Theo thông tin từ các NH thương mại, cơn sốt giá USD diễn ra trong mấy ngày qua không phải do chợ đen làm giá mà có nguyên nhân từ chính các NH. Tỉ giá tăng và lãi suất liên NH tăng đã giúp cho một số NH lớn hưởng lợi.

Có hiện tượng thao túng?

Theo trưởng phòng kinh doanh tiền tệ của một NH cổ phần, nguyên nhân gây biến động tỉ giá trong mấy ngày qua không phải do mất cân đối cung cầu ngoại tệ. Vị trưởng phòng này nghi ngờ có hiện tượng "bắt tay" để thao túng từ một số NH thương mại lớn. Hiện nguồn cung của người dân và DN vẫn bình thường và nhu cầu của nền kinh tế cũng không tăng đột biến.

Nguyên nhân khiến cho giao dịch USD trở nên căng thẳng là một số NH lớn có thừa tiền bỗng nhiên chuyển sang "siết" các khoản cho vay bằng USD và cả VND đối với các NH nhỏ kém thanh khoản. Đối với các khoản cho vay USD đến hạn, các NH lớn thu hồi và không cho vay tiếp nếu không có thế chấp bằng VND. Ngược lại, đối với các khoản cho cho vay bằng VND, các NH nhỏ muốn vay phải thế chấp bằng USD. Có NH "linh hoạt" hơn nhận thế chấp vàng để cho vay cả VND và USD.

Khi hiện tượng này xảy ra, nhiều NH nhỏ gặp khó khăn về thanh khoản phải "cuống cuồng" chạy chọt kiếm nguồn mua USD để trả các khoản vay đến hạn hoặc để thế chấp vay VND. Tỉ giá USD trên thị trường liên NH ngay lập tức tăng cao và giới kinh doanh USD chợ đen cũng được cơ hội "đục nước béo cò" đẩy giá lên theo. Trong những đợt "sốt giá" USD trước đây, thường thì giá thị trường tự do biến động gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh trong NH. Nhưng lần này thì ngược lại, giá USD tự do lại "ăn theo" giao dịch giữa các NH.

Trong mấy ngày qua, giá giao dịch thực giữa các NH lúc cao điểm lên đến 21.900VND/USD và giá trên thị trường tự do có lúc cũng vượt 21.800VND/USD. Người dân và DN không chịu bán cho NH theo giá niêm yết. Rốt cuộc, hoạt động kinh doanh ngoại tệ tại các NH lại rơi vào tình trạng "2 tỉ giá", nhiều NH thương mại phải chấp nhận mua bán với giá cao hơn nhiều so với giá niêm yết.

Không chỉ tỉ giá bị đẩy lên cao gây tình trạng hỗn loạn trên thị trường ngoại tệ, mà lãi suất liên NH cũng tăng ngất ngưỡng. Lãi suất cho vay VND có lúc lên đến trên 30% và lãi suất USD lên 5- 6%. Nhiều NH nhỏ kém thanh khoản phải một phen khốn đốn, trong khi một số NH lớn được hưởng lợi.

Chưa thực sự yên tâm

Ngày 27.10, sau khi có thông tin NHNN tăng cường thanh tra, kiểm tra các hoạt động kinh doanh ngoại tệ, tỉ giá USD/VND có phần lắng dịu. Trên thị trường liên NH, giá chào mua USD vào buổi sáng là 21.370VND/USD, chào bán 21.420VND/USD; đến buổi chiều nhích lên 21.380 - 21.420VND/USD ở chiều mua - bán. Giá USD chợ đen giảm chậm hơn, buổi sáng là 21.370 - 24.450VND/USD, buổi chiều là 21.470 - 21.530ND/USD.

Tuy nhiên, giá mua bán USD vẫn còn cao so với niêm yết của các NH thương mại và chưa thật sự ổn định. Lãnh đạo một NH cổ phần nhỏ cho biết: "Sau khi có chỉ đạo của NHNN, lãi suất huy động và cho vay đã hạ nhiệt. Tuy nhiên, do lãi suất thị trường hiện nay đang "cào bằng" nên khách hàng rút tiền từ các NH nhỏ chuyển sang các NH lớn. Bên cạnh đó còn có các thông tin về việc sáp nhập NH hoặc gửi tiền NH bằng vàng, USD sẽ không được bảo hiểm, các NH thương mại nhỏ ngày càng khó khăn về thanh khoản. Nếu có tình trạng một số NH lớn hè nhau thao túng thì không chỉ gây khó khăn cho các NH nhỏ, mà còn gây bất ổn cho nền kinh tế".

DiaOcOnline.vn - Theo Lao Động