19, những người Hà Lan xâm chiếm Inđônexia đã tìm thấy một đống đổ nát vui sâu dưới rừng nhiệt đới Java. Những gì họ phát hiện thấy là một khu tổng thể Borobudur, một kiến trúc khổng lồ được xây dựng với gần 55.000 m3 đá. Ngôi đền có gần 2700 tấm chạm khắc nổi và 504 bức tượng Phật.

Cho đến tận ngày nau, không ai biết chắc chắn rằng khi nào và tại sao nó được xây dựng, hoặc nguyên nhân của việc bỏ rơi ngôi đền này hàng trăm năm trước. Một vài nhà nghiên cứu cho rằng Borobudur thực sự là một kho tàng sách phật giáo khổng lồ, những bức phù điêu kể lại những câu chuyện về cuộc đời của Phật và những nguyên tắc trong việc dạy học của ông. Để “đọc”, một người du hành cần phải đi qua 9 chiếc thềm và đi bộ một đoạn đường dài trên 2 dặm.

8. Ngôi đền vàng

Harmandir Sahib hay còn gọi là ngôi đền vàng nằm ở Punjab, Ấn Độ là nơi linh thiêng nhất của đạo Sikh. Đối với người Sikh, ngôi đền vàng tượng trưng cho sự tự do vô bờ bến và sự giải thoát trong linh hồn con người.

Ngôi đền này được xây dựng bắt đầu từ một chiếc hồ nhỏ, chiếc hồ yên tĩnh khiến cho Phật đến nơi đây để suy ngẫm. Hàng nghìn năm sau, Guru Nanak, người sáng lập ra đạo Sikh cũng đã sống và dành thời gian suy ngẫm ở nơi đây.

Công việc xây dựng ngôi đền vàng bắt đầu vào những năm 1500, khi vị Guru thứ 4 của đạo Sikh đã mở rộng chiếc hồ này ra trở thành một chiếc hồ lớn chứa nước thần thánh khiến người ta bất tử, xung quanh đó là ngôi đền và thành phố. Ngôi đến được trang trú với những hình khắc cẩm thạch, mạ vàng và được phủ bằng đá quý.

9. Ngôi đền Sri Ranganathaswamy

Ngôi đền Sri Ranganathaswamy nằm trong thành phố Tiruchirapalli của Ấn Độ, là ngôi đền Hindu quan trọng lớn nhất trên thế giới (Ankor là ngôi đền lớn thứ hai).

Ngôi đền này được xây dựng cho Vishnu, một trong ba vị thần trong đạo Hindu. Truyền thuyết kể rằng, trước kia, một nhà hiền triết đã đến nơi đây và đặt một bức tượng của Vishnu dựa trên một con rắn lớn. Khi ông chuẩn bị bắt đầu chuyến đi của mình, ông đã phát hiện thấy rằng bức tượng không thể di chuyển được, và vì thế một ngôi đền nhỏ đã được xây dựng ở đó. Qua nhiều thế kỷ, ngôi đền càng ngày càng trở nên to lớn hơn rất nhiều so với kích cỡ ban đầu của nó.

Tổng thể ngôi đền rất đồ sộ: Nó bao quanh một khu vực rộng khoảng 63 ha với 7 bức tường đồng tâm, bức tường phía ngoài cùng có chiểu dài khoảng 4 km.

Ngôi đền Sri Ranganathaswamy rất nổi tiếng vì lối ra vào ở dưới những kim tự tháp đầy màu sắc. Ngôi đền có 21 lối đi tổng thể, lối đi lớn nhất có 15 tầng và có độ cao gần 60m.

10. Ăng-co Vát, Ăng-co Thom và Bayon

Ngôi đền thường đi vào lịch sử và tín ngưỡng, tinh thần của rất nhiều tiểu thuyết cũng như những bộ phim hành động của Hollywood đó chính là ngôi đền mang tên Ăng-co Vát.

Ăng-co Vát được xây dựng vào đầu thế kỷ 12 ở Campuchia. Ngôi đền nổi tiếng nhất thế giới này là ngôi đền Hinđu đầu tiên, xây dựng cho Vishnu. Vào thế kỉ 14, 15, khi đạo phật được truyền bá rộng khắp ở Châu Á, nó trở thành một ngôi đền Phật giáo.

Thế giới phương Tây cũng đã biết đến ngôi đền này khi một vị hòa thượng người Bồ Đào Nha vào thế kỷ 16 đã đến thăm ngôi đền và đã hùng hồn miêu tả nó như “một công trình xây dựng phi thường mà không bút nào tả được, đặc biệt là nó không giống với bất kỳ ngôi đền nào trên thế giới. Ngôi đền này có những chiếc tháp nhọn, những hình trang trí và tất cả những chọn lọc tinh tế mà trí tuệ con người có thể tưởng tượng ra”. Những lời nói của ông vẫn còn vang vọng đến tận ngày nay.

Khách du lịch khi tham quan Ăng-co Vát thường đến thăm Ăng-co thom và Bayon, hai ngôi đền rất lớn từng là thủ phủ của đế chế Khơ-me.

Ăng-co vát

Ăng-co Thom

Bayon

Theo Thế giới xây dựng