Chính phủ vừa ban hành nghị định 69 bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ và tái định cư. Nông dân bị thu hồi đất được hưởng khoản hỗ trợ cao hơn so với quy định cũ, người dân ở thành thị bị thu hồi đất ở cũng giảm được nỗi lo thiếu tiền mua nhà tái định cư.

Theo nghị định mới sẽ có hiệu lực vào ngày 1-10-2009, giá đất để tính bồi thường là giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi đất. Cách xác định giá đất để tính giá bồi thường căn cứ vào giá đất chuyển nhượng thực tế trên thị trường.

Hỗ trợ tái định cư: thiếu tiền cũng có nhà ở

Điểm mới nhất của chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư theo nghị định mới là khoản hỗ trợ tái định cư cho người dân bị thu hồi đất ở. Theo đó, nếu hộ gia đình, cá nhân nhận đất ở, nhà ở tái định cư mà số tiền được bồi thường, hỗ trợ nhỏ hơn giá trị một suất tái định cư tối thiểu thì được hỗ trợ khoản chênh lệch đó.

Nếu người dân không nhận đất ở, nhà ở thì được nhận khoản chênh lệch này bằng tiền. Những hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất phải di chuyển chỗ ở mà chọn phương thức tự lo nơi ở mới, không nhận nhà, đất tái định cư thì sẽ được hỗ trợ thêm một khoản tiền bằng suất đầu tư hạ tầng tính cho một hộ gia đình tại khu tái định cư tập trung. Giá trị của suất đầu tư hạ tầng này do UBND cấp tỉnh quy định.

Tại TP.HCM, trong những dự án được phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thời gian gần đây người dân đã được hưởng hỗ trợ bù chênh lệch để tự lo nơi ở mới, khoản hỗ trợ này tùy thuộc phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư cho từng dự án, còn ở các tỉnh khác thì chưa được. Sắp tới người dân bị thu hồi đất trên toàn quốc cùng được hưởng chính sách này như người dân ở TP.HCM.

Đối với người đang trực tiếp sản xuất nông nghiệp mà bị thu hồi từ 30% diện tích đất đang sử dụng trở lên, thời gian hưởng hỗ trợ ổn định đời sống và ổn định sản xuất theo quy định này cũng tăng lên gấp đôi so với quy định hiện hành (xem bảng).

Chú trọng chuyển đổi nghề cho nông dân

Theo nghị định mới, việc chuyển đổi nghề cho nông dân bị thu hồi đất nông nghiệp được chú trọng đặc biệt. Những chính sách hiện hành chỉ quy định nông dân bị thu hồi đất được hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, còn quy định mới đưa ra mức hỗ trợ rõ ràng bằng tiền, bằng đất ở, nhà ở hoặc bằng đất sản xuất, kinh doanh. Số tiền hỗ trợ sẽ bằng 1,5-5 lần giá đất nông nghiệp đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi (không vượt quá hạn mức đất nông nghiệp). Nếu người dân có nhu cầu có thể nhận khoản hỗ trợ này một suất đất ở hoặc một căn hộ chung cư, hoặc một suất đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp.

Trường hợp giá trị đất ở, căn hộ chung cư, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp nhỏ hơn giá trị được hỗ trợ bằng tiền thì người dân được nhận khoản chênh lệch đó. UBND tỉnh phải lấy ý kiến người dân, lập phương án đào tạo nghề cho nông dân bị thu hồi đất và phê duyệt đồng thời với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Khi Nhà nước thu hồi đất vườn, ao trong khu dân cư, đất vườn ao mà trong cùng thửa có nhà ở dọc kênh mương, dọc tuyến đường giao thông thì được hỗ trợ thêm từ 30-70% giá đất ở của thửa đất đó, giá bồi thường cho phần đất này tính theo giá đất trồng cây lâu năm (mức hỗ trợ này cao hơn so với mức hỗ trợ từ 20-50% giá đất ở liền kề mà Nhà nước đang áp dụng).

Đất nông nghiệp trong địa giới hành chính phường, trong khu dân cư thuộc thị trấn, khu dân cư nông thôn và đất nông nghiệp tiếp giáp với ranh giới phường, ranh giới khu dân cư thì được hỗ trợ bằng 20-50% giá đất ở trung bình theo bảng giá đất của nhà nước tại khu vực bị thu hồi đất. Tổng diện tích đất được hỗ trợ theo quy định trên không quá năm lần hạn mức giao đất ở tại địa phương.

Nghị định cũng quy định: Nhà nước điều tiết một phần lợi ích từ việc thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện các khoản hỗ trợ trên cho người có đất bị thu hồi. Người đang trực tiếp sử dụng đất nông nghiệp vượt hạn mức bị thu hồi sẽ được bồi thường nếu phần diện tích vượt hạn mức đó do được thừa kế, nhận tặng cho, nhận chuyển nhượng hoặc tự khai hoang hợp pháp. Những diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức khác sẽ không được bồi thường.

Nhà nước cho thuê đất theo giá thị trường

Giá thuê đất sẽ được UBND cấp tỉnh xác định căn cứ vào giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường nếu giá đất do Nhà nước quy định tại thời điểm thuê chưa sát với giá thị trường. Đơn giá thuê đất bằng 0,5-2% giá chuyển nhượng theo thị trường, UBND cấp tỉnh sẽ quyết định đơn giá thuê đất ở vùng sâu vùng xa nhưng không thấp hơn 0,25%.

Theo quy định hiện hành, giá thuê đất bằng 0,5% giá đất Nhà nước ban hành hằng năm, đối với khu vực có khả năng sinh lợi đặc biệt, có lợi thế trong việc sử dụng đất làm mặt bằng sản xuất kinh doanh, thương mại và dịch vụ thì UBND cấp tỉnh ban hành đơn giá thuê cao hơn nhưng tối đa không quá bốn lần đơn giá trên (tức không quá 2% giá đất Nhà nước quy định - PV).

Trường hợp thuê đất trả tiền một lần cho suốt thời gian thuê thì số tiền thuê đất bằng với số tiền sử dụng đất phải nộp trong trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất. Đơn giá thuê đất để xây dựng công trình ngầm không quá 30% đơn giá cho thuế đất bề mặt có cùng mục đích sử dụng. Giá thuê đất này chỉ áp dụng cho các hợp đồng thuê ký từ ngày 1-10-2009 trở đi. Đối với trường hợp đã ký hợp đồng thuê đất có xác định rõ đơn giá thuê đất thì trong thời hạn ổn định 5 năm không xác định lại đơn giá thuê.

 

Trong tháng 8-2009 có thông tư hướng dẫn

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 15-8 sau khi Chính phủ ban hành nghị định mới quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - môi trường Nguyễn Mạnh Hiển cho biết các thông tư hướng dẫn của nghị định này đang được hoàn thiện và ngay trong tháng 8-2009 bộ sẽ ban hành.

Theo phó vụ trưởng Vụ Chính sách và pháp chế - Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên - môi trường) Đặng Quang Phán, đây là nghị định đề cập tới nhiều vấn đề thuộc lĩnh vực đất đai như quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất... bồi thường và tái định cư nên sẽ có nhiều thông tư hướng dẫn.

Còn theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - môi trường Phạm Khôi Nguyên, nghị định này đã tập trung tháo gỡ những vướng mắc trong lĩnh vực bồi thường, thu hồi đất, đặc biệt là việc thu hồi đất nông nghiệp. Ông Nguyên khẳng định khi soạn thảo nghị định này bộ đã thực hiện, vận dụng tất cả những gì có lợi nhất cho người dân bị thu hồi đất; chú trọng phần hỗ trợ ổn định đời sống và ổn định sản xuất, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm cho những hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất khi bị Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp.
 

DiaOcOnline.vn - Theo Địa Ốc TTO