Mặc dù không còn là loại hình phát triển sản phẩm bất động sản mới mẻ, nhưng do chưa có các quy định cụ thể theo Luật nhà ở, nên nhiều DN dù muốn nhắm đến hình thức cung ứng nhà ở có thời hạn và cả người mua có nhu cầu vẫn ngần ngại…

Nắm bắt nhu cầu thực tế của thị trường, nhiều DN trên địa bàn phía Nam thời gian qua đã xoay xở với các loại hình sản phẩm nhà ở và cho ra những dạng căn hộ cho thuê dài hạn - kỳ thực cũng là một hình thức sở hữu nhà ở có thời hạn - tuy rằng người sở hữu không được cấp sổ hồng chính danh.

Nhu cầu thực của thị trường

Tiên phong và khá thành công trong phát triển loại hình sản phẩm này là Cty Lê Thành. Trong các số báo trước đây của DĐDN, chúng tôi đã đề cập nhiều đến thành công của dự án Lê Thành Twin-Towers, bán được gần như 100% căn hộ/ dự án chỉ trong mấy tháng chỉ 350 triệu đồng và người mua được sở hữu căn hộ 49 năm.

Lê Thành không phải là trường hợp cá biệt. Một tập đoàn địa ốc lớn trên thị trường với các dự án đánh vào nhiều phân khúc khác nhau, cũng không bỏ qua loại hình sản phẩm địa ốc có thời hạn, đó là C.T Group. Trong thời điểm thị trường địa ốc khó khăn, C.T Group đã dành ra hơn 300 căn hộ có diện tích từ 29 đến 65m2/căn tại dự án Beehome (quận Tân Bình) để cho thuê với giá khoảng 2 triệu đồng /tháng với hạn mức thời gian thuê là 6 năm và 12 năm. Ông Trần Kim Chung - Chủ tịch HĐQT C.T Group cho biết đây là một hướng đi thành công vì đã đánh trúng nhu cầu thực của nhiều đối tượng khách hàng, trong đó đại đa số là các đối tượng giáo viên, người đi làm ở văn phòng công sở, các gia đình trẻ… đã có một số vốn tích lũy nhưng vẫn khá nhỏ không đủ để mua ngay một căn hộ sở hữu dài hạn, mà họ lại cũng có nhu cầu sở hữu một căn hộ trong một khoảng thời gian nhất định để tránh di chuyển và phù hợp với địa bàn làm việc. “An cư, lạc nghiệp, sở hữu căn hộ có thời hạn sẽ giúp người mua nhà tích lũy thêm vốn liếng để tiến đến sở hữu căn hộ dài hạn. Có thể khẳng định căn hộ có thời hạn là bước đệm cho phát triển căn hộ dài hạn và không ai có thể nói rằng, những người mua nhà lần đầu sẽ chỉ mua một căn và vĩnh viễn không mua được căn thứ hai…”.

Hẳn cũng vì lý do đó mà Beehome 2 và Beehome 3 cũng được C.T Group hướng đến loại hình “bán” căn hộ có thời hạn. Thậm chí, một dự án cao cấp tọa lạc ngay quận 3 (khu vực trung tâm TP HCM) là C.T Plaza Minh Châu, do C.T Group và TCty văn hóa Sài Gòn đồng chủ đầu tư, cũng đang khai thác khách hàng mua căn hộ sở hữu có thời hạn. Dự án cao cấp này có các sản phẩm căn hộ với diện tích từ 44.5 m2 - 93.9 m2/căn, từ tầng 4 - tầng 15, mỗi tầng 6 căn, tức tương đương chỉ có khoảng 72 căn hộ, nhưng trang bị đầy đủ tiện ích cao cấp bao gồm trung tâm thương mại, dịch vụ giải trí, hồ bơi, Fitness, nhà hàng… ngay trong cùng tòa nhà nên đối tượng mục tiêu mà chủ đầu tư nhắm đến là khá rõ ràng. Tuy dự án phải đến quý III/2014 mới hoàn thành nhưng nhiều khách hàng cao cấp thực sự hứng thú với dự án này.

Ngoài ra, trên thị trường, cũng còn khá nhiều chủ đầu tư đã và đang triển loại hình căn hộ cho thuê dài hạn. Trường hợp của CTCP Ðầu tư và Xây dựng Tân Bình đã "trích" ra khoảng 60 căn hộ tại một dự án chung cư của mình ở quận Tân Bình để cho thuê với mức khoảng 5 triệu đồng/tháng/ căn hộ 47 m2,  hay thậm chí những dự án cao cấp như Saigon Center giai đoạn 2, Bến Thành Times Square, The Vista, Diamond Island, DB Court… có chiến lược đa dạng sản phẩm trên cùng một dự án, cung ứng cả căn hộ cho thuê có thời hạn, đều là minh chứng xác nhận nhu cầu sở hữu căn hộ có thời hạn của khách hàng trên nhiều phân khúc.

Còn chờ hợp thức

Như vậy, thay vì các chủ đầu tư chỉ có một lựa chọn duy nhất là cung ứng sản phẩm "mua đứt bán đoạn", trước nhu cầu của thị trường đang ngày đa dạng hơn, các chủ đầu tư cũng linh hoạt hơn.

Chủ tịch Hiệp hội BÐS TP HCM (HoREA) Lê Hoàng Châu cho biết, hiện tại, chúng ta vẫn chưa có chương trình tầm quốc gia về phát triển căn hộ cho thuê giá bình dân (khoảng 2 triệu đồng/căn hộ/tháng) để đáp ứng nhu cầu của phần lớn người thu nhập thấp ở thành thị. Mặc dù điều này cũng sẽ góp phần làm thay đổi nhận thức và thói quen của người dân về chuyện "an cư lạc nghiệp", tiến đến việc hình thành trào lưu sống ở nhà thuê. Cũng theo ông Châu thì do đó, những bước đi tiên phong của các DN trong phát triển loại hình căn hộ cho thuê là những nỗ lực rất đáng ghi nhận, không chỉ giúp các DN tạo ra hướng đột phá, mở lối thoát cho mình trên thị trường mà còn có thể xem đó như một xu hướng. Điều đáng tiếc là việc DN đi trước thị trường, trong khi hành lang pháp lý đối với mô hình này, nhất là hợp đồng mẫu và giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ có thời hạn còn chưa hoàn thiện, khiến DN và cả người mua các sản phẩm này còn gặp khó khăn.

Việc DN đi trước trong khi hành lang pháp lý đối với quyền sở hữu căn hộ có thời hạn còn chưa hoàn thiện, khiến DN và cả người mua các sản phẩm này còn gặp khó khăn.

Thời gian gần đây, xu hướng phát triển sở hữu nhà ở có thời hạn đã có thêm nhiều yếu tố hậu thuẫn. Cùng với việc Bộ Xây dựng đồng ý cho phép các chủ đầu tư chia nhỏ diện tích căn hộ, phát triển các dự án nhà ở xã hội diện tích nhỏ, việc mở cưả cho người nước ngoài có cơ hội sở hữu nhà ở VN cũng là một thuận lợi và mở ra khả năng tới đây, nhu cầu trên thị trường mua bán căn hộ có thời hạn sẽ tăng. “Nguyên do là người nước ngoài đã quen với tâm lý thuê nhà ở dài hạn chứ không chăm chăm sở hữu vĩnh viễn nhà ở như người VN. Vả lại, cũng đã và đang ngày càng có nhiều người nước ngoài đến VN làm việc trong một thời gian dài nhất định. Họ sẽ có nhu cầu mua căn hộ có thời hạn và bán lại để tiết kiệm chi phí và phù hợp thời gian sử dụng thay vì phải mua căn hộ vĩnh viễn. Người nước ngoài được sở hữu căn hộ có thời hạn sẽ giúp các chủ đầu tư phân khúc cao cấp thêm một đối tượng khách hàng, cũng góp phần tạo hiệu ứng tăng cầu trên thị trường”, một chuyên gia BĐS phân tích.

Tuy vậy, việc hợp thức hóa sở hữu nhà ở có thời hạn, và hiệu ứng giúp giá nhà ở rẻ hơn, giúp tăng cầu địa ốc dài hạn trên thị trường, hiện vẫn còn có nhiều quan điểm khác nhau. Dự kiến đề xuất sở hữu nhà ở có thời hạn của Bộ Xây dựng ngay từ năm 2011 và cả kiến nghị bổ sung hình thức sở hữu nhà ở có thời hạn của HoREA mới đây, có lẽ, đã không đi ngoài những khuynh hướng “tự phát” đã nêu. Dù là tự phát, một khi đã thành xu hướng, trào lưu, được người tiêu dùng đón nhận, thì đó cũng là sự “tự phát” rất cần được nghiên cứu nghiêm túc để đi gần với nhu cầu của người dân và sớm định hướng xu hướng phát triển một cách bền vững.