Tiêu chuẩn như thế nào là người thu nhập thấp như thế nào vẫn chưa được Bộ Xây dựng công bố nên ngân hàng muốn giải ngân gói hỗ trợ này cũng khó vì sợ nhầm đối tượng. Sau một tháng triển khai, nhiều người gần như xong hồ sơ vẫn đang phải sốt ruột chờ đợi xem mình có phải là “hộ nghèo” hay không?.

Thế nào là nghèo?

Trong một tháng qua, theo yêu cầu của NH, người có nhu cầu vay đã phải chạy lo hàng loạt giấy tờ như: hợp đồng mua NOXH, giấy đề nghị vay vốn, giấy xác nhận của đơn vị công tác, giấy xác nhận của UBND phường xã về tình trạng nhà ở, Hợp đồng lao động phải còn thời hạn ít nhất 1 năm và đã công tác ít nhất 1 năm, bảng lương của cả vợ và chồng... Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại dù có đủ những giấy tờ này vẫn chưa thể tiếp cận vốn.

Đã đi qua nhiều cửa với nhiều thủ tục khác nhau, hồ sơ xin vay vốn ưu đãi gần như đã hoàn thiện thì nay chạm ngõ ngân hàng mệt mỏi chờ xem xét thu nhập của mình có đúng "chuẩn thấp" hay không? Vấn đề này một mình ngân hàng không thể giải quyết mà vẫn phải còn chờ xem chuẩn thấp của Bộ Xây dựng là như thế nào.

Đến tìm hiểu tại một phòng giao dịch của Viettinbank trên đường Quang Trung (Gò Vấp) một nhân viên tư vấn đã yêu cầu người vay cần phải có một loạt giấy tờ, xác nhận của địa phương... nhân viên này cho biết đó là những giấy tờ cần thiết phải chuẩn bị nếu được xét duyệt cho vay. Tuy nhiên thu nhập của người vay có nằm trong diện thu nhập thấp hay không vẫn còn phaỉ chờ văn bản cụ thể của Bộ Xây dựng, NH vẫn chưa thể giải ngân vì chưa xác định rõ ràng về quy định này.

Chị Hoàng Thị Thu ở Gò Vấp TP.HCM cho hay: "Cách đây gần 1 tháng tìm đến tại một chi nhánh của ngân hàng thì nhân viên người vay phải đáp ứng được các điều kiện khác như chứng minh thu nhập, tài sản đảm bảo, tài sản thế chấp... Tất cả lên tới khoảng 10 loại giấy tờ. Bản thân muốn có nhà cũng đã cố gắng thu xếp thời gian đáp ứng đủ tiêu chí đưa ra. Tuy nhiên, đến nay, với hơn chục loại giấy tờ xác minh thì vẫn chưa thể biết mình đủ chuẩn thu nhập thấp hay không?"

Việc gói vay ưu đãi chỉ có hiệu lực với một số dự án nhất định cũng làm khó cho người đi vay. Sau gần một tháng triển khai thì hầu hết các ngân hàng đều chưa thể giải ngân cho khách hàng cá nhân gói tín dụng ưu đãi này. Tìm mòn mỏi trên hệ thổng chỉ duy nhất một cá nhân được vay vốn. Như vậy việc triển khai gói 30.000 tỷ trong vòng một tháng qua cho đến nay vẫn chưa tìm được đến dân.

Vốn nghiêng về doanh nghiệp

Hiện tại người dân vẫn đang còn mắc kẹt việc "khẳng định mình" để tương thích với điều kiện cho vay và tới thời điểm hiện tại vẫn chưa khách hàng cá nhân nào tiếp cận với nguồn vốn này. Trong khi đó nhiều DN đã chắc suất nằm trong diện vay ưu đãi cho các dự án của mình.

Mới đây, đại diện một trong 5 ngân hàng được chỉ định cho vay ưu đãi cho hay: Trong 2 - 3 năm đầu, tỷ lệ cho vay giữa doanh nghiệp và người mua nhà là 60% và 40%. Lý do được đưa ra là vì các dự án nhà ở xã hội (NOXH) hiện nay còn rất ít, không đủ để cung cấp cho người dân, cho nên DN cần tiền để hoàn thành dự án nên phải ưu tiên vốn, sau đó sẽ ưu tiên cho khách hàng mua nhà.

Trong tình hình hiện tại, ngay sau khi gói tín dụng 30.000 tỷ chính thức được triển khai, các doanh nghiệp BĐS đã vô cùng nhanh nhạy khi chớp lấy thời cơ để lọt vào danh sách được tham gia xây dựng NOXH, đủ điều kiện để vay vốn. Như vậy việc phê duyệt danh sách 10 DN được vay tổng số 9.000 tổng đồng với lãi suất 6%/năm trong vòng 10 năm được Bộ Xây dựng tiến hành rất nhanh.

Được biết Bộ Xây dựng đã công bố danh sách các dự án, chủ đầu tư được vay vốn đợt 1 và thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục rà soát, thẩm định, công bố công khai danh sách các dự án nhà ở xã hội để các NH thương mại triển khai cho vay vốn.

Còn tại khu vực phía Nam, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết hiện thành phố đang xem xét 9 dự án nhà ở thương mại được hỗ trợ khách hàng vay vốn ưu đãi với tổng cộng 2.260 căn hộ có diện tích dưới 70 m2 có diện tích, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2.

Hiện tại nhiều DN cũng đang nỗ lực "hóa kiếp" cho các dự án nhà thương mại của mình thành nhà xã hội để được ứng cử vào danh sách đủ điều kiện vay ưu đãi. Gói 30 nghìn tỷ được ví như làn gió mới kích cầu thị trường, khiến cho hàng loạt các chủ đầu tư hăng hái làm hoặc xin chuyển đổi dự án sang nhà xã hội. Điều này liệu có hợp lý khi hàng tồn kho vẫn tiếp tục tăng, trong khi đó cả trăm dự án nhà xã hội liên tục khởi công...

Theo thống kê trên toàn quốc đã có 157 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai xây dựng với quy mô 68.500 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 19.900 tỷ đồng. Ngoài các dự án nhà xã hội thì cả nước có 47 dự án nhà ở thương mại đăng ký chuyển đổi thành dự án nhà ở xã hội.

Theo giáo sư Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường chia sẻ: "Nguồn cung nhà ở xã hội hiện tại chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân, nhưng thời gian tới đây, sự phát triển của hàng loạt các dự án nhà ở xã hội sẽ dẫn đến sự tăng mạnh về nguồn cung. Vì vậy, nếu không tính toán kỹ sẽ dẫn đến sự phát triển ồ ạt và dư thừa so với nguồn cầu".