Mặc dù van tín dụng cho bất động sản (BĐS) đã được mở từ đầu năm nay, nhưng dòng vốn vào vẫn nhỏ giọt vì nhiều rào cản.

Rộng cửa…

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã loại BĐS khỏi "rổ" tín dụng phi sản xuất, dỡ bỏ mức khống chế 16% đối với lĩnh vực này. Sự nới lỏng này giúp chủ đầu tư và khách hàng có cơ hội tiếp cận vốn vay ngân hàng dễ dàng hơn.

Theo NHNN, dư nợ tín dụng trực tiếp cho vay ở lĩnh vực BĐS hiện chỉ trên dưới 10% tổng dư nợ, nhưng dư nợ trong hệ thống có đảm bảo bằng BĐS rất lớn, khoảng 60%, vì thế phải từng bước tháo gỡ khó khăn cho tín dụng BĐS.

Mục tiêu của Chính phủ và NHNN trong 2013 là ưu tiên giải quyết nợ xấu, cũng như từng bước phá băng thị trường BĐS. NHNN dự kiến sẽ "bơm" khoảng 100.000 - 150.000 tỷ đồng để giải quyết nợ xấu, đặc biệt là nợ xấu BĐS và sẽ cung ứng 20.000 - 40.000 tỷ đồng cho các ngân hàng thương mại cho vay mua nhà với lãi suất thấp, thời hạn từ 5 - 10 năm.

Thời gian gần đây, các nhà băng cũng liên tiếp tung ra nhiều gói tín dụng giá trị hàng nghìn tỷ đồng, với lãi suất ưu đãi cho khách hàng cá nhân vay mua nhà. Một trong những nhà băng "rót" vốn cho BĐS nhiều nhất hiện nay là BIDV.

Chủ tịch HĐQT BIDV, ông Trần Bắc Hà cho biết, đối với dự án sắp hoàn thành, Ngân hàng tiếp tục hỗ trợ vốn để chủ đầu tư sớm hoàn tất dự án, đưa sản phẩm vào tiêu thụ, từ đó tạo nguồn thu trả nợ vay ngân hàng. Còn với những dự án đã hoàn thành, sẽ yêu cầu chủ đầu tư giảm giá bán, có giải pháp hỗ trợ đầu ra để giảm tồn đọng.

Tuy nhiên, theo ông Hà, để giải phóng được lượng hàng tồn kho BĐS, NHNN nên có cơ chế, chính sách hợp lý, không tính tín dụng bán lẻ cho vay người mua nhà để ở vào dư nợ cho vay đầu tư kinh doanh BĐS. Đồng thời, có các cơ chế ưu đãi về nguồn vốn đối với dư nợ cho vay bán lẻ thế chấp nhà ở, để các ngân hàng có thể giảm lãi suất cho vay mua nhà.

…nhưng khó vào

Việc bỏ "room" đối với tín dụng BĐS được xem là một cú hích tốt cho thị trường, tuy nhiên, dòng vốn vào BĐS thời gian qua vẫn còn hạn chế.

Theo PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, vấn đề cần được quan tâm hiện nay là lãi suất cho vay và giá BĐS đã hợp lý chưa, các ngân hàng có mạnh dạn để rót vốn hay không, chứ không phải cứ bỏ "room" là tiền sẽ chảy mạnh vào BĐS.

Thực tế trong năm 2012 và tháng đầu của năm 2013 cho thấy, dù dư địa cho vay BĐS còn lớn và ngân hàng đưa ra nhiều gói vốn ưu đãi, nhưng không hẳn các ngân hàng mạnh tay đẩy vốn vào thị trường này.

Giám đốc khối khách hàng cá nhân của một ngân hàng tại TP. HCM thừa nhận, dù rất muốn đẩy mạnh vốn cho vay BĐS, song do BĐS là lĩnh vực nhạy cảm, tiềm ẩn rủi ro nợ xấu cao, nên phải thận trọng và lãi suất cho vay BĐS cũng khó có thể kỳ vọng về mức thấp.

Trong khi đó, khách hàng mua nhà cũng rất thận trọng khi quyết định vay vốn. Chị Phương Anh, một khách hàng đang có nhu cầu mua căn hộ chung cư cho biết, nghe thông tin một ngân hàng ở quận 3, TP. HCM có gói cho vay ưu đãi lãi suất lên đến 5.000 tỷ đồng, chị tìm đến với hy vọng sẽ vay được đủ số tiền cần thiết để mua nhà. Tuy nhiên, sau vài lần tìm đến, chị Anh không thể vay được, bởi ngân hàng "hét" lãi suất đến 17 - 18%/năm. Suy đi, tính lại, chị quyết định giữ lại sổ tiết kiệm 500 triệu đồng để hưởng mức lãi suất thỏa thuận 12%/năm và kỳ vọng giá căn hộ, cũng như lãi suất cho vay giảm tiếp trong thời gian tới.

PGS.TS Trần Hoàng Ngân dự báo, trong năm 2013, phân khúc nhà ở, căn hộ có giá phù hợp sẽ ấm lên, trong khi căn hộ và biệt thự cao cấp vẫn khó tiêu thụ và giá khả năng còn giảm. Vì thế, giải pháp có thể kích cầu thị trường là cần có sự hỗ trợ nguồn tài chính từ Chính phủ và NHNN. NHNN có thể “bơm” vốn dài hạn với lãi suất ưu đãi ở mức 5 - 6%/năm thông qua các ngân hàng thương mại cho cá nhân mua nhà để ở. Chỉ khi đó, người có thu nhập trung bình, ổn định mới có cơ hội mua nhà. Các doanh nghiệp BĐS mới bán được sản phẩm, thu hồi vốn trả nợ nhà băng. Lúc này, bài toán nợ xấu mới có thể giải quyết được.