Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam khẳng định chính sách cho Việt kiều mua nhà là “cực kỳ thoáng”. Trong khi đó đại diện cho Việt kiều ở Bộ Ngoại giao lại nói rằng tại địa phương lại tắc vì cán bộ hành chính đòi Việt kiều phải có… hộ khẩu!

Phát biểu tại hội nghị tổng kết thi hành luật nhà ở, kinh doanh bất động sản tại Hà Nội, ông Tạ Nguyên Ngọc, Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu tổng hợp về công tác cộng đồng Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài thuộc Bộ Ngoại giao khẳng định, nguyên tắc được quy định trong Luật quốc tịch năm 2008 là người có quốc tịch nước ngoài và có xác nhận quốc tịch Việt Nam thì cũng có quyền sở hữu nhà ở giống người ở trong nước.

Tuy nhiên, từ thực tế dẫn chứng lại khác, ông Ngọc nói: “Khi kiều bào mua nhà sau khi hoàn tất các thủ tục rồi ra công chứng, công chứng viên đòi hỏi có giấy tờ tùy thân như chứng minh nhân dân, hộ chiếu… Nhưng công chứng viên lại đòi sổ hộ khẩu, đối với kiều bào thì không định cư trong nước thì đương nhiên không có sổ hộ khẩu”

“Tóm lại tất cả giấy tờ hoàn thành thì cũng không thực hiện được”, đại diện đến từ bộ Ngoại giao bức xúc.

Một ví dụ khác, ông Ngọc cũng dẫn ra để chứng minh rằng quy định kiều bào mua nhà yêu cầu là phải có được giấy phép cư trú ở Việt Nam từ 3 tháng trở lên tưởng rằng đơn giản, dễ hiểu nhưng cũng bị chính quyền địa phương làm khó.

“Tại Hải Phòng, nói về chính sách với người Việt Nam ở nước ngoài thì sở Tài nguyên môi trường Hải Phòng giải thích phải định cư mới được mua nhà. Như vậy là không đúng. Hoặc trường hợp được phép cư trú từ 3 tháng trở lên, các địa phương vẫn hiểu là phải đủ 3 tháng, hoặc cộng dồn đủ thời gian từ 3 tháng trở lên”, ông Ngọc nói.

Đáp lại thắc mắc của ông Ngọc, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam khẳng định rằng quyền được mua nhà của Việt kiều cá nhân rất thoáng về chủ trương chính sách.

Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Xây dựng cũng thừa nhận  trên thực tế có những vướng mắc, hơi chồng chéo về cách nghĩ quan điểm của một số các cơ quan thực thi, khó khăn do trong quá trình thực thi không phải do luật pháp.

Về quy định cụ thể mà cán bộ địa phương cho rằng Việt kiều mua nhà phải ở đủ, hoặc cộng dồn để đủ 3 tháng,  ông Nam cho rằng: Chỉ yêu cầu được cấp giấy ở từ 3 tháng trở lên, không yêu cầu ở đủ 3 tháng. “Tôi nghĩ rằng quy định này rất thoáng rồi”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nói.

Trước những cách hiểu sai dẫn tới làm sai tại địa phương mà ông Ngọc phản ánh, ông Nam cho rằng: Một số địa phương lại giải thích là ở đủ 3 tháng địa chỉ cụ thể, có địa phương còn chờ hướng dẫn của Bộ  Công an, Bộ Xây dựng thì đây là sai sót của cán bộ công chức thực hiện.
Để khắc phục sai sót này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng hứa rằng sắp tới khi đưa điều này (quy định Việt kiều, người nước ngoài mua nhà) vào luật chúng tôi cũng sẽ có quy định cụ thể hơn thoáng hơn và phù hợp với các luật khác.

Theo Cục Đăng ký và thống kê (thuộc Tổng cục Quản lý đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường) tính đến ngày 1/2/2013, cả nước có 427 trường hợp người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân nước ngoài sở hữu nhà tại Việt Nam. Trong đó, TP.HCM có số người nước ngoài được mua nhà nhiều nhất, với 342 trường hợp.