Tháng Giêng có nên làm nhà không vì có quan niệm cho rằng nên kiêng động thổ xây nhà, sửa nhà đầu năm?

Nhiều người cho rằng không nên làm nhà đầu năm vì hay gặp xui xẻo cho cả năm, tốt nhất nên làm giữa năm hoặc cuối năm thì hơn. Suy nghĩ kiêng làm nhà tháng Giêng này xét ở góc độ phong thủy tưởng chừng như đúng nhưng khi phân tích kỹ lại thấy bất hợp lý.

Người Việt vẫn luôn quan niệm "có thờ có thiêng, có kiêng có lành". Xưa nay, dân gian sợ những việc như đổ vỡ hay đập phá những ngày đầu năm mới vì cho rằng những việc này sẽ mang lại điềm xấu cho cả năm. Việc làm nhà thực chất là đập cũ xây mới nên mang ý nghĩa tái sinh nhiều hơn, đây là điều được khuyến khích thay vì kiêng kỵ.

Thêm vào đó, ông bà ta còn quan niệm tháng Giêng là tháng ăn chơi. Những người lao động trong tháng này thường mong ngóng được về quê ăn Tết. Còn chủ nhà thì muốn kết thúc mọi việc trong năm cũ để năm mới được thảnh thơi. Hai yếu tố không liên quan đến phong thủy này khiến mọi việc xây nhà đều phải chạy đua trước Tết cho xong, dễ ảnh hưởng đến chất lượng. Từ đó mà mọi người kháo nhau không nên làm nhà tháng Giêng vì nhà xây dễ gặp lỗi.

Đồng thời, tháng Giêng còn là thời điểm Lập Xuân, khí trời khá lạnh và ẩm ướt, nhất là ở miền Bắc và miền Trung. Chính vì vậy mà phần lớn các thợ đều ngại đào bới, làm móng, xây nền trong tiết trời giá rét này.

Trong các tài liệu phong thuỷ chính thống không hề có kiêng kỵ khởi công đầu năm, chỉ có chọn năm tháng ngày giờ khởi công sao cho hợp tuổi gia chủ mà thôi. Cho nên việc kiêng kỵ làm nhà đầu năm đa phần là liên quan đến nếp nghĩ lâu ngày thành quen của cộng đồng, dân cư.

Vì một số yếu tố không liên quan đến phong thủy nêu trên mà dần dần hình thành quan niệm kiêng làm nhà tháng Giêng. Theo đúng phong thủy, làm nhà tháng Giêng nên hay không là phụ thuộc vào tuổi gia chủ chứ không có bất cứ kiêng kỵ nào khác. Có chăng chỉ nên kiêng vào tháng Bảy âm lịch vì là tháng “cô hồn” mà thôi.

Trên thực tế, chỉ có các nhà thầu và nhân công nhỏ lẻ ở Việt Nam là kiêng làm nhà tháng Giêng. Để làm nhà được thuận lợi thì việc đầu tiên cần để tâm đến là xem tuổi gia chủ chứ không phải xem tháng Giêng hay không. Ngoài ra, gia chủ cũng cần xem xét kỹ ngày giờ khởi công và điều quan trọng nhất là phải chú ý đến yếu tố phong thủy trong thiết kế như bố trí cổng, cửa phòng, nhà bếp, phòng ngủ...